Sáng 11-7-2019, một người nghiện ma túy bị ảo giác cầm dao leo lên quán cà phê ở TP Mỹ Tho - Ảnh: HOÀI THƯƠNG

Chính ước muốn này có thể dẫn đến hành vi gây tác hại khôn lường là người ta có thể lạm dụng ma túy kích thích gây ảo giác.

Thị trường đầy rẫy cây khat, cần sa, nấm thần...

Trí não ảo giác

Ở miền Nam ngày trước giải phóng, có một nghiên cứu cho thấy những yếu tố được ghi nhận dẫn đến tình trạng lạm dụng ma túy như:

- Sự mệt mỏi: học thi, làm việc đêm (ca hát, viết văn, trực đêm bệnh viện)...

- Sự đau đớn do bệnh tật: đau dạ dày, suyễn...

- Lo âu, sợ hãi: về gia đình, về bản thân, về thời cuộc...

- Buồn chán: thất vọng về gia đình, thất bại trong tình yêu, trong công việc, thanh niên sống trong gia đình quá dư dả...

Còn hiện nay, người ta có ghi nhận các bạn trẻ hoạt động trong giới showbiz giải trí hay tài xế lái xe đường dài dùng ma túy đá kích thích và gây ảo giác để tránh căng thẳng, làm việc bất kể ngày đêm.

Rất cần biết ba chất gây nghiện đang gây khổ ải hiện nay là cần sa, thuốc lắc, ma túy đá. Ngoài ra, ở ta còn có N-ethylpentylone - chất tương tự cathinone là chất có trong cây khat, 5FR-MDMB-PICA - là chất tổng hợp giống cannabinoid của lá cần sa, psilocybin có trong cây "nấm thần".

Chúng được con người lạm dụng vì tác dụng gây kích thích và ảo giác. Kích thích là làm cho người sử dụng nó đang từ trạng thái sầu muộn, buồn bã sẽ trở nên vui vẻ như cây khat. Còn ảo giác là tình trạng có sự hư hỏng tạm thời về mặt ý thức đưa đến sự nhận định sai lệch, méo mó về không gian, thời gian.

Có những chất gây ảo giác thật sự là cần sa (bồ đà), cỏ Mỹ. Có những chất là ma túy loại mạnh nhưng cũng gây ảo giác là thuốc phiện, heroin (bạch phiến, hàng trắng), cocain. Có ma túy vừa kích thích vừa gây ảo giác.

Giải thể nhân cách

Rốt lại, con người tìm đến và sử dụng ma túy nhằm đạt được thứ "hạnh phúc" mà cái tôi của con người tội nghiệp đó nghĩ tưởng.

Cái tôi luôn luôn vận hành trong sự lo âu, sợ hãi, thất vọng, tức giận, đau khổ nên thường đồng hóa hạnh phúc là khoái cảm, là sự an bình giả tưởng trong cảm giác cảm xúc khi bất ổn. Thế là con người lao mình, đắm chìm trong sự kích thích và ảo giác mà ma túy đưa đến.

Đang nhìn cuộc đời màu xám xịt, dùng ma túy thần kinh bị kích thích, có sự rối loạn trong suy nghĩ, cười không kiểm soát để thấy cuộc đời có màu hồng thật tươi. Rồi trí não bắt đầu bị ảo giác, mất các khái niệm về thời gian, không gian để thấy bản thân không còn sầu ải, khổ não nữa.

Và vì ảo giác mà con người cảm thấy hưng phấn nhảy nhót tưng bừng, "không còn suy nghĩ". Và thế là đi đến hại mình, hại người.

Đã có trường hợp người chơi ma túy, trong cơn say thuốc, nhảy từ lầu cao xuống đất, chỉ vì anh ta từ trên cao lại có cảm tưởng mặt đất quá gần, hai cánh tay có khả năng vỗ cánh như chim!

Đặc biệt, ma túy có gây trạng thái gọi là "giải thể nhân cách" (depersonalization): người say ma túy có cảm tưởng mình thành người khác, như trở thành siêu nhân, vị thánh, đấng cứu thế, nhưng tay lại cầm dao búa hại người.

Rất mong mọi người, đặc biệt là các bạn trẻ, đừng bao giờ vì ước muốn "dùng thuốc làm cho quên" lại dẫn đến hành vi gây tác hại khôn lường là lạm dụng ma túy kích thích gây ảo giác.

Có hay không loại thuốc uống vào không nhớ gì nữa?

TTO - Nguyên trưởng khoa dược Bệnh viện Bạch Mai từng nghe đến loại hoạt chất có tác dụng làm suy giảm trí nhớ ở người sử dụng. Loại hoạt chất gây mất/suy giảm trí nhớ không phổ biến nhưng có thể bị sử dụng cho các mục đích xấu.