Poster phim Lionheart (bìa trái). Nigeria là nước có ngành công nghiệp điện ảnh lớn nhất của châu Phi - Ảnh: AFP

Viện hàn lâm Khoa học và nghệ thuật điện ảnh (đơn vị tổ chức trao giải Oscar thường niên, thường viết tắt là AMPAS) mới đây đã có quyết định gây tranh cãi khi tuyên bố loại bỏ một bộ phim của Nigeria khỏi hạng mục tranh giải Phim nước ngoài hay nhất với lý do: cả bộ phim hầu như chỉ nói tiếng Anh.

Theo Hãng tin Bloomberg, nói một cách khác, bộ phim của Nigeria bị loại "từ vòng gửi xe" là bởi sử dụng nhiều tiếng Anh tới mức không thể được coi là phim nước ngoài nữa. 

Cụ thể, bộ phim Lionheart của nữ đạo diễn - diễn viên Genevieve Nnaji bị hủy bỏ tư cách là bộ phim chính thức đầu tiên của Nigeria tranh giải hạng mục Phim nước ngoài hay nhất của Oscar vì "chỉ có 11 phút trong phim đối thoại không phải bằng tiếng Anh".

Quyết định này hoàn toàn phù hợp với những quy định của Oscar là các bộ phim nước ngoài phải được sử dụng chủ yếu là các ngôn ngữ khác tiếng Anh. Tuy nhiên, nó rất "tréo ngoe" trong trường hợp cụ thể này cũng như trong bối cảnh thực tiễn của thế giới. 

Bởi khoảng một nửa dân số Nigeria nói tiếng Anh, trên thực tế tiếng Anh cũng là ngôn ngữ chính thức của họ, giống như việc tiếng Anh cũng là một trong những ngôn ngữ chính thức tại Ấn Độ. Bởi thế, quyết định của AMPAS khiến giới truyền thông cũng như điện ảnh quốc tế ngạc nhiên, phẫn nộ.

Có một thực tế và chắc cũng sẽ là bất ngờ thú vị với người Anh khi biết rằng Anh không phải là nước có số người nói tiếng Anh nhiều thứ hai, hoặc thậm chí thứ ba thế giới. 

Theo Hãng tin Bloomberg, Ấn Độ, Philippines, Nigeria và Pakistan mới là những nơi có số lượng người nói tiếng Anh nhiều hơn chính nước Anh. 

Có thể với rất nhiều người nữa, tiếng Anh không phải ngôn ngữ "thứ nhất" của họ, nhưng với họ, đó vẫn là ngôn ngữ của truyền thông liên văn hóa, ngôn ngữ của đô thị, ngôn ngữ của biểu đạt cảm hứng, thông điệp và khát vọng.

Bởi vậy, giới truyền thông cũng như điện ảnh quốc tế cho rằng việc hạn chế tư cách tranh giải với một sản phẩm văn hóa của một nước chỉ vì vấn đề ngôn ngữ "thứ nhất" của họ sẽ là một kiểu hạn chế vô lý.

Phim châu Á ở Oscar 2020: Niềm kiêu hãnh từ những điều bé nhỏ

TTO - 93 phim đại diện cho 93 quốc gia dự tranh Phim quốc tế hay nhất đã lộ diện. Điện ảnh châu Á có khoảng 20 ứng cử viên tuy không mạnh nhưng lại sở hữu át chủ bài!