Sáng 28-6, với 464/469 đại biểu Quốc hội có mặt biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông) - Chơn Thành (tỉnh Bình Phước).

Tổng mức đầu tư 25.540 tỉ đồng

Nghị quyết nêu mục tiêu của chủ trương nhằm xây dựng tuyến cao tốc trọng điểm kết nối vùng Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, kết nối các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông và các địa phương khác trong vùng với TP.HCM, tạo không gian, động lực phát triển mới cho vùng Tây Nguyên và vùng Đông Nam Bộ.

Ngoài ra còn khai thác tiềm năng sử dụng đất, phát triển du lịch, công nghiệp chế biến, công nghiệp khai thác khoáng sản, từng bước cơ cấu lại kinh tế vùng Tây Nguyên. Dự án có chiều dài khoảng 128,8km, chia thành 5 dự án thành phần.

Dự án thành phần 1 được đầu tư theo phương thức đối tác công tư, loại hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT), được áp dụng cơ chế bảo đảm đầu tư, cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư...

Quốc hội khuyến khích ứng dụng công nghệ cao trong tổ chức thi công, thích ứng với biến đổi khí hậu. Thực hiện hình thức thu phí tự động không dừng trong khai thác, vận hành.

Sơ bộ nhu cầu sử dụng đất khoảng 1.111ha. Trong đó đất trồng lúa khoảng 12ha, đất nông nghiệp khác khoảng 1.041ha, đất ở khoảng 12ha; đất rừng sản xuất khoảng 46ha. Giải phóng mặt bằng toàn tuyến một lần theo quy mô quy hoạch.

Sơ bộ tổng mức đầu tư 25.540 tỉ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương 10.536,5 tỉ đồng, vốn ngân sách địa phương 2.233,5 tỉ đồng, vốn do nhà đầu tư thu xếp 12.770 tỉ đồng.

Quốc hội đặt ra tiến độ thực hiện dự án từ năm 2024, cơ bản hoàn thành năm 2026, đưa vào khai thác, vận hành năm 2027.

Đồng thời, yêu cầu Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội trong việc triển khai tổ chức thực hiện, quản lý và khai thác, vận hành dự án theo đúng nghị quyết...

Đầu tư theo phương thức PPP là phù hợp

Trước khi Quốc hội thông qua, trình bày báo cáo giải trình, chỉnh lý nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết một số ý kiến cho rằng việc đầu tư quy mô 2 làn xe đoạn 2km đường giao kết nối cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành đến đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa sẽ tạo nút thắt cổ chai trong giao thông, gây ùn ứ, mất an toàn giao thông.

Do vậy, đề nghị xem xét đầu tư đoạn kết nối theo quy mô 4 làn xe.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chính phủ điều chỉnh dự thảo nghị quyết theo hướng đầu tư đồng bộ toàn dự án theo quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh.

Theo ông Thanh, nhiều ý kiến cho rằng tiến độ hoàn thành dự án năm 2026 không khả thi, đề nghị nghiên cứu điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án.

Tiếp thu ý kiến này, Chính phủ đã đề xuất điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án từ năm 2024, cơ bản hoàn thành năm 2026, đưa vào khai thác, vận hành năm 2027 để bảo đảm tính khả thi.

Cũng theo ông Thanh, nhiều ý kiến tán thành đầu tư dự án theo phương thức đối tác công tư (PPP), do ngân sách nhà nước hiện nay đang gặp nhiều khó khăn, việc huy động khu vực tư nhân tham gia dự án sẽ bảo đảm nguồn lực triển khai thực hiện.

Về một số ý kiến cho rằng khả năng thu hút các nhà đầu tư tham gia thực hiện dự án PPP trong giai đoạn hiện nay khó khả thi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ trong bối cảnh nguồn lực nhà nước còn khó khăn, để đáp ứng nhu cầu cấp bách của dự án, việc đầu tư theo phương thức PPP là phù hợp.

Theo phương án tài chính của dự án, nếu ngân sách nhà nước hỗ trợ 12.770 tỉ đồng (chiếm 50% tổng mức đầu tư) thì dự án bảo đảm khả năng thu hồi vốn và lợi nhuận cho nhà đầu tư.

Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin kiến nghị Quốc hội cho phép triển khai dự án theo phương thức PPP như Chính phủ trình, để kịp thời đáp ứng tính cấp bách của dự án.

Tuy nhiên, trong giai đoạn triển khai các bước tiếp theo, đề nghị Chính phủ nghiên cứu có các giải pháp hiệu quả thu hút các nhà đầu tư tham gia dự án.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói về tính khả thi dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay nếu năm 2025 bắt đầu khởi công thì hết 2026, sau 2 năm hoàn toàn có thể hoàn thành dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành hơn 25.000 tỉ đồng.