Các khách mời tham gia giao lưu trực tuyến tại tòa soạn Báo Tuổi Trẻ - Ảnh: Tự Trung

NỘI DUNG TRẢ LỜI

* Bình thường tôi thấy công ty trừ bảo hiểm của tôi khoảng 300.000 đồng/tháng, vậy nếu theo quy định mới từ ngày 1-1-2016 thì tôi có phải đóng nhiều hơn? Nếu có thì khoảng bao nhiêu? (Ngô Lệ Quyên, 43 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc BHXH TP.HCM: Từ tháng 1/2016 tiền lương đóng BHXH gồm lương và phụ cấp ghi trên hợp đồng lao động; tỉ lệ đóng không thay đổi: người lao động 8% và người sử dụng lao động 18%. 

Như vậy, phần trích nộp BHXH của bạn có thể tăng hơn năm 2015 tùy theo mức lương và phụ cấp của bạn được thể hiện trên HĐLĐ.

* Từ ngày 1-1-2016 BHXH sẽ thay đổi mức đóng. Trong bảng lương có các khoản phụ cấp như phụ cấp trách nhiệm, chuyên cần (không cố định, làm đủ ngày công mới được). Nhưng trên Hợp đồng không ghi những khoản phụ cấp này. Xin hỏi khi đóng bảo hiểm thì ghi như thế nào cho đúng? (Nguyễn Tường Nguyên, 35 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Từ 1-1-2016 mức đóng BHXH không thay đổi. Mức đóng là 26% (trong đó người lao động 8%, người sử dụng lao động bằng 18%) căn cứ mức lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động. 

Từ 1-1-2018 căn cứ đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương và các khoản thu nhập khác được ghi trong hợp đồng lao động. Các loại phụ cấp biến động thường xuyên không làm căn cứ tính đóng BHXH. 

* Tại sao lại áp dụng luật từ năm 2016-2018 như vậy? Mấy vị có nghĩ đến doanh nghiệp không? Tại sao không tăng vào lương cơ bản luôn đi như vậy cũng dễ nói, doanh nghiệp đỡ phải luồn lách, người làm công tác bảo hiểm như tôi cũng đỡ khó khăn khi mức lương thay đổi mỗi tháng. (Hoàng Thị Nhàn, sinh năm 1978, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc BHXH TP.HCM: Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH được quy định và có lộ trình cụ thể nhằm tạo điều kiện để doanh nghiệp có thể thực hiện được.

Trong thực tế chắc chắn sẽ có những doanh nghiệp tìm cách né tránh để giảm nghĩa vụ phải nộp BHXH của mình, các cơ quan chức năng và tổ chức Công đoàn sẽ tăng cường thanh tra, giám sát để ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật BHXH.

* BHXH tăng mức đóng, tăng tỉ lệ đóng có nghĩ đến tình trạng thất nghiệp và doanh nghiệp sẽ phải đóng cửa hoặc sa thải nhân sự vì không chịu nổi chi phí gia tăng? (Nguyễn Trà Giang, 28 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc BHXH TP.HCM: Những nhà làm luật đã nghiên cứu và đánh giá tác động của vấn đề này nên chúng tôi nghĩ chuyện đóng cửa, sa thải nhân sự sẽ không xảy ra như bạn nghĩ.

* Xin hỏi tại sao không cho phụ nữ mang thai tăng tiền nộp bảo hiểm trong 6 tháng trước khi sinh để họ được hưởng nhiều hơn (Trần An, 25 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM: Việc đóng BHXH dựa trên tiền lương được ghi trên hợp đồng lao động do đó đề nghị của bạn là khó có thể thực hiện được.

Vấn đề là khi ký hợp đồng lao động với doanh nghiệp bạn cần phải quan tâm lương và phụ cấp để đóng BHXH sẽ được doanh nghiệp thỏa thuận thế nào để bảo đảm quyền được hưởng BHXH của mình khi thai sản, ốm đau...

* Xin cho hỏi tôi tốt nghiệp đại học sư phạm nhưng chưa có việc làm. Nếu được đóng BHXH tự nguyện thì tôi đóng như thế nào và đóng ở đâu? Chế độ được hưởng về già như thế nào, tôi xin cảm ơn. (Nguyen Thi Dung, 32 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM: Theo quy định hiện nay mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập mà mình chọn, mức thấp nhất bằng thu nhập chuẩn hộ nghèo nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Tùy theo điều kiện kinh tế xã hội ngân sách nhà nước sẽ có hỗ trợ phần đóng BHXH của những người tham gia BHXH tự nguyện. Vấn đề này sẽ được hướng dẫn bởi Nghị định của Chính phủ.

* Người lao động được lợi gì từ việc đóng BHXH mới? (Hồ Ngọc Lịch, 48 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Mức hưởng trợ cấp ốm đau, thai sản, trợ cấp 1 lần... sẽ cao hơn mức trợ cấp hiện hành.

Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM trả lời câu hỏi của bạn đọc - Ảnh: Tự Trung

* Em đang làm việc trong cơ quan tham mưu của Đảng. Vậy thì mức đóng BHXH có bao gồm phụ cấp công vụ, phụ cấp công tác Đảng không? Vì trong hợp đồng công việc cũng có ghi những khoản phụ cấp này. Em xin cám ơn! (Phan Chí Nguyện, 23 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc BHXH TP.HCM: Những người đang làm việc trong các cơ quan hành chính sự nghiệp, các tổ chức chính trị xã hội... hưởng lương theo thang bảng lương nhà nước thì tiền lương đóng BHXH gồm lương theo ngạch bậc và phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên...

* Em đang làm công ty được 5 năm. Bây giờ em muốn xin nghỉ, em muốn rút tiền BHXH của em để làm ăn riêng. Cho em hỏi thủ tục như thế nào và cách tính số tiền để nhận bảo hiểm của em (nguyen nam, 29 tuổi, nguyen...gmail.com)

- Ông Nguyễn Đăng Tiến  - PGĐ BHXH TP: Sau một năm nghỉ việc mà không có việc làm và tham gia BHXH bạn sẽ được hưởng trợ cấp BHXH một lần, mức hưởng được tính như sau:

Mỗi năm đóng BHXH được tính bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014. Từ năm 2014 trở đi sẽ bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương đóng BHXH.

* Tôi làm việc lên tục 16 năm 4 tháng, sau tiếp tục đóng BHXH tự nguyện đến tháng 12-2015 thì được 19 năm 4 tháng. Vậy 1-1-2016 đóng 8 tháng còn lại để hưởng lương hưu hay không? (Lê Thị Anh Vân, 58 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Có hai điều kiện để được hưởng lương hưu:

+ Về tuổi đời nam 60 tuổi, nữ 55 tuổi

+ Có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên

Trong trường hợp của bạn, có thể tham gia BHXH tự nguyện cho đủ 20 năm tham gia BHXH và chờ đến tuổi hưởng lương hưu theo quy định.

* Xin hỏi từ ngày 1-1-2016 tiền để đóng BHXH được ghi trong hợp đồng lao động (bao gồm tiền lương và phụ cấp), đề nghị giải thích rõ cho doanh nghiệp hiểu rõ vấn đề này. Đề nghị BHXH TPHCM tổ chức tập huấn BHXH để Doanh nghiệp nắm rõ. (Hoàng Văn Bằng, 47 tuổi, [email protected])

-  Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc BHXH TP.HCM: Sau khi có hướng dẫn của Bộ LĐTB&XH, BHXH TP sẽ có hướng dẫn thực hiện đối với các doanh nghiệp nếu cần thiết. Trong thời gian chưa có hướng dẫn thì việc thu nộp BHXH vẫn thực hiện như cũ.

* Tôi hiện là giáo viên mầm non. Tôi nghỉ hộ sản từ tháng 1-2016 tới nên lương cơ bản đến tháng 4 tôi lại nâng lương lên bậc 3 và phụ cấp thâm niên nghề lên 6% theo bằng cao đẳng. Vậy cho tôi hỏi tính chi trả bảo hiểm hộ sản như thế nào? Có gì mới so với luật cũ không? (Nguyễn Thị Nhàn, 35 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc BHXH TP.HCM: Mức hưởng trợ cấp thai sản được tính bình quân mức lương đóng BHXH 6 tháng trước khi nghỉ sinh con.

Trong thời gian nghỉ thai sản nếu có được điều chỉnh tiền lương, phụ cấp, việc điều chỉnh này sẽ không ảnh hưởng đến mức hưởng trợ cấp của bạn.

* Người tham gia bảo hiểm có lợi gì khi tăng mức đóng bảo hiểm trong khi đời sống còn vô vàn khó khăn? (Vi Quang Hung, 31 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Tuy mức đóng có tăng nhưng phần tăng của người lao động nếu là 1 thì doanh nghiệp sẽ là 2, quan trọng là cuộc sống của người lao động sẽ được bảo đảm hơn khi thai sản hoặc chẳng may ốm đau, bệnh tật, thất nghiệp và hết tuổi lao động.

Ví dụ như: thời gian nghỉ thai sản với trợ cấp BHXH ở mức 5 triệu sẽ bảo đảm cuộc sống hơn là nhận mức trợ cấp BHXH chỉ trên mức lương tối thiểu vùng một chút như hiện nay.

* Cho tôi hỏi mức đóng BHXH với người lao động ở nước ngoài thấp nhất là bao nhiêu phần trăm? (Nguyễn Phúc Hiếu, 25 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Người lao động nước ngoài sẽ phải tham gia BHXH từ năm 2018, mức đóng sẽ được Chính phủ quy định cụ thể.

* Thưa ông, sau 30 năm, lương hưu còn giá trị thế nào, có đủ ăn ngày 3 bữa cơm trắng không với tình hình lạm phát của VN? BHXH TP.HCM có kế hoạch quản lý quỹ thế nào để tránh thất thoát ngàn tỉ như từng bị mà không ai chịu trách nhiệm, tránh vỡ quỹ... (Phạm Quốc Đạt, 30 tuổi, [email protected])

-  Ông Nguyễn Đăng Tiến: Tiền lương đóng BHXH của người lao động được bảo đảm theo chỉ số giá sinh họat từng thời kỳ nên lương hưu chắc chắn sẽ được bảo đảm giá trị dù có lạm phát.

Luật BHXH đã có quy định hết sức cụ thể trong việc quản lý quỹ BHXH, Chính phủ và các cơ quan có trách nhiệm hết sức quan tâm đến việc ngăn chặn việc thất thoát cũng như tăng trưởng quỹ BHXH trong thời gian tới.

* Cuối tháng 1-2016 tôi đủ tuổi hưu. Cơ quan tôi đóng BHXH chỉ đóng phần lương chính không có các khoản phụ cấp kèm theo. Tháng 1-2016 theo luật phải đóng đủ theo hợp đồng, cơ quan không thực hiện thì BHXH có can thiệp để bảo vệ người lao động không? (TRẦN VĂN MINH, 59 tuổi, [email protected]).

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Nếu được phản ánh kịp thời trường hợp cụ thể chắc chắn cơ quan BHXH sẽ can thiệp để bảo vệ quyền lợi của người lao động.

* Làm sao cơ quan xác định được lương phụ cấp mà người lao động được nhận. Lại phải dựa vào mức lương trên hợp đồng lao động, mà hợp đồng này nói chung là 1 cách đối phó với cơ quan bảo hiểm của rất nhiều doanh nghiệp. Người lao động lại phải chờ đến hết năm 2017 để lúc đó xem như mức đóng bảo hiểm dựa trên toàn bộ lương của người lao động. (Lê Mai Thành Tín, 36 tuổi, [email protected]):

- Ông Nguyễn Đăng Tiến:: Để bảo đảm quyền lợi hợp pháp của mình trước hết từng người lao động cần có những yêu cầu hết sức cụ thể trước khi đặt bút ký hợp đồng lao động với doanh nghiệp.

Tuy  nhiên, nếu quyền lợi của mình chưa được doanh nghiệp bảo đảm có thể phản ánh với tổ chức công đoàn, ngành lao động...

Quá trình triển khai thực hiện Luật BHXH, cơ quan BHXH sẽ cùng với các ngành có liên quan tăng cường thanh kiểm tra, giám sát việc thực hiện đóng BHXH của các doanh nghiệp trên địa bàn TP.

* Tôi đã đóng BHXH hơn 10 năm, hiện giờ với chính sách thay đổi mới tôi không thật sự hạnh phúc với điều này. Vậy tôi muốn rút hết số tiền BHXH đã đóng trước đây ra được không? (dĩ nhiên từ 1-1-2016 trở đi tôi vẫn tuân thủ đóng BHXH theo qui định, và tôi không mong đợi lương hưu, vì gia đình có điều kiện)(Nguyễn Nhựt, 35 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Sau 1 năm nghỉ việc không có việc làm và đóng BHXH nếu có thời gian tham gia BHXH dưới 20 năm, bạn sẽ được nhận trợ cấp BHXH 1 lần cho những năm đóng BHXH.

* Chú Tiến cho con hỏi là con làm cộng tác viên của VNPT Bình Dương 6 tháng ký hợp đồng 1 lần. Vậy theo luật BHXH mới từ 2016 con có được đóng BHXH không ạ? (Bùi thành vũ, 27 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Theo quy định cuả Luật BHXH người lao động có hợp đồng lao động từ đủ 3 tháng trở lên là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, trường hợp cuả bạn nếu là cộng tác viên không có HĐLĐ sẽ không phải là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

* Nếu BHXH thực sự tốt tại sao phải bắt buộc? (Mai Duy Nhất, 30 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Để bảo đảm an sinh cho người lao động, để các bên thực hiện nghĩa vụ đóng BHXH cuả mình bên cạnh việc tự nguyện cần thiết phải có quy định bắt buộc.

* Có phải BHXH theo chính sách mới là chính sách tận thu vì nguồn thu ngân sách đã cạn, xin trả lời đúng vấn đề, không mang công văn, quyết định ra để giải thích? (Trần Văn Tiến, 35 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Quỹ BHXH là quỹ độc lập với ngân sách nhà nước và được nhà nước bảo hộ.

Quỹ này chỉ được sử dụng cho việc giải quyết chế độ BHXH cho người tham gia theo nguyên tắc đóng hưởng và vì là quỹ độc lập với ngân sách nhà nước nên phải bảo đảm cân đối quỹ BHXH trong thời gian dài, việc điều chỉnh bổ sung chế độ hưu trí ở luật BHXH mới thể hiện rất rõ nguyên tắc này. Hoàn toàn không có việc tận thu BHXH để cho ngân sách nhà nước!

* Vợ tôi là cán bộ bán chuyên trách cấp xã, tôi là công chức xã khác. Vợ tôi chuẩn bị sinh em bé, xin hỏi tôi có thể lãnh BHXH theo chế độ thai sản tại cơ quan mình làm việc hay không? (phamhuynh, 32 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Được. Bạn sẽ được nhận trợ cấp sinh con bằng 2 tháng mức lương cơ sở và được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con: 5 ngày làm việc, 7 ngày khi vợ sinh phải phẫu thuật; 10 ngày khi vợ sinh đôi, từ sinh 3 trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày; 14 ngày khi vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.

Thời gian nghỉ việc hưởng BHXH được tính kể từ 30 ngày đầu vợ sinh con.

* Xin cho hỏi tại sao việc đóng bỏ hiểm y tế lại không công bằng. Người đóng ít cũng được hưởng quyền lợi như người đóng nhiều (Hai, 55 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Đây là nguyên tắc chia sẻ cộng đồng, một nguyên tắc quan trọng trong việc đảm bảo quyền được chăm sóc sức khỏe của tất cả những người tham gia và bảo đảm cân đối được quỹ BHYT.

* Xin ông hãy cho biết ưu nhược điểm của chính sách BHXH hiện nay so với luật cũ. (Nguyễn Văn Phương, 28 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Đối tượng tham gia được mở rộng hơn; trách nhiệm quản lý nhà nước về BHXH cuả các cơ quan có thẩm quyền cụ thể hơn; quyền lợi và trách nhiệm của người lao động và doanh nghiệp được xác định rõ hơn; các chế độ BHXH được điều chỉnh theo nguyên tắc đóng hưởng, cân đối quỹ BHXH, trong đó chế độ ốm đau, thai sản, trợ cấp 1 lần được điều chỉnh với mức cao hơn luật hiện hành. 

* Nếu BHXH không bắt buộc thì CBCNV tính toán đến thu nhập trong 15 năm thì đâu lợi hơn? Trong lúc BHYT được mua tự nguyện. (Hồ Trọng Thảng, 73 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Tất cả các nước trên thế giới hiện nay đều thực hiện BHXH bắt buộc nhưng bên cạnh đó còn có các chế độ bổ sung khác để người lao động tự chọn tham gia để nâng mức hưởng khi hết tuổi lao động, Luật BHXH năm 2014 cũng có chế độ hưu trí bổ sung.

Theo quy định của Luật BHYT sửa đổi bổ sung có hiệu lực từ tháng 1-2015 đã không còn khái niệm BHYT tự nguyện.

* Bảo hiểm xã hội tăng lên, trung bình năm tính lương hưu cho người lao động tăng như thế thì quyền lợi của người lao động đâu có được tăng? Trung bình năm càng dài mức lương hưu càng thấp đó là bất lợi cho người lao động mà (Tran Thi Tue, 39 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Việc điều chế độ hưu trí lần này được thực hiện theo nguyên tắc đóng hưởng và nguyên tắc cân đối quỹ BHXH.

Theo khuyến cáo của tổ chức lao quốc tế ILO, cách tính lương hưu theo quy định hiện hành đã bộc lộ những hạn chế nêu trên, mức đóng, thời gian đóng chưa phù hợp với thời gian hưởng chế độ hưu trí trong điều kiện tuổi bình quân của người VN ngày càng cao.

* Chào anh! Anh cho em hỏi ở công ty em có một trường hợp đóng BHXH (đã chốt sổ) được 26 năm một tháng. Tuổi đời mới có 52 tuổi. Nhưng giờ người này bị bệnh hiểm nghèo (không thể làm việc được). Bây giờ nguyện vọng của bản thân họ là: 1 - muốn lấy tiền một cục để chữa bệnh có được không? 2- làm thủ tục nghỉ hưu thì được hưởng bao nhiêu %? Xin cám ơn anh! (Trinh Văn Tân, 45 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Những người mắc bệnh hiểm nghèo, HIV... sẽ được nhận trợ cấp BHXH 1 lần nếu đã đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên.

* Tôi là nhân vảo vệ nội bộ cho một công ty TNHH MỘT THÀNH VIÊN ĐẦU TƯ & Phát TRIỂN kỹ thuật tại quận Bình Tân. Tôi làm được 11 năm rùi. Tôi thấy không có ai làm hợp đồng gì cả. Nói chung là tất cả công nhân trong công ty chẳng có làm hợp đồng gì hết, cũng chẳng có chế độ gì cả, ngoài BHXH ra. Tui thấy mỗi năm công ty cho nhân viên văn phòng làm thủ tục báo cáo thuế. In ra mỗi người 1 bản mà không có sự trao đổi hợp đồng với người lao động như nhà nước quy định. Công ty tự làm rồi cho công nhân ký vô thôi. Tôi xin hỏi họ làm như vậy có đúng hay không? Tôi xin được tư vấn ạ. (Lý Văn Hoàng, 48 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Chúng tôi sẽ lưu ý và cho kiểm tra việc chấp hành pháp luật BHXH, lao động tại Công ty để bảo đảm quyền lợi hợp pháp người lao động đang làm việc tại công ty.

* Sao em thấy công ty em không tham gia đóng BHXH cho CTV dây máy? mà bắt buộc nhân viên tự mua BHXH? Nguyên nhân tại sao? Vì đây cũng là một nghề như bao người khác mà phải tự bỏ tiền ra mua. Có phân biệt gì không? (Nguyen Van Khanh, 30 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc là những người có HĐLĐ từ đủ 3 tháng trở lên, năm 2018 là người có HĐLĐ từ đủ 1 tháng trở lên. Bạn có thể đối chiếu với quy định để xem mình có phải là đối tượng bắt buộc hay chưa, nếu đúng la đối tượng tham gia BHXH bắt buộc nhưng chưa được doanh nghiệp đóng BHXH cho mình bạn có thể yêu cầu các cơ quan chức năng can thiệp bảo vệ quyền lợi của mình.

* Theo luật cũ mức đóng bảo hiểm của người lao động cụ thể là: BHXH: 18%, BHYT: 15%, BHTN: 1%, Công đoàn: 1%. Vậy theo luật mới thì mức đóng trên thay đổi thế nào? Và mức đóng của doanh nghiệp cụ thể sẽ là thế nào? Xin cám ơn! (CÔNG TY TNHH KỸ NGHỆ THĂNG LONG, 28 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Đăng Tiến: Mức đóng BHXH, BHYT, BHTN không thay đổi so với năm 2015. BHXH: 26% (người lao động 8%, người sử dụng lao động 18%). BHYT: 4,5% (người lao động 1,5%, người sử dụng lao động 3%). BHTN: 3% (người lao động 1%, người sử dụng lao động 1%, Nhà nước hổ trợ 1%).

* Cho tôi hỏi từ năm 2016, khi nghỉ hưu trước tuổi việc trừ tỉ lệ % đối với số năm nghỉ trước tuổi (nam trước 60, nữ trước 55) được tính như thế nào? (Đinh Viêt Thiết, 58 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - phó trưởng phòng chế độ - BHXH TP.HCM: Khi nghỉ hưu trước tuổi, việc trừ tỉ lệ % đối với những số năm nghỉ trước như sau: từ 2016, mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi trừ 2%. 

* Tôi nghỉ hưu từ 1-4-2016. Xin hỏi cách tính lương hưu theo chế độ lúc này sẽ thế nào? (Mai Văn Cách, 60 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - Phó trưởng phòng chế độ, BHXH TP.HCM: Trường hợp của ông là nghỉ hưu từ ngày 1-4-2016 thì cách tính lương hưu của ông giữa Luật cũ và Luật mới không thay đổi. 

Bà Đồng Thị Hằng - Phó trưởng phòng chế độ, BHXH TP.HCM (phải) trả lời câu hỏi của bạn đọc - Ảnh: Tự Trung

* Năm nay tôi 52 tuổi, đã tham gia đóng BHXH 28 năm. Trong đó 22 năm làm nhà nước, 6 năm làm ngoài nhà nước. Xin hỏi nếu tôi chốt sổ BH trong năm 2015, theo cách tính hiện tại thì tôi sẽ được hưởng lương hưu 75% theo mức lương đóng BH khi đủ tuổi hưu 55. Nếu theo đúng tuổi nghỉ hưu cuối 2018, thì tỉ lệ % như thế nào? Cách tính mức lương hưu ra sao? Vui lòng giải thích rõ giùm. Tôi cám ơn (Lê Ngọc Bích Liên, 52 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - phó trưởng phòng chế độ, BHXH TP.HCM: Cách tính tỉ lệ lương hưu theo Luật mới, từ ngày 1-1-2018, đối với lao động nữ khi nghỉ hưu được tính như sau: 15 năm đầu bằng 45%. Sau đó, cứ mỗi năm được tính thêm 2%, mức đối đa không quá 75%. 

* Nếu người lao động nộp đơn xin nghỉ làm thì có được bên BHXH giải quyết lãnh tiền 1 lần không? (Trần Ngọc Trường Chinh, 46 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - phó trưởng phòng chế độ, BHXH TP.HCM: Trường hợp nếu có tham gia BHXH thì sau 12 tháng ông không có việc làm và không tham gia BHXH, có nguyện vọng nhận trợ cấp một lần thì liên hệ với cơ quan BHXH tại nơi ông đang cư trú để được hướng dẫn nhận trợ cấp một lần.

Hồ sơ gồm sổ BHXH và đơn đề nghị hưởng BHXH một lần của người lao động. 

* Tôi hiện đang lãnh lương hưu tại địa phương, sắp tới tôi xuất cảnh sang Mỹ diện đoàn tụ. Xin hỏi theo luật BHXH mới như vậy tôi có thể lãnh lương hưu một lần hay không và cách tính một lần như thế nào (tôi đã lãnh lương hưu được 5 năm) và nếu không thì tôi phải lãnh lương hưu như thế nào khi tôi không còn ở VN. (Thunguyen, 55 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - phó trưởng phòng chế độ, BHXH TP.HCM: Theo Luật mới, đối với trường hợp đang lãnh lương hưu mà ra nước ngoài định cư thì sẽ được nhận trợ cấp BHXH một lần. Cách tính cụ thể một lần như thế nào xin vui lòng đợi Thông tư hướng dẫn cụ thể, chi tiết trong thời gian tới. 

* Tôi đã nghỉ việc công ty từ năm 2012 và đã tham gia BHXH được 12 năm, từ 2012 đến nay tôi lao động tự do, nên không tham gia BHXH và cũng chưa nhận trợ cấp BHXH 1 lần. Vậy cho tôi hỏi trong năm 2016 tôi muốn xin nhận trợ cấp BHXH 1 lần có được không? Thủ tục gồm những giấy tờ gì? hộ khẩu tôi ở Quận Bình Thạnh thì nộp đơn ở đâu? Xin cảm ơn. (LÊ QUẢNG, 39 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - phó trưởng phòng chế độ, BHXH TP.HCM: Theo quy định của Luật mới, trong trường hợp này sau 12 tháng nếu không có việc làm và có nguyện vọng nhận trợ cấp một lần thì liên hệ với BHXH nơi cư trú.

Thủ tục gồm có: sổ BHXH, đơn đề nghị hưởng BHXH một lần của người lao động.

* Năm nay tôi (nam) đã đóng BHXH được 30 năm 3 tháng nhưng mới 56 tuổi. Vậy khi về hưu thì thủ tục của tôi ra sao? Và mức lương của tôi thế nào (Vũ Công, 56 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng: Theo điều kiện bình thường thì nam đủ 60 tuổi. Trường hợp đang làm việc thì do đơn vị thực hiện thủ tục cho ông. Trường hợp nếu ông đã nghỉ việc và bảo lưu sổ BHXH thì liên hệ với cơ quan BHXH quận, huyện nơi cư trú để được hướng dẫn. Ông cần phải nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH trước thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm hưởng lương hưu.

* Tôi là giáo viên sinh năm 1958, công tác giảng dạy trong ngành giáo dục từ ngày 1-9-1977 đến nay. Hiện nay tôi đang công tác tại Trường TH Phan Ngọc Nhân TX Điện Bàn. Khi đến năm 2018 tôi nghỉ hưu hưởng chế độ như thế nào? Nếu bình quân tất cả thời gian đóng BHXH thì bất hợp lí quá, vì những năm từ 1977 đến 1979 mức lương quá thấp, ví dụ 45 đồng/tháng... Mong cơ quan BHXH giải thích. Cám ơn nhiều (Lưu Cúc, 57 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng: Trường hợp của bà nếu tham gia BHXH trước 1-1995 và đóng BHXH theo thang bảng lương nhà nước quy định (hệ số lương) thì lương bình quân để tính lương hưu của bà được tính 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu. Cách tính tỉ lệ hưởng lương hưu mời bà xem lại câu trả lời trước.

* Xin vui lòng cho biết công thức tính mức tiền lương bình quân tháng đóng BHXH để hưởng hưu trí? Có phải lấy tổng tiền lương đã đóng BHXH chia cho số tháng đóng BHXH? Trường hợp trước kia đóng BHXH bằng USD qui ra tiền đồng thì cách tính ra sao? Xin cảm ơn (Nguyễn văn Hoạch, 59 tuổi, [email protected]).

- Bà Đồng Thị Hằng: Trường hợp người lao động có toàn bộ thời gian đóng BHXH do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian như cách anh hiểu.

Trường hợp đóng tiền BHXH bằng USD sẽ được quy ra tiền đồng theo tỉ giá từng năm được quy định bởi ngân hàng Nhà nước Việt Nam tại thời điểm đóng. 

* Tôi đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc 13 năm 8 tháng; đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện 5 năm 3 tháng, tổng cộng 18 năm 11 tháng tính đến tháng 12-2015. Đầu năm vào tháng 1-2016 tôi đóng tiếp 13 tháng để đủ 20 năm hưởng lương hưu vào tháng 2-2016 có được không? (Trần Ngọc Chánh, 63 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng: Trường hợp của bà vẫn tiếp tục đóng cho đến khi đủ 20 năm đóng BHXH. Tuy nhiên có được hưởng lương hưu từ tháng 2-1016 hay không thì đến nay vẫn đang chờ hướng dẫn. 

* Tôi sinh ngày 01/01/1964 có thời gian công tác liên tục từ ngày 1-1-1984 và công tác qua các cơ quan hành chính sự nghiệp, DNNN, Công ty CP vốn Nhà nước 75% đến nay là 32 năm. Hiện nay sức khỏe của tôi không được tốt, nếu tôi xin nghỉ hưu trước tuổi với mức suy giảm từ 61% trở lên thì được hưởng chế độ hưu không? Nếu tôi nghỉ vào ngày 1-1-2016 thì mức tỉ lệ bị trừ là bao nhiêu? Xin cảm ơn (Nguyễn Đức Anh, sinh ngày 1-1-1964, [email protected]).

- Bà Đồng Thị Hằng: Trường hợp của ông với mức suy giảm 61% trở lên nên tại thời điểm 1-1-2016 ông đủ điều kiện để hưởng lương hưu. Mức trừ tỉ lệ là 2% cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi. 

* Đến tháng 10-2016 tôi nghỉ hưu. Như vậy tôi phải đóng 9 tháng BHXH theo quy định mới. Tôi đã có 40 năm đóng BHXH. Như vậy, khi nghỉ hưu mức lương bình quân của tôi tính thế nào? Xin cảm ơn. (Trần Đại Nghĩa, 59 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng: Câu hỏi ông chưa được rõ, cần nêu cụ thể là ông tham gia BHXH theo thang bảng lương do Nhà nước quy định hay theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định.

* Tôi đóng bảo hiểm được 15 năm 7 tháng, đến tháng 1-2016 thì đủ tuổi nghỉ hưu. Tôi xin hỏi tôi có được hưởng lương hưu theo luật BHXH sửa đổi năm 2014 không? (Nguyễn Tuyết Mai, sinh ngày 1-1-1961, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng: Trường hợp của bà đến tháng 1-2016 đủ về tuổi đời nhưng chưa đủ thời gian tham gia BHXH 20 năm để hưởng lương hưu.

Bà có thể tham gia BHXH tự nguyện cho những năm còn thiếu. Thời điểm hưởng lương hưu thì hiện nay chưa có hướng dẫn cụ thể. Mong bà thông cảm.

* Tôi đã tham gia BHXH được 21 năm, hiện tại nếu tôi: 1. Xin nghỉ việc nhưng hưởng lương hưu. 2. Bị tù giam. 3. Chết đột ngột. Vậy trong từng trường hợp trên xảy ra thì 21 năm tham gia BHXH của Tôi được giải quyết như thế nào? Chân thành cảm ơn! (Nguyễn An Ninh, 44 tuổi, [email protected]).

- Bà Đồng Thị Hằng: 

1. Trường hợp của ông chưa đủ 60 tuổi theo điều kiện bình thường do vậy chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu.

2. Trường hợp ông đang bị tù giam thì cơ quan BHXH sẽ bảo lưu kết quả đóng BHXH của ông.

3. Trường hợp chết thì thân nhân hưởng chế độ tuất theo quy định (điều 66 -67-68-69 Luật BHXH sửa đổi).

* Xin cho biết cụ thể cách tính lương hưu theo BHXH mới (Trần Đình Thanh, 55 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - Phó phòng chế độ, BHXH TP.HCM: Đề nghị ông có thể tham khảo tại điều 9, điều 10 nghị định 115/2015/NĐ-CP ngày 11-11-2015 của Chính phủ.

* Tôi đóng bảo hiểm xã hội được 17 năm. Khi nghỉ chế độ theo nghị định 41 do hoàn cảnh gia đình gặp khó khăn nên tôi đã xin lãnh bảo hiểm một lần. Nay tôi muốn trả lại tiền đã lãnh và đóng tiếp để đủ năm để lấy sổ hưu thì có được không? Tôi năm nay 52 tuổi muốn đóng bảo hiểm tự nguyện thì đóng thế nào? Và đóng bao nhiêu thì có sổ hưu? (Nguyễn khắc Long, 52 tuổi, [email protected]).

- Bà Đồng Thị Hằng: Đến nay chưa có quy định cho người lao động đã nhận trợ cấp một lần mà có nguyện vọng muốn trả lại số tiền đã nhận trợ cấp một lần. 

* Nếu nói BHXH là chế độ an sinh xã hội thì cho tôi hỏi: Nếu tôi đóng BHXH từ năm 23 tuổi đến năm 60 tuổi, đúng lúc nghỉ hưu tôi chết, tiền đóng BHXH của tôi sẽ đi về đâu? Con cái tôi sẽ nhận được cái gì? (37 năm đóng BHXH)(Trần Văn Tiến, 35 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng: Trường hợp ông nêu, thân nhân của ông sẽ được hưởng trợ cấp tuất theo quy định. Ông có thể tìm hiểu thêm quy định này ở điều 66 Luật BHXH sửa đổi.

* Tôi làm công nhân cho một công ty giấy và đã nghỉ được 8 tháng. Nay tôi làm công ty khác, tôi muốn rút tiền bảo hiểm ở công ty cũ có được không và tôi đang được công ty mới cho đi học ở nước ngoài thời gian rút bảo hiểm là tháng 5-2016. Nhưng ngày tôi về nước là 31-7-2016 thì tôi có rút bảo hiểm được không? (nguyễn đình giang, 27 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng: Sau 12 tháng không có việc làm và không tham gia BHXH và thời gian đóng BHXH dưới 20 năm thì sẽ được nhận trợ cấp một lần. Trường hợp của ông, nếu đã có việc làm ở công ty mới thì không được làm thủ tục nhận trợ cấp một lần.

* 1. Khi về hưu hưởng lương hưu thì cần làm thủ tục bao lâu mới được lãnh tháng lương hưu đầu tiên? Tôi muốn biết chính xác thời gian, không cần vòng vo, số tháng hoặc số năm.

2. Tỉ lệ trượt giá của đồng tiền bảo hiểm có bù lại không hay sau 20 năm 3 con bò lại thành 3 bát phở? (Nguyen Minh Hoang, 20 tuổi, [email protected])

- Bà Đồng Thị Hằng - phó trưởng phòng chế độ, BHXH TP.HCM: Theo quy định của Luật BHXH, đối với người hưởng lương hưu, trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết. Nếu không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Tiền lương đã đóng BHXH do người sử dụng lao động quyết định để làm căn cứ tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH đối với người lao động theo quy định sẽ được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ. 

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trưởng phòng thu, BHXH TP.HCM: Theo Luật BHXH (2014) người lao động là người nước ngoài làm việc theo đúng quy định của pháp luật lao động Việt Nam thực hiện đóng BHXH từ 1-1-2018. Chính phủ sẽ quy định cụ thể vấn đề này trong thời gian tới. 

* Từ năm 2016 lao động nước ngoài (có giấy phép lao động) phải đóng BHXH. Vậy đóng mức nào, đóng bao nhiêu % lương, họ được hưởng quyền lợi gì? Lương họ cao vậy bảo hiểm có tương xưng với tiền họ bỏ ra không? Nếu họ nghỉ cũng phải đợi đến 60 tuổi mới lấy tiền hay sao? (Nhàn, 35 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Theo Luật BHXH (2014) người lao động là người nước ngoài làm việc theo đúng quy định của pháp luật lao động Việt Nam thực hiện đóng BHXH từ 1-1-2018. Chính phủ sẽ quy định cụ thể vấn đề này trong thời gian tới. 

 

Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trưởng phòng thu, BHXH TP.HCM trả lời câu hỏi của bạn đọc -  Ảnh: Tự Trung

* Cho tôi hỏi mức tối đa qui định đóng BHXH năm 2016 có bị khống chế bằng 20 lần mức lương cơ bản chung không? Cảm ơn ông, cảm ơn Tuổi Trẻ (Nham, 40 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trưởng phòng thu, BHXH TP.HCM: Mức lương làm căn cứ đóng BHXH nếu cao hơn 20 lần mức lương cơ sở thì đóng BHXH tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở (mức lương cơ sở hiện nay là 1.150.000 đồng).

* Từ ngày 1-1-2016 đóng BHXH tự nguyện có bắt buộc đóng cho cả gia đình không? (Ngo Buu Tri, 35 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trường phòng thu, BHXH TP.HCM: Tham gia BHXH tự nguyện không bắt buộc tham gia cả hộ gia đình.

Nếu người tham gia (nam và nữ từ đủ 15 tuổi trở lên) không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì có thể tham gia BHXH tự nguyện.

Mức thu nhập tham gia BHXH từ bằng mức thu nhập theo chuẩn hộ nghèo nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

* Xin cho hỏi là những người đi xuất khẩu lao động trước ngày 1-1-2016 có nằm trong nhóm phải đóng BHXH không? (Nguyễn Đăng Khoa, 29 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trưởng phòng thu, BHXH TP.HCM: Người đi xuất khẩu lao động theo hợp đồng lao động trước ngày 1-1-2016 vẫn thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

* Mức đóng BHXH mới từ 1-1-2016 dựa trên lương và phụ cấp ghi trong hợp đồng. Xin hỏi lương trong hợp đồng ở đây là lương thưc nhận (ví dụ 30 triệu đồng) hay vẫn là lương cơ bản (23 triệu)? (Khanh, 30 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trưởng phòng thu, BHXH TP.HCM: Mức lương ghi trong hợp đồng lao động là 30 triệu thì mức đóng BHXH tối đa bằng 23 triệu (bằng 20 lần mức lương cơ sở).

* Đơn vị tôi đóng trên địa bàn quận 10, hiện tôi đang sử dụng 20 lao động thời vụ (dưới 12 tháng). Trước 1-1-2016 chúng tối đóng BHXH cho số lao động trên là 1.150.000đ*1.65 (hệ số đóng BHXH). Như vậy sau ngày 1-1-2016 thì chúng tôi phải đóng bao nhiêu và cách tính như thế nào? (Phương Tâm, 33 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Từ 1-1-2016 tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động, mức tiền lương này không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng. Do đó, công ty bạn phải xây dựng lại thang, bảng lương làm cơ sở điều chỉnh hợp đồng lao động và đóng BHXH.

* Tôi đã làm nhà nước được 5 năm, nay ở nhà kinh doanh riêng quy mô gia đình thì đóng BHXH như thế nào, có được hưởng lương hưu không? Xin cám ơn! (Nguyen thu van, 29 tuổi, [email protected]).

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - trưởng phòng thu - BHXH TP.HCM: Người quản lý doanh nghiệp có hưởng tiền lương thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, nếu không hưởng tiền lương thì có thể tham gia BHXH tự nguyện. 

Khi đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên và đủ điều kiện về tuổi đời bạn sẽ được hưởng chế độ hưu trí theo quy định (thời gian tham gia BHXH bắt buộc và tự nguyện được liên thông khi giải quyết chế độ).

* Cho tôi hỏi mức lương trong hợp đồng lao động của tôi là 3,5 triệu đồng nhưng mức lương trên vị trí công việc của tôi là 6 triệu đồng thì mức đóng bảo hiểm của tôi là ở mức nào? Hiện tại phí bảo hiểm của tôi là 348.000đ mỗi tháng tôi xin chân thành cảm ơn. (Trần Văn Kỷ, 28 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - trưởng phòng thu - BHXH TP.HCM: Chào bạn. Mức đóng BHXH từ 1-1-2016 đến 31-12-2017 căn cứ vào mức tiền lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động, nếu mức lương trên vị trí công việc của bạn ghi trong hợp đồng lao động là 6 triệu đồng thì đây là mức lương làm căn cứ đóng BHXH.

* Trong hợp đồng ghi lương của tôi là 10 triệu, phụ cấp 500.000 đồng. Cách tính bảo hiểm từ 1-1-2016 như thế nào? Xin cảm ơn! (Đào Viết Hương, 56 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trưởng phòng thu, BHXH TP.HCM: Từ 1-1-2016 tiền lương đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động, như vậy mức tiền lương đóng BHXH của bạn là 10.500.000 đồng.

* Kính chào quý báo, chúng tôi đang băn khoăn về khoản phụ cấp ghi trong hợp đồng lao động là những phụ cấp gì? Tiền ăn và tiền thưởng theo kết quả kinh doanh hàng tháng có bị tính bảo hiểm không? Trân trọng cảm ơn (Nguyễn Đức Lưu, 30 tuổi, [email protected]). Cho em hỏi tiền tăng ca có được dùng để tính tiền đóng bảo hiểm không? (Hà Thị Chung, 26 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh - Trưởng phòng thu, BHXH TP.HCM: Tiền thưởng, tiền ăn giữa ca, tăng ca, các khoản phụ cấp biến động thường xuyên... không làm căn cứ tính đóng BHXH. 

* Tôi làm ở công ty vận tải hiện trả lương cho lái xe mỗi tháng 3.500.000đ và có thêm khoản phụ cấp là 300.000đ. Vậy tôi xin hỏi phần phụ cấp này có tính vào phần thu nhập đóng BHXH không? Xin cảm ơn! (Le phuoc thien, 42 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Từ 1-1-2016 đến 31-12-2017 tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động, như vậy mức lương đóng BHXH của bạn là 3.800.000 đồng.

* Doanh nghiệp của em là DN cổ phần 51% nhà nước Sản xuất phân bón. Lương công nhân khoán theo sản phẩm trước đây nộp BHXH theo nghị định 205 (hệ số) nay XD theo nghị định 49 do mức lương không ổn định vì sản phẩm có tháng nhiều tháng ít vậy em phải đăng ký nộp BHXH như thế nào? Em xây dựng một bảng lương cố định dựa vào định mức lao động để nộp được không? Vì lương hàng tháng luôn biến động tăng giảm không ổn định. (Bùi Hữu Thọ, 43 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Từ 1-1-2016 công ty bạn phải xây dựng thang, bảng lương làm cơ sở ký hợp đồng lao động và đóng BHXH. Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động không phải là lương thực nhận.

* Những loại phụ cấp nào phải đóng BHXH (tên phụ cấp rõ ràng)? Xin cảm ơn! (Mai Thị Dung, 30 tuổi, [email protected]). Luật BHXH 58/2014 và NĐ 115/2015 có ghi đóng BHXH gồm mức lương và phụ cấp áp cho năm 2016-2017. DN đang bối rối về mức phụ cấp. Phụ cấp nào phải đóng và không phải đóng? Nếu đóng thêm phụ cấp thì tiền đóng của DN luôn thay đổi, vậy DN sẽ tốn rất nhiều thời gian cho vụ BHXH này. Về BHXH điện tử DN đã sử dụng nhưng rất bấp cập, bị lỗi, không đồng bộ. Xin hỏi quý cơ quan có giải pháp gì?(Nguyễn Khắc Phú, sinh năm 1986, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Các khoản tiền thưởng, tiền cơm giữa ca, sinh nhật... các khoản phụ cấp biến động thường xuyên sẽ không đưa vào phụ cấp đóng BHXH. Vấn đề này sẽ được Cơ quan Lao động hướng dẫn cụ thể trong thời gian tới.

* Lao động đang làm việc ở nước ngoài có phải tham gia BHXH bắt buộc không. Nếu phải tham gia thì tham gia bằng cách nào? Mức đóng, quyền lợi được hưởng ra sau? Có phải đóng cho nước sở tại và cả Việt Nam không? Có đảm bảo được công bằng xã hội không? (Lê Tuấn, 25 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Mức đóng hằng tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất bằng 22% mức tiền lương tháng của người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài, đối với người lao động đã có quá trình tham gia BHXH bắt buộc; bằng 22% mức lương cơ sở đối với người chưa tham gia BHXH bắt buộc hoặc đã tham gia BHXH bắt buộc nhưng đã hưởng BHXH một lần.

Quyền lợi hưởng chế độ hưu trí và tử tuất như các đối tượng tham gia BHXH khác nên vẫn đảm bảo sự công bằng trong giải quyết chế độ. Người lao động đóng thông qua đơn vị sử dụng lao động trước khi đi.

* Hiện tại công ty tôi người lao động hưởng lương theo sản phẩm, mức lương thực nhận hàng tháng đều khác nhau vậy thì mức đóng BHXH được tính như thế nào? (Võ Thị Loan, 33 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Từ 1-1-2016 đến 31-12-2017 tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động không phải là mức tiền lương thực nhận của người lao động.

* Công ty TNHH 2 thành viên, giám đốc người nước ngoài là đại diện pháp luật đồng thời là thành viên công ty có thuộc diện bắt buộc phải tham gia BHXH không? (Yee, xx tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp thì thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc từ 1-1-2018.

* Công nhân chúng tôi đều rất mong làm việc tốt để được Công ty thưởng thành tích (khi vượt năng suất cá nhân qui định). Xin vui lòng cho biết: tiền thưởng thành tích do vượt năng suất này có phải chịu trích nộp BHXH hay không? (Nếu có thì người lao động chúng tôi thấy mất động lực phấn đấu lắm.) Xin giải đáp giúp chúng tôi. Chân thành cảm ơn! (Kim Loan, 45 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Tiền thưởng thành tích do vượt năng suất không tính đóng BHXH. 

* Đơn vị tôi từ năm 2013 đóng BHXH theo mức lương tối thiểu 1.800.000  x hệ số (Hệ số áp dụng nghị định 204), thu nhập thực trả hàng tháng cho người lao động cao hơn do lương tối thiểu hàng năm cao hơn thu nhập hàng tháng của người lao động thấp nhất 7.000.000đ. Hỏi năm 2016 đóng BHXH theo mức lương tối thiểu 1.800.000 đ x hệ số phụ cấp trách nhiệm trong khi thực trả cho NLĐ dự kiến lương tối thiểu 2.700.000đ x hệ số có được không (Phạm Phương Đông, 44 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương ghi trong hợp đồng lao động, tiền lương này không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng.

* Tôi nghỉ hưu tháng 6-2014 nhưng còn thiếu 25 tháng đóng BHXH nên tôi phải đóng BHXH tự nguyện từ tháng 8-2014 đến nay. Vậy với luật mới tôi có được phép đóng luôn một lần từ tháng 1-2016 đến 8-2016 và sau đó là lãnh lương hưu không ạ? Cám ơn bác! (Nguyễn Thi Bích, 57 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Khi tham gia BHXH tự nguyện bà được đóng một lần cho những năm còn thiếu và sau đó được nhận chế độ hưu trí khi đủ điều kiện theo quy định.

* Như vậy BHXH được đóng trên tổng thu nhập kê khai hàng tháng? Cơ quan BHXH thu hàng tháng? Với mức thu mới, mà sự cách biệt giữa mức thu trước đây rất lớn, thì các lợi ích nào mà người đóng BHXH được hưởng? Các bảo hiểm y tế, BH thất nghiệp sẽ được thu dựa trên tổng thu nhập như là BHXH?(Trương, 50 tuổi, [email protected])

- Ông Nguyễn Quốc Thanh: Nguyên tắc đầu tiên của bảo hiểm xã hội "Mức hưởng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng BHXH và có chia sẻ giữa những người tham gia".

Như vậy, người lao động đóng BHXH mức lương cao khi hưởng chế độ ốm đau, thai sản, hưu trí hoặc bảo hiểm thất nghiệp sẽ cao và đây chính là quyền lợi chính đáng của người lao động. 

Buổi giao lưu với lãnh đạo BHXH TP.HCM trên Tuổi Trẻ Online - tuoitre.vn diễn ra từ 8g30 đến 11g, thứ ba ngày 29-12.

Đến 11g30 vẫn còn rất nhiều bạn đọc gửi câu hỏi về chương trình. Tuy nhiên, do thời lượng có hạn, các khách mời chưa trả lời được tất cả các câu hỏi.

Những câu hỏi còn lại, TTO sẽ chuyển đến Bảo hiểm xã hội để tiếp tục trả lời. Phần trả lời sẽ được đăng trên TTO trong những ngày tiếp theo.

Có hiệu lực từ ngày 1-1-2016, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi với nhiều thay đổi liên quan đến quyền lợi của người tham gia, trách nhiệm của chủ sử dụng lao động, chế độ lương hưu, tuổi nghỉ hưu… Được xem là chính sách xương sống của hệ thống an sinh xã hội và mang tính chất bắt buộc đối với người lao động, BHXH góp phần bảo đảm cuộc sống của người lao động trong các trường hợp rủi ro bệnh tật, thất nghiệp, sinh đẻ, nghỉ hưu. Những quy định mới của Luật BHXH sửa đổi có ảnh hưởng thế nào đến người lao động, các các tổ chức đơn vị, doanh nghiệp tham gia BHXH? Báo Tuổi Trẻ tổ chức chương trình giao lưu trực tuyến với chủ đề “Chính sách BHXH từ 1-1-2016 thay đổi ra sao?”. Khách mời giao lưu gồm ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó giám đốc BHXH TP.HCM, ông Nguyễn Quốc Thanh, trưởng phòng thu - BHXH TP.HCM và bà Đồng Thị Hằng, phó trưởng phòng chế độ - BHXH TP.HCM.