Thủ tướng Abe trong một cuộc vận động hôm 12-12 - Ảnh: Reuters

Giới quan sát nhận định ông Abe đang đưa ra tín hiệu rằng các biện pháp khắt khe để cải tổ cấu trúc nền kinh tế giờ đây sẽ giữ một vai trò thứ yếu, mà thay vào đó sẽ là các biện pháp kích cầu.

Trong vòng ba tuần kể từ khi ông Abe trì hoãn tăng thuế doanh nghiệp và kêu gọi bầu cử mới, ông đã chuyển các cuộc tranh luận từ việc kiềm chế nợ sang tìm cách kích cầu nền kinh tế và đưa nhiều tiền hơn vào tay cử tri.

Cải tổ khắt khe hay kích cầu?

Theo Reuters, các nhà lập chính sách nói đang xem xét việc cấp phiếu mua hàng cho những người có thu nhập thấp. Phiếu mua hàng này sẽ giúp người thu nhập thấp trang trải một phần chi phí hàng hóa và dịch vụ.

Việc cấp phát này cũng giống như hình thức phiếu mua hàng và miễn giảm thuế trong suốt thời kỳ khủng hoảng kinh tế toàn cầu vốn từng giúp tăng doanh số bán xe hơi tiết kiệm năng lượng và đồ gia dụng. Những biện pháp này đã có nhiều tác động về chi tiêu nhưng theo sau đó là một sự thụt lùi khi chương trình cấp phát và miễn thuế kết thúc.

Reuters cho biết việc duy trì chính sách chi tiêu của chính phủ và in thêm tiền của Ngân hàng Trung ương trong khi trì hoãn các biện pháp cải tổ kinh tế gai góc đồng nghĩa với việc Nhật Bản đối mặt với nợ chồng chất và ít có sự cải thiện trong tiềm năng tăng trưởng kinh tế lâu dài.

Một số nhà đầu tư đang đánh cược rằng một sự trì hoãn cải tổ dường như vô thời hạn sẽ gây tai hại với việc đồng yen sụp đổ và lạm phát không thể kiểm soát. Nợ công của Nhật hiện vào khoảng 8.000 tỉ USD, gấp hai lần GDP của nước này và thuộc vào hàng tệ nhất trong các nước công nghiệp.

Liên minh của ông Abe được dự báo sẽ chiến thắng trong cuộc bầu cử hôm nay với việc giành ít nhất 300/475 số ghế trong quốc hội.

Nhiều nhà đầu tư từng hi vọng ông Abe sẽ thúc đẩy cải tổ với nhiều biện pháp từ nới lỏng thị trường lao động cho tới cắt giảm bảo hộ nông nghiệp.

Nhưng thay vào đó, dường như chính phủ của ông Abe lại hướng đến các giải pháp để người dân chi tiêu.

Tỉ lệ đi bầu sẽ thấp

Giới quan sát dự báo tỉ lệ người dân đi bỏ phiếu trong ngày hôm nay sẽ tụt xuống mức thấp kỷ lục. Nhưng điều đó dường như có lợi cho những đảng có sự hậu thuẫn mạnh, trong đó có Đảng Dân chủ tự do (LDP) của ông Abe.

Jiji Press dẫn lời một nhân vật tổ chức vận động tranh cử kỳ cựu của LDP dự đoán chỉ khoảng 48-52% số cử tri sẽ đi bầu. Mức thấp nhất trước đây là 59,32% trong cuộc chạy đua vào hạ viện cách đây hai năm.

Một chuyên gia khác cho rằng với kết quả các cuộc thăm dò gần đây cho thấy LDP sẽ chiến thắng áp đảo, những cử tri đang còn lưỡng lự có thể sẽ chẳng bận tâm việc đi bầu nữa. “Tình huống như vậy là một lợi thế cho những chính đảng có sự hậu thuẫn mạnh” - chuyên gia này nói.

Tuy nhiên, một số nghị sĩ LDP cũng quan ngại rằng lượng người đi bầu quá thấp có thể làm dấy lên sự nghi ngờ về độ tin tưởng của người dân đối với đảng này bất kể họ giành được bao nhiêu ghế trong quốc hội. Đảng nhỏ Komeito trong liên minh với LDP dường như cũng hưởng lợi với số người đi bầu thấp như vậy. Đảng Cộng sản Nhật Bản được dự báo sẽ tăng sự hiện diện của mình ở hạ viện.

Các đảng đối lập, trong đó có Đảng Dân chủ và Ishin no To, lại đang lo lắng bởi họ phụ thuộc vào số cử tri đang lưỡng lự. Jiji Press cho biết khi Đảng Dân chủ giành quyền từ tay LDP trong cuộc bầu cử hạ viện năm 2009, tỉ lệ cử tri đi bầu lên tới 69,28%, cao nhất kể từ khi hệ thống bầu cử hiện tại được hình thành năm 1996. Tuy nhiên, khi Đảng Dân chủ thua cuộc trong cuộc bầu cử năm 2012, tỉ lệ đi bầu tụt xuống mức kỷ lục.

Dự báo thời tiết ngày hôm nay ở khu vực miền trung và đông bắc nước Nhật có tuyết rơi, có thể dày đến 80cm, Đảng Dân chủ lo ngại cử tri có thêm lý do ngồi trong nhà.