Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển - Ảnh: Quochoi.vn

Thảo luận tại tổ chiều nay 29-5 về việc phân bố vốn ngân sách cho kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020, ông Hiển nói việc phân vốn vẫn được thực hiện theo tinh thần Chính phủ rà soát lại danh mục, mức phân bổ, nhưng phải báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến chứ không phải quyết định.

"Không dứt khoát thì sẽ phát sinh nợ đọng"

Theo đó, kế hoạch vốn đầu tư công giai đoạn 2016-2020 với 957.000 tỉ đồng cơ bản đã phân bổ. Tuy nhiên, ông Hiển cho biết do phát sinh các danh mục mới, lại không nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, nên phải trình ra Quốc hội.

"Quan điểm của Quốc hội là cứ điều chỉnh tăng lên được bao nhiêu thì cho xử lý tương ứng những phần dự phòng. Nhưng Chính phủ chưa minh chứng được tăng giảm thế nào. Bộ Tài chính cũng nói chỉ bố trí được 217.000 tỉ đồng, nhưng muốn sử dụng hết thì phải có 350 nghìn tỉ, vậy hơn 100.000 tỉ ở đâu, chưa chỉ ra", phó chủ tịch Quốc hội nói.

Vấn đề nữa là nguồn tăng thu cũng chưa biết thế nào. Theo báo cáo sẽ có 33.000 tỉ đồng, nhưng sau khi trừ các khoản thưởng vượt thu, bù đắp bội chi, còn lại bao nhiêu cho xây dựng cơ bản cũng chưa nêu ra được, mà tất cả chỉ là dự báo.

Do đó theo ông Hiển, việc phân bổ cần phải có căn cứ, trên cơ sở rà soát lại, đặc biệt là các danh mục mới với 240 đanh mục. "Nếu không có quan điểm dứt khoát có thể dẫn tới nợ xây dựng cơ bản phát sinh", ông Hiển nói.

Nhắc lại các ý kiến khác nhau về vấn đề thẩm quyền quyết định danh mục đầu tư công trung hạn theo Luật đầu tư công và bày tỏ sự tôn trọng đối với thẩm quyền của Chính phủ, phó chủ tịch Quốc hội dẫn chứng bài học sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ. Quốc hội khóa XIII đã buộc phải quyết hết về trái phiếu Chính phủ mới quản lý được nợ công, nợ đọng xây dựng cơ bản ở mức như hiện nay.

"Chúng ta cưỡi con ngựa bất kham, phi mã không biết đến đâu. Luật đầu tư công cốt lõi chỉ một câu, là quyết định dự án phải chỉ ra được vốn ở đâu. Còn dự án hiệu quả hay không là chuyện khác, vấn đề chính là nguồn vốn. Bởi thực tế cứ có danh mục, đưa ra dự án rất hoàng tráng, nhưng chẳng chỉ ra tiền ở đâu", ông Phùng Quốc Hiển thẳng thắn nói.

Phó chủ tịch Quốc hội lo ngại nếu không có sự phối hợp, biện pháp quản lý chặt thì nguy cơ rơi vào vòng xoáy là tiếp tục xảy ra nợ công.

Tránh việc thay đổi một chút cũng phải chạy ngược lên Quốc hội

Trước đó, ông Đỗ Văn Sinh - ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế - chỉ ra thực tế hiện nay: Hiến pháp và Luật tổ chức Quốc hội quy định Quốc hội chỉ làm nhiệm vụ xác định mục tiêu lớn, tiêu chí, cơ cấu và quyết định công trình trọng điểm quốc gia, sau đó giao Chính phủ tổ chức thực hiện. Chính phủ phân cấp lại cho các bộ, ngành địa phương. 

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai các dự án, chỉ cần thay đổi một chút cũng phải "chạy ngược lên" bộ, ngành, địa phương, Chính phủ và tới Quốc hội, dẫn tới việc triển khai dự án "cực kỳ chậm", ông Sinh đề nghị Chính phủ phân cấp mạnh hơn.

"Những điều chỉnh cơ cấu lớn thì trình Quốc hội, còn trong phạm vi tổng nguồn vốn điều chuyển từ dự án nọ sang dự kia, mục tiêu chương trình vẫn thế thì giao địa phương vì càng giao càng có trách nhiệm, càng không phân cấp thì càng đùn lên trên", ông Sinh nói.

Đại biểu này cũng đề nghị sửa Luật xây dựng bởi có thực tế có hàng nghìn dự án lớn, bé, thắt nút nằm ở khâu thẩm định thiết kế cơ sở ở Bộ Xây dựng. "Mấy chục nhân sự thẩm định hàng nghìn dự án thì không chậm, không tắc mới là lạ. Chúng ta phải đồng thời sửa thì nút thắt này mới có thể gỡ", đại biểu Đỗ Văn Sinh đề nghị.

TTO - Đại biểu Quốc hội TP.HCM dành toàn bộ nội dung thảo luận việc phân bổ, sử dụng nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 để nghĩ cách đưa dự án metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên vào danh sách ghi vốn bổ sung.