Việc Philippines ngừng đường dây nóng giữa các lực lượng tuần duyên là diễn biến mới nhất trong căng thẳng giữa hai nước ở Biển Đông.

"Chúng tôi không còn sử dụng đường dây nóng PCG-CCG (Tuần duyên Philippines - Cảnh sát biển Trung Quốc) nữa… Nó không còn tồn tại nữa. Nó không mang lại nhiều lợi ích cho chúng tôi. Chúng tôi đã không có lợi gì từ việc này", Đài CNN dẫn lời ông Jay Tarriela, người phát ngôn của PCG, tuyên bố cuối tuần trước.

Theo ông Tarriela, Manila đã cố gắng sử dụng đường dây nóng này trong các sự cố hàng hải với Trung Quốc trong 6 năm qua. "Thật không may, nó chưa bao giờ thực sự mang lại cho chúng tôi cơ hội tích cực để trao đổi", người phát ngôn của PCG nói.

Ông Tarriela cho biết đường dây nóng PCG-CCG được thành lập năm 2017 theo bản ghi nhớ mà cựu tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã ký trong chuyến thăm Trung Quốc năm 2016. 

Tuy nhiên, khi Tổng thống đương nhiệm Ferdinand Marcos Jr. đến Bắc Kinh hồi đầu năm nay, hai bên đã không gia hạn đường dây nóng này.

Như vậy, PCG cho biết sau này sẽ chỉ liên lạc với phía Trung Quốc thông qua đường dây nóng giữa bộ ngoại giao 2 nước.

Tuy nhiên, mới đây Bộ Ngoại giao Philippines đã nói không thể liên lạc với Bắc Kinh bằng đường dây nóng ngoại giao trong vụ bãi Cỏ Mây hồi đầu tháng này.

Trong cuộc họp báo ngày 8-8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Teresita Daza cho biết Manila đã cố liên lạc với Bộ Ngoại giao Trung Quốc trong vài tiếng, ngay trong lúc vụ việc ở bãi Cỏ Mây vẫn đang diễn ra. Tuy nhiên Bắc Kinh đã không phản hồi.

Ngày 5-8, Philippines cáo buộc Trung Quốc đã dùng vòi rồng phun vào tàu tiếp tế của nước này đang đến bãi Cỏ Mây. Manila có một tàu chiến mắc cạn tại đây và sử dụng nó như một tiền đồn, trên có bố trí binh sĩ.

Đường dây nóng giữa hai bộ ngoại giao Trung Quốc và Philippines được thiết lập trong chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Ferdinand Marcos đến Trung Quốc hồi tháng 1-2023. Mục đích của đường dây liên lạc trực tiếp này nhằm tránh "những tính toán sai lầm và thông tin sai lệch" ở Biển Đông.

Căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines đã tăng lên khi Manila củng cố quan hệ đồng minh hiệp ước với Washington. Chỉ tính riêng trong năm nay, Bộ Ngoại giao Philippines đã gửi hơn 30 phản đối qua đường ngoại giao đến Trung Quốc vì các vấn đề trên biển.

Trung Quốc kêu gọi Philippines cùng giảm căng thẳng ở Biển Đông

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị kêu gọi Philippines hợp tác với Trung Quốc để tìm kiếm một biện pháp hiệu quả nhằm xoa dịu căng thẳng ở Biển Đông.