Thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng, đó là kết luận của Bộ Thông tin - truyền thông (TT-TT) đối với việc ba tờ báo gồm báo điện tử Đất Việt, báo điện tử Kiến Thức và báo Tiền Phong đăng tải những bài báo về lá thư của con gửi bố ngoài đảo.

Từ đó, chánh thanh tra Bộ TT-TT đã ký quyết định phạt ba tờ báo này, mỗi tờ 60 triệu đồng về hành vi trên và tiếp tục làm rõ hành vi của các trang thông tin điện tử khác có sai phạm tương tự...

Thông tin sai sự thật, thiếu kiểm chứng

Vào thời điểm đầu tháng 8-2014, trên mạng Internet xuất hiện một bài tập làm văn với đề bài “Các em hãy viết một lá thư gửi cho người thân”.

Theo bản ảnh chụp lại thì bài tập làm văn này có nội dung dưới dạng một lá thư của một người con gái gửi bố đi công tác ngoài đảo. Sau khi bản ảnh này được đưa lên mạng, một số tờ báo đã lấy lại và đăng tải. Cụ thể, báo điện tử Đất Việt ngày 7-8 có bài viết “Bài văn của trẻ khiến giáo viên và phụ huynh ngã ngửa”.

Cùng ngày, báo Tiền Phong đăng bài viết “Thư gửi bố: Chú CA phường ngày nào cũng đến ăn cơm” trên chuyên trang Tấm gương. Đến ngày 8-8, báo điện tử Kiến Thức đăng bài viết “Xôn xao con gái gửi thư cho bố công tác xa”.

Cùng thời điểm này, nhiều trang thông tin điện tử, mạng xã hội đã lấy lại hoặc biên tập lá thư này để đăng tải. Đây là những bài báo thông tin sai sự thật, thiếu kiểm chứng, gây ảnh hưởng xấu đến dư luận xã hội và lực lượng Công an nhân dân, Quân đội nhân dân, ảnh hưởng không tốt đến chính sách hậu phương quân đội của Đảng và Nhà nước.

Qua công tác rà soát của mình, Cục Phát thanh - truyền hình và thông tin điện tử Bộ TT-TT đã phát hiện những bài báo này có nội dung vi phạm quy định về hoạt động báo chí xuất bản. Ngay sau đó, cục đã báo cáo sự việc lên lãnh đạo Bộ TT-TT để xử lý và có yêu cầu các tờ báo xử lý những thông tin này.

Lãnh đạo Bộ TT-TT đã giao cho thanh tra bộ, Cục Phát thanh - truyền hình và thông tin điện tử, Cục Báo chí làm việc về những nội dung này. Sau khi xem xét, các cơ quan nghiệp vụ của bộ xác định có vi phạm nên đã yêu cầu các tờ báo giải trình.

Ngày 26-8, Bộ TT-TT, Ban Tuyên giáo T.Ư, Hội Nhà báo đã làm việc, đánh giá tài liệu để xác định những vi phạm của các tờ báo này.

Sáng 27-8, các cơ quan chức năng của Bộ TT-TT đã mời lãnh đạo các cơ quan báo chí gồm báo điện tử Đất Việt, báo điện tử Kiến Thức, đều thuộc Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật VN, báo Tiền Phong để làm việc và xem xét, xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật về báo chí.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo các cơ quan báo chí nêu trên đều thừa nhận lỗi vi phạm và nhận thức rõ khuyết điểm, thiếu sót trong việc xuất bản các bài báo có nội dung vi phạm, xin nghiêm túc kiểm điểm và có hình thức kỷ luật nghiêm khắc đối với những cá nhân có sai phạm.

Xét tính chất, mức độ của hành vi vi phạm, chánh thanh tra Bộ TT-TT đã ký các quyết định xử phạt báo điện tử Đất Việt, báo điện tử Kiến Thức, báo Tiền Phong mức phạt tiền mỗi báo 60 triệu đồng vì đã thực hiện hành vi vi phạm thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng quy định tại điểm a, khoản 5 điều 8 nghị định số 159/2013/NĐ-CP ngày 12-11-2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản.

Tiếp tục xem xét, xử lý vi phạm

Được biết, Bộ TT-TT đã yêu cầu các tờ báo trên chấm dứt ngay hành vi vi phạm; nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm, kiểm soát chặt chẽ việc xuất bản tin, bài, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật trong hoạt động báo chí, không để xảy ra sai sót tương tự.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một cán bộ có trách nhiệm tại Bộ TT-TT cho biết sẽ tiếp tục xem xét đối với các trang thông tin điện tử tự biên tập, tổng hợp các bài viết có nội dung sai phạm tương tự.

Theo đó, Bộ TT-TT cũng đã thu thập tài liệu để xem xét, xử lý nghiêm minh theo pháp luật. Trả lời về việc có xem xét tiếp tục về việc truy đến cùng xem tác giả của bài tập làm văn trên là ai hay không, vị cán bộ này cho biết điều này sẽ được các cơ quan chức năng khác tiếp tục tiến hành.

Ví dụ như để tìm xem bài tập làm văn đó là của ai, có phải bài tập làm văn thật hay không, được đăng tải với mục đích gì sẽ tiếp tục được cơ quan chức năng khác làm rõ.

Theo vị lãnh đạo này, qua giải trình của lãnh đạo ba tờ báo trên, tất cả đều thừa nhận đã cho đăng tải bài viết có sử dụng lại những thông tin trên mạng Internet mà không kiểm chứng dẫn đến hậu quả về dư luận nêu trên.

Chiều cùng ngày, khi được hỏi về việc đã tiếp nhận thông tin và xử lý như thế nào đối với những sai phạm tại báo điện tử Đất Việt, báo điện tử Kiến Thức, ông Đặng Vũ Minh - chủ tịch và ông Phan Tùng Mậu - phó chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật VN, cho biết chưa nhận được thông tin chính thức nên chưa thể trả lời.

Trong khi đó, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cho biết mặc dù chưa nhận được văn bản nhưng ngay sau khi biết thông tin, Trung ương Đoàn đã chỉ đạo ban biên tập báo Tiền Phong kiểm điểm trách nhiệm người phụ trách chuyên trang Tấm gương và tác giả bài viết, có hình thức xử lý kỷ luật.