Chiều 25-8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Nhà ở (sửa đổi).

Hai ý kiến khác nhau

Một trong những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau là quy định Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân.

Ngày 3-8, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất cơ quan này chỉ thực hiện dự án nhà ở với tư cách là cơ quan chủ quản mà không phải trực tiếp với vai trò là chủ đầu tư dự án, đồng thời chỉ thực hiện dự án nhà ở xã hội để cho thuê.

Các dự án này sử dụng nguồn vốn là tài chính công đoàn. Nhà ở cho thuê được quản lý vận hành như đối với nhà ở do Nhà nước đầu tư.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, về vấn đề này trong Thường trực Ủy ban Pháp luật có hai loại ý kiến.

Trong đó nhiều ý kiến trong thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành theo đề xuất của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam.

Vì sẽ bổ sung nguồn lực đầu tư dự án nhà ở xã hội, góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống cho công nhân, người có thu nhập thấp.

Nhưng quan điểm này cho rằng do đây là các dự án nhà ở công nhân để cho thuê, vốn đầu tư lớn nhưng thời gian thu hồi vốn dài, cần bổ sung đánh giá tác động về nguồn lực đầu tư và khả năng thu hồi vốn.

Chiều ngược lại, một số ý kiến trong thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị dự thảo luật không nên quy định Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi).

Bởi vấn đề này chưa được đánh giá tác động kỹ về nguồn lực, có thể làm phát sinh nhiều vấn đề liên quan đến hiệu quả thực hiện dự án, khả năng bảo toàn vốn.

Mặt khác, với cơ chế như Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất (nguồn vốn là tài chính công đoàn, chỉ thực hiện dự án nhà ở xã hội để cho thuê, thu hồi vốn chậm) sẽ không có đủ nguồn lực đạt mục tiêu đến 2030 tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất đều có thiết chế công đoàn.

Cũng theo ông Tùng, do đây là vấn đề mới nên Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cần xây dựng đề án báo cáo Quốc hội xem xét cho thực hiện thí điểm trong một thời hạn nhất định, nếu phát huy hiệu quả mới quy định trong luật.

"Không nên 'ôm' việc này"

Cho ý kiến về nội dung này, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương không đồng tình quy định việc Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân.

Ông cho rằng cần nghiên cứu lại chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của các tổ chức chính trị - xã hội, có nên làm chủ đầu tư nhà ở xã hội hay không. Việc này nên giao cho UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện làm.

"Tôi khuyên Tổng liên đoàn Lao động không nên 'ôm' nhiệm vụ này. Vì không khéo không hoàn thành nhiệm vụ, coi chừng cán bộ vi phạm", ông Phương nói thêm.

Ông đặt vấn đề với tình hình tinh giản biên chế như hiện nay, tổng liên đoàn sẽ không đủ lực lượng để làm chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân.

Theo ông, cơ quan này nên làm đúng chức năng nhiệm vụ của tổ chức chính trị xã hội là giám sát, phản biện xã hội, tham mưu chính sách công nhân cho tốt.

“Đại diện quyền lợi cho công nhân không phải bất cứ cái gì cũng làm”, ông Phương nêu và cho rằng phải tính toán kỹ, cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra cũng nên nghiên cứu lại.

Đồng tình với ý kiến của ông Phương, chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị cân nhắc việc tổng liên đoàn làm chủ đầu tư nhà ở xã hội.

Theo bà Nga, ngay việc cho thuê như đề xuất của Tổng liên đoàn Lao động cũng cần có đánh giá tác động toàn diện.

Còn Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng cần hỏi tổng liên đoàn xem có quyết tâm chỗ này không? Theo ông, nếu có quy định thì cần phải chỉnh lý lại quy định tại dự thảo luật để không vênh với Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư.

Ông Huệ cho rằng Tổng liên đoàn Lao động được tham gia đầu tư nhà ở xã hội thông qua doanh nghiệp trực thuộc có chức năng sản xuất, kinh doanh, chứ không thể trực tiếp làm chủ đầu tư.

Người đóng thuế thu nhập cá nhân không được mua nhà ở xã hội: Gây khó cho người lao động

Điều kiện để người lao động được mua nhà ở xã hội là không đóng thuế thu nhập cá nhân. Với quy định này, người lao động muốn thuê, mua nhà ở xã hội là rất khó.