Nhiều người trẻ trải nghiệm cuộc sống Sài Gòn về đêm tại các quán cà phê 24 giờ như Thức Coffee, Đen Đá... để làm việc, tụ tập bạn bè... - Ảnh: MAI THƯƠNG

Theo các doanh nhân, chuyên gia, kinh tế ban đêm không có nghĩa chỉ đơn thuần là những quán bar, điểm tổ chức âm nhạc... Muốn phát triển cần có chiến lược, nới chính sách để có kinh tế về đêm bền vững, phù hợp với nhiều đối tượng, lứa tuổi, tín ngưỡng, văn hóa khác nhau.

Đánh giá thực tiễn ở TP.HCM

Mỗi tuần làm 2-3 ca đêm cho một cửa hàng tiện lợi, Nguyễn Huỳnh Mai (nhân viên bán thời gian tại cửa hàng Ministop Q.10) cho hay mỗi ca cô làm từ 22h đến 6h sáng hôm sau. Vào ban đêm, cửa hàng vẫn cung cấp đầy đủ các mặt hàng, kể cả các món ăn chế biến hoặc hâm nóng tại chỗ như lẩu, bánh bao, sandwich...

Các sản phẩm tại cửa hàng tiện lợi phần lớn đắt hơn so với tạp hóa, siêu thị, nhưng vì phục vụ 24/24 giờ nên khách hiểu và chấp nhận. Lượng khách mua đêm trước đây ít nhưng nay đã tăng lên, bằng một nửa so với ban ngày.

Hiện những cửa hàng mở 24/24 giờ như chỗ chị Mai làm không ít và ngày càng mở rộng, không chỉ là những người buôn bán nhỏ. Anh N.T.D. - doanh nhân kinh doanh ở "phố Tây" Bùi Viện - cũng cho hay nền kinh tế ban đêm đang đem về những cơ hội phát triển lớn cho doanh nghiệp của anh.

Thay vì mở một cơ sở, nay anh đã phát triển lên nhiều cơ sở và doanh thu tăng đều. Nếu mở được dịch vụ sau 2h sáng, anh N.T.D. cho rằng sẽ có nhiều cơ hội hơn: "Khi cơ chế mở, người có nhu cầu sẽ định hình nhu cầu dễ hơn, từ đó dịch vụ mới phát triển theo".

Sở Công thương TP.HCM cho biết sau khi tiếp nhận chỉ đạo của Thủ tướng nghiên cứu về kinh tế ban đêm, nơi này đang bắt tay vào đánh giá thực tiễn ở TP. "Thực tế hoạt động kinh tế về đêm của TP từ trước đến nay khá sôi động, từ chợ đêm, phố đi bộ... nhưng để đánh giá đúng và có quy hoạch cần phải nghiên cứu sâu" - đại diện sở cho biết.

Theo ông Đỗ Hòa - CEO Công ty tư vấn Tinh hoa quản trị, từ trước đến nay trong quản lý đô thị của TP.HCM, phát triển dịch vụ giải trí sau 21h bị siết và có nhiều tranh cãi. Bởi vậy, muốn phát triển kinh tế ban đêm đòi hỏi tư duy người quản lý phải thoáng.

Ở đây, vai trò Chính phủ kiến tạo rất quan trọng: xây dựng môi trường để các yếu tố lành mạnh phát triển, tạo việc làm, vừa khống chế được những hạn chế tệ nạn, nguy cơ an ninh, trật tự.

Cũng theo ông Hòa, kinh doanh ban đêm phải được xem là một phần không thể thiếu. Nhiều TP trên thế giới phát triển với mệnh danh "TP không ngủ", không thể thiếu trong phát triển du lịch, tạo thu nhập cho dân đô thị, đồng thời thu hút du khách, doanh nhân đến làm ăn, đầu tư...

"Rất nhiều công ty quốc tế khi chọn một TP để tổ chức hội họp thì ưu tiên đầu tiên là TP đó phải có những hoạt động vui chơi, giải trí về đêm" - ông Đỗ Hòa nói.

Không chỉ có chợ đêm

Theo các chuyên gia, kinh tế ban đêm chắc chắn không gói gọn trong chợ đêm hay phố đi bộ mà còn hàng loạt dịch vụ khác như dịch vụ vận tải, thương mại, thậm chí là giao dịch tài chính xuyên quốc gia do đặc thù múi giờ khác nhau.

Ông Đặng Huy Hải - phó tổng giám đốc WMC Group - cho rằng kinh tế ban đêm không chỉ vũ trường, quán nhậu, karaoke... "Rất nhiều chuyến bay đến TP vào buổi tối. Hay cũng có nhiều lao động, người đi làm buổi tối" - ông Hải nói và cho rằng ngoài nhu cầu mua sắm, ăn uống khi kinh tế ban đêm phát triển, sẽ có nhiều loại hình thương mại, dịch vụ khác đi theo vì những TP công nghiệp sẽ không chia ra ban đêm hay ban ngày, mà là hoạt động 24 giờ.

Các dịch vụ ban đêm hiện khá đa dạng và đang là cỗ máy đẻ ra tiền cho ngành du lịch như trò chơi máy điện tử, vũ trường, karaoke... Trong những thời điểm kinh doanh khách sạn khó khăn, các dịch vụ này "cứu" được doanh thu.

Tuy nhiên, theo ông Hải, để phát triển kinh tế ban đêm cần có quy hoạch cụ thể, ban đầu nên chỉ cho những nhà đầu tư lớn, dịch vụ chất lượng cao, không nên phát triển đại trà trong khi chưa có biện pháp quản lý chặt chẽ.

TTO - Ngày 19-7, Văn phòng Chính phủ đã có công văn gửi các bộ, UBND tỉnh, thành trực thuộc trung ương yêu cầu chủ động nghiên cứu chính sách thúc đẩy kinh tế ban đêm của Trung Quốc.