Trạm ISS ngoài không gian - Ảnh: NASA

Theo CNN, thời điểm "nghỉ hưu" ban đầu của trạm vũ trụ quốc tế ISS được dự đoán là vào năm 2024 nhưng chính quyền Mỹ cho biết sẽ kéo dài thêm đến năm 2030.

Trong một vài năm tới, ISS sẽ bắt đầu đẩy ngược quỹ đạo theo chu kỳ để giảm dần độ cao hiện tại của trạm, từ khoảng 408km xuống còn khoảng 340km vào giữa năm 2030.

Đến tháng 1-2031, NASA sẽ cho ISS trở về Trái đất, "an nghỉ" ở vùng biển không người Point Nemo vào năm 2031.

Point Nemo từ lâu là "mồ chôn" của nhiều vệ tinh vũ trụ.

Nằm cách vùng ven biển New Zealand 4.800km, Point Nemo là vùng biển hoang vu lớn nhất không có bất kỳ quần đảo nào, vì vậy được đánh giá an toàn cho ISS trở lại khí quyển.

Vùng biển Point Nemo, nơi ISS sẽ về "an nghỉ" trên Trái đất - Ảnh: GOOGLE MAP

Hơn 20 năm nay, trạm ISS được biết đến là tổ hợp nghiên cứu không gian có sự tham gia của nhiều cơ quan vũ trụ như NASA (Mỹ), ESA (châu Âu), JAXA (Nhật), CSA (Canada) và Roscosmos (Nga).

Các phi hành gia đã liên tục có mặt tại đây để thực hiện nhiều nhiệm vụ nghiên cứu không gian và quan sát Trái đất. Nhiều công nghệ tiên tiến hay các nghiên cứu khoa học táo bạo cũng đã được thực hiện tại đây.

Tuy nhiên, trạm ISS cũng có tuổi thọ của mình trước tác động của những điều kiện khắc nghiệt ngoài không gian như gió, nhiệt độ,…

Năm 2021, các phi hành gia người Nga đã phát hiện những vết nứt gây rò rỉ không khí trên trạm ISS.

Ngay lập tức, các cơ quan vũ trụ đã tiến hành đánh giá tổng thể tình trạng của ISS, đồng thời chuyện "nghỉ hưu" của ISS cũng được nghiêm túc xem xét.

Các chuyên gia làm việc trên ISS - Ảnh: NASA

Vậy khi không còn trạm ISS, các phi hành gia sẽ ăn ở, làm việc và nghiên cứu tại đâu trong không gian?

Ông Bill Nelson, giám đốc NASA, cho biết cơ quan này đang hợp tác với các công ty Mỹ phát triển các trạm vũ trụ thay thế cho ISS.

Mới đây, NASA đã tiết lộ những hợp đồng giá trị lên tới hàng trăm triệu đôla cho các công ty tư nhân để thực hiện các nhiệm vụ này.

Một vài cái tên nổi tiếng như Công ty Blue Origin của tỉ phú Jeff Bezos, Công ty hàng không vũ trụ Nanoracks, công ty trong lĩnh vực quốc phòng Northrop Grumman và công ty khác là Axiom Space đã giành lần lượt các hợp đồng trị giá 130 triệu USD, 160 triệu USD, 125,6 triệu USD và 140 triệu USD để phát triển các trạm vũ trụ.

Bước đi này được dự đoán sẽ giảm gánh nặng tài chính cho NASA khi mỗi năm cơ quan này tốn tới 4 tỉ USD để vận hành trạm ISS.

Việc chuyển dần cho khu vực tư nhân phát triển phần cứng của các trạm không gian cũng sẽ giúp NASA tập trung nguồn lực vào các mục tiêu lớn trong thời gian tới như kiến tạo môi trường sống trên Mặt trăng hay đưa con người lên sao Hỏa.

Trạm vũ trụ Thiên Cung đang được Trung Quốc xây dựng - Ảnh: GETTY IMAGES

Một số quốc gia khác cũng lên kế hoạch phát triển các trạm vũ trụ cho riêng mình. Ông Dmitry Rogozin, tổng giám đốc Cơ quan Vũ trụ liên bang Nga (Roscosmos), cho biết nước này đang lên kế hoạch xây dựng trạm không gian trên quỹ đạo.

Nga có thể sẽ rút khỏi ISS sau khi trạm này dừng hoạt động, đồng thời xúc tiến lập một trạm vũ trụ mới dự kiến mang tên Russia Orbital.

Mô phỏng trạm vũ trụ Russia Orbital mà Nga dự định sẽ phát triển - Ảnh: WORLD TODAY NEWS

Trung Quốc cũng đã có những bước đi lịch sử trong giấc mộng xây dựng trạm vũ trụ Thiên Cung trong không gian. Tháng 4-2021, nước này bắt đầu xây dựng trạm Thiên Cung bằng việc phóng môđun trung tâm của trạm vào vũ trụ.

Dự kiến 2 môđun còn lại của trạm Thiên Cung sẽ được Trung Quốc khởi động ngay trong năm 2022 này.

Du khách Nhật Bản đầu tiên lên đường đến Trạm vũ trụ quốc tế

TTO - Tàu du hành chở tỉ phú Nhật Bản Yusaku Maezawa đến Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) đã khởi hành vào ngày 8-12. Đây là chuyến du hành đầu tiên của vị tỉ phú này và cũng là sứ mệnh du lịch tự đầu tư đầu tiên lên ISS trong một thập kỷ qua.