Các ca sau phẫu thuật hàm hô móm đều có khả năng tái phát, do đó việc phối hợp giữa phẫu thuật hàm và chỉnh hình răng là cực kỳ cần thiết, đặc biệt trước khi phẫu thuật hàm hô, móm, BS chuyên về chỉnh hình răng phải thăm khám kỹ, chụp các phim cần thiết như Panorex, cephalometric, CT, lấy dấu, scan dấu 3D chuyển vào máy tính, sử dụng phần mềm chỉnh hình hàm 3D để dự đoán trước kế hoạch điều trị như sẽ cắt bớt xương bao nhiêu, mài bớt xương phần nào, định hướng các đường mổ tối ưu nhất tùy theo tình trạng xương của bệnh nhân, xoay xương góc bao nhiêu độ…

Đặc biệt BS chuyên về chỉnh hình răng phải dự đoán trước được tỉ lệ tái phát và hình thái tái phát sau phẫu thuật hàm như thế nào để lên kế hoach cho BS chuyên về phẫu thuật xương hàm làm cho chính xác, giúp cho việc chỉnh hình răng thuận lợi sau này và đạt kết quả bền vững, tối ưu cho bệnh nhân.

Theo BS Nguyễn Quang Tiến, Thạc sĩ chỉnh hình răng ĐH Y Khoa Quốc tế Münster – CHLB Đức, chủ tịch HĐQT Công ty CP Bệnh Viện Hàn Quốc 3D, phụ trách Nha khoa Đăng Lưu, nhiều năm trong nghề ông đã gặp nhiều do bệnh nhân không được chuyên môn tư vấn chi tiết, chỉ phẫu thuật hàm mà không niềng răng, sau này tái phát hàm hô – móm trở lại, răng không đồng đều, xương hàm yếu, khớp cắn không chuẩn ăn uống rất khó khăn để lâu dài dễ bị nha chu, sai khớp thái dương hàm, há ngậm miệng khó khăn, gây nguy hiểm đến sức khỏe răng miệng của bệnh nhân.

Hiểu rõ hơn về vấn đề hàm hô, móm

Hô hay móm là tình trạng răng hoặc xương hàm trên hay hàm dưới đưa ra trước quá mức gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ cũng như chức năng ăn nhai trong một số trường hợp. Như vậy, dựa vào nguyên nhân gây ra hô, móm do răng hay do xương, BS sẽ quyết định phương thức điều trị phù hợp.

Phương pháp chữa trị hô móm

Trước hết để chẩn đoán đúng bệnh nhân bị hô do răng hay do xương, BS cần thăm khám lâm sàng cẩn thận và phải chụp phim đo sọ Cephalometric để phân tích xem tình trạng hô, móm của bệnh nhân là do hô răng, hô vùng xương ổ răng hay hô xương nền của xương hàm trên và hàm dưới.

Trong trường hợp hô do răng, phương pháp niềng răng hiện nay có thể giải quyết hầu hết các trường hợp với các mắc cài niềng răng truyền thống hay niềng răng thẩm mỹ mặt trong răng, niềng răng không mắc cài Invisalign, Clear Aligner.

Trong trường hợp hô vùng xương ổ răng (bệnh nhân Việt Nam hầu hết bị tình trạng này), trước đây BS cũng khuyên nên phẫu thuật chỉnh xương hàm kết hợp với niềng răng do gặp vấn đề về neo chặn của các răng hàm trong khi kéo các răng phía trước vào (biểu hiện là các răng hàm bị kéo ngược lại ra trước một phần). Kỹ thuật cắt hàm có thể là Wassmund (áp dụng từ năm 1935), Köle (áp dụng từ năm 1959) cắt phần xương phía trước đẩy vào, phương pháp phẫu thuật chỉnh hàm móm hô này khá đơn giản và an toàn được sử dụng rộng rãi đến ngày hôm nay. Kỹ thuật này cần gây mê và thực hiện trong phòng mổ bệnh viện.

Phẫu thuật hàm hô móm được gây mê và thực hiện trong bệnh viện

Tuy nhiên hiện nay đa số các trường hợp hô vùng xương ổ răng này có thể giải quyết bằng niềng răng kết hợp neo chặn Mini Vis do việc kéo các răng trước bằng Mini Vis thay vì bằng các răng hàm nên kết quả sau điều trị rất khả quan và các răng hàm không bị kéo ra trước, ổn định được khớp cắn và ít tái phát. Hiện nay, những bệnh nhân bị hô vùng xương ổ răng sau khi đươc BS tư vấn thường chọn phương pháp niềng răng kết hợp Mini Vis hơn là niềng răng kết hợp phương pháp phẫu thuật chỉnh hàm do kết quả sau cùng tương tự nhau, nhưng niềng răng với Mini Vis an toàn hơn.

Niềng răng mắc cài kết hợp neo chặn minivis

Phương pháp phẫu thuật hàm móm

Trong trường hợp hô xương nền của xương hàm (thường gặp ở hàm dưới hay còn gọi là móm, vẩu hàm dưới), theo TS. BS. Đỗ Thành Trí, phó khoa Phẫu thuật hàm mặt BV RHM TP.HCM, phụ trách phẫu thuật thẩm mỹ Hàn Quốc 3D, phương pháp phẫu thuật hàm móm là tối ưu nhất, phẫu thuật hàm móm đem lại hiệu quả thẩm mỹ cao giải quyết vấn đề về móm cho bệnh nhân.

Phương pháp phẫu thuật hàm hô

Đối với hô xương nền xương hàm trên, tùy tình trạng có thể lựa chọn phẫu thuật cắt toàn bộ xương hàm trên Lefort I (chỉ cắt xương hàm trên), xương hàm trên có thể được đẩy ra trước trong trường hợp móm, hay ra sau trong trường hợp hô vẩu hàm trên (tuy nhiên bị giới hạn do có thể gây cản trở đường thở).

Phẫu thuật cắt toàn bộ xương hàm trên Lefort II (cắt xương hàm trên và một phần mũi nếu phần mũi cũng bị khiếm khuyết), đây là kỹ thuật cực khó chỉ có một vài BS chuyên phẫu thuật hàm mặt giỏi nhất mới làm được.

Phẫu thuật hàm hô kết hợp niềng răng chỉnh nha

Đối với hô xương nền xương hàm dưới, phẫu thuật hàm móm vẩu bằng phương pháp BSSO cắt và chẻ xương hàm dưới vùng góc hàm hai bên đẩy lùi ra sau điều trị móm hay vẩu hàm dưới, kỹ thuật phẫu thuật hàm móm bằng phương pháp này đòi hỏi trang thiết bị hiện đại, BS nhiều kinh nghiệm về phẫu thuật hàm mặt và thực hiện dưới gây mê tại bệnh viện.

Phẫu thuật hàm móm bằng kỹ thuật BSSO

Như vậy, do tính chất phức tạp của vấn đề, việc bệnh nhân tự chuẩn đoán mình là hô răng hay hô hàm là không nên và có thể gây nguy hiểm cho chính mình, việc đến khám và tư vấn một BS chuyên về hàm mặt, đặc biệt là BS chuyên về niềng răng là cần thiết trước khi quyết định điều trị.

Tại các nước phát triển như Mỹ, Đức, BS chuyên khoa niềng răng sẽ thăm khám và lên kế hoạch điều trị cho bệnh nhân hô, móm và nếu cần thiết sẽ kết hợp với BS phẫu thuật hàm mặt tiến hành phẫu thuật chỉnh hàm hô, móm cho bệnh nhân. Ngoài ra, BS chuyên khoa niềng răng sẽ phân tích phim đo sọ Cephalometric để xem nguyên nhân hô, móm là do răng hay xương, cân nhắc các quyết định điều trị cho bệnh nhân và nếu cần phẫu thuật hàm móm hoặc hàm hô sẽ chuẩn bị các bước cần thiết trước khi làm phẫu thuật .

Phẫu thuật hàm móm dùng công nghệ điều trị ảo 3D trên máy tính

Trước đây, thông thường BS sẽ niềng răng cho bệnh nhân một thời gian sẽ tiến hành phẫu thuật hàm hô móm, rồi sau đó niềng thêm một thời gian để bệnh nhân đạt khớp cắn 2 hàm tốt nhất cho việc ăn nhai và tránh tái phát sau phẫu thuật. Tuy nhiên hiện nay, với công nghệ điều trị ảo 3D trên máy tính 3D Morpheus của hãng Morpheus - Hàn Quốc lần đầu tiên và duy nhất có tại phẫu thuật thẩm mỹ Hàn Quốc 3D - Công ty CP Bệnh Viện Hàn Quốc 3D, 536-538-540 Trần Hưng Đạo, P.2, Q.5, việc phẫu thuật chỉnh hàm hô móm cho bệnh nhân có thể tiến hành trước để bệnh nhân có thể đạt ngay vẻ đẹp thẩm mỹ hết hô hay móm.

Cô Sally, công ty Morpheus Hàn Quốc và Th.S., BS Nguyễn Quang Tiến trong lễ chuyển giao công nghệ chỉnh sử khuôn mặt 3D Morpheus

Cô Sally đang thao tác vận hành máy Camera 3D và phần mềm chỉnh sử khuôn mặt 3D Morpheus

Dù vậy trước khi phẫu thuật hàm, BS niềng răng cũng phải lấy dấu 2 hàm bệnh nhân, chụp CT, Scan 3D mẫu hàm đưa vào phần mềm 3D Morpheus để thực hiện việc điều trị mô phỏng phẫu thuật hàm hô, móm ảo trên máy tính, cho bệnh nhân biết trước kết quả sau phẫu thuật, tính toán cho việc đưa xương hàm vào trong hay ra trước bao nhiêu mm, có phù hợp với độ nhô của mũi và cằm không, có đúng với đương thẩm mỹ I line không (là đường nối giữa điểm nhô nhất của mũi và cằm, phải nằm trước 1 hoặc 2mm, hoặc ngang môi trên và dưới) và in kết quả bằng máy in 3D, làm máng phẫu thuật cho BS chuyên phẫu thuật hàm mặt có máng hướng dẫn phẫu thuật đảm bảo việc phẫu thuật chính xác và an toàn cho bệnh nhân.

(Xem thêm bài báo The University Münster model surgery system for Orthognathic surgery của GS.BS. Ulrich Joos, chuyên gia hàng đầu của Đức về phẫu thuật hàm trên báo chuyên ngành Head and Face medicine tại đây).

GS, BS. Ulrich Joos, Hiệu trưởng trường ĐH Y khoa Quốc tế Münster - CHLB Đức trao bằng Thạc sĩ Chỉnh hình răng mặt cho BS. Nguyễn Quang Tiến tháng 10-2014

Bằng Thạc sĩ về Chỉnh hình Răng Mặt của BS Nguyễn Quang Tiến do Trường ĐH Y khoa Quốc tế Münster - CHLB Đức cấp tháng 10-2014

Sau khi phẫu thuật hàm hô móm, bệnh nhân muốn có kết quả điều trị hoàn hảo và ổn định lâu dài cũng cần niềng răng để làm đều các răng, ổn định khớp cắn và tránh các răng di chuyển, hay nghiêng vào các khoảng trống giữa các răng sau phẫu thuật. Do vậy, phẫu thuật hàm móm, hô không niềng răng hầu hết sẽ không cho kết quả hoàn hảo, ăn nhai tốt và ổn định. Xem thêm thông tin tại đây!