Du khách đổ về đông gây những áp lực lên Cù Lao Chàm - Ảnh: LÊ TRUNG

Đó là quan điểm của nhiều người tại tọa đàm "Bảo tồn cho phát triển, phát triển để bảo tồn" do UBND TP Hội An, Quảng Nam tổ chức ngày 25-5 nhân kỷ niệm 10 năm (2009 - 2019) ngày UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới.

Tại buổi tọa đàm, bà Nguyễn Thị Hường Em - giám đốc Công ty du lịch Hội An Xanh - cho biết dù năm 2016 chính quyền Hội An giảm số lượng du khách ra đảo, nhưng Cù Lao Chàm vẫn là "điểm nóng" du lịch miền Trung.

"Một bộ phận du khách có ý thức thấp trong việc chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường, chưa tôn trọng điểm đến như còn sử dụng túi nilông, vứt rác bừa bãi, bẻ san hô, bắt các sinh vật biển, đặc biệt là khách châu Á" - bà Em nói.

PGS.TS Nguyễn Chu Hồi - nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Biển và hải đảo VN - cho rằng nóng, nhanh sẽ tạo sức ép đến du lịch bền vững. Do đó, phải tìm một cái ngưỡng để hài hòa giữa phát triển du lịch và những giá trị cần bảo tồn.

Thay vì quyết tâm giảm lượng du khách, kìm hãm lượng khách, cũng có rất nhiều cách như tăng cường khả năng điều phối, đưa những tiến bộ khoa học kỹ thuật để điều phối các điểm du lịch ngay từ lúc đăng ký lượng du khách, giãn khách đi điểm nọ điểm kia.

"Nên tham vấn những chuyên gia về việc du lịch bền vững ngay trong khu bảo tồn, làm thế nào để du lịch bền vững, đa dạng hóa các loại hình du lịch để giãn du khách. Du khách vẫn đông nhưng người ta có nhiều điểm để đi chơi", ông Hồi nói.

Theo ông Nguyễn Sự - nguyên bí thư Thành ủy Hội An, Hội An khống chế lượng khách ra Cù Lao Chàm do nơi đây đang đối mặt với nhiều vấn đề như thiếu nước, tài nguyên giảm, môi trường, rác thải..., chưa kể vừa rồi giữa Đà Nẵng và Hội An "lùm xùm" chuyện đưa khách từ Đà Nẵng đến Cù Lao Chàm.

Dù ngành kinh tế du lịch là ngành kinh tế không biên giới nhưng yếu tố cơ bản là phải bảo tồn các giá trị thực của tự nhiên, lâu dài chứ không phải khai thác cạn kiệt.

"Bài toán liên kết du lịch là liên kết để cùng có trách nhiệm chứ không phải liên kết khai thác cạn kiệt" - ông Sự khẳng định, đồng thời khuyến cáo rằng phải làm sao cho dân tại chỗ làm chủ, hưởng lợi từ du lịch và giữ gìn tài nguyên từ khu sinh quyển chứ không biến thành người làm thuê trên chính vùng đất này.

"Cái nào giữ thì giữ, khai thác thì khai thác, làm giàu lâu dài chứ không phải làm giàu nhất thời vì cái gì cũng có hạn hết. Cù Lao Chàm cần phải giữ" - ông Sự nói.

TTO - Thủ tướng chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá, sau 10 năm được UNESCO công nhận, khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An đã có bước chuyển mình toàn diện với sự bảo tồn nguyên vẹn, phát huy các giá trị tài nguyên thiên nhiên.