Mỗi mùa xuân, khi mặt trời mọc ở Bắc Cực sau nhiều tháng tăm tối, sự sống lại quay trở lại. Những chú gấu Bắc Cực xuất hiện từ hang ổ trú đông, những đàn nhạn biển Bắc Cực quay lại sau hành trình dài về phương nam.

Vi rút khổng lồ giúp ăn tảo tuyết, làm giảm băng tan

Động vật không phải là sinh vật duy nhất được đánh thức bởi ánh nắng mùa xuân. Tảo nằm im lìm trên băng bắt đầu nở hoa, làm đen những mảng băng rộng lớn.

Khi băng đen lại, khả năng phản chiếu ánh nắng mặt trời giảm đi, làm băng tan nhanh hơn. Sự tan chảy gia tăng sẽ làm trầm trọng thêm sự nóng lên toàn cầu.

Laura Perini, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ từ khoa khoa học môi trường tại Đại học Aarhus (Đan Mạch), và các cộng sự đã tìm thấy những con vi rút khổng lồ sống trên băng cùng với tảo. Phát hiện của họ được công bố trên tạp chí Microbiome.

Perini nghi ngờ rằng vi rút sẽ ăn tảo tuyết, và có thể hoạt động như một cơ chế kiểm soát tự nhiên đối với sự nở hoa của tảo.

"Chúng tôi không biết nhiều về vi rút, nhưng tôi nghĩ chúng có thể hữu ích như một cách làm giảm bớt hiện tượng tan băng do tảo nở hoa. Cách hoạt động cụ thể đến mức nào và hiệu quả ra sao thì chúng tôi vẫn chưa biết, nhưng nhờ khám phá sâu hơn, chúng tôi hy vọng sẽ trả lời được một số câu hỏi đó", cô nói.

Chưa bao giờ được tìm thấy trên băng trước đây

Vi rút thường nhỏ hơn nhiều so với vi khuẩn. Vi rút thông thường có kích thước 20-200 nanomet, trong khi vi khuẩn thông thường có kích thước 2-3 micromet. Nói cách khác, vi rút bình thường nhỏ hơn vi khuẩn khoảng 1.000 lần.

Tuy nhiên, vi rút khổng lồ lại không như vậy. Chúng phát triển tới kích thước 2,5 micromet, và lớn hơn hầu hết các vi khuẩn.

Ngoài ra, bộ gene của vi rút khổng lồ cũng lớn hơn nhiều so với vi rút thông thường. Thực khuẩn thể có từ 100.000 đến 200.000 chữ cái trong bộ gene, trong khi vi rút khổng lồ có khoảng 2.500.000 chữ cái.

Vi rút khổng lồ được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1981, khi các nhà nghiên cứu tìm thấy chúng ở đại dương. Những loại vi rút này chuyên làm lây lan tảo xanh ở biển. Sau đó, những loại vi rút khổng lồ được tìm thấy trong đất trên đất liền, và thậm chí ở người.

Nhưng đây là lần đầu tiên người ta tìm thấy những vi rút khổng lồ sống trên bề mặt băng và tuyết, chủ yếu là vi tảo, Perini giải thích.

"Chúng tôi đã phân tích các mẫu từ băng đen, tuyết đỏ và các vết lõm nhỏ trong băng, gọi là lỗ cryoconite. Trong cả băng đen và tuyết đỏ, chúng tôi tìm thấy dấu hiệu của các vi rút khổng lồ đang hoạt động. Đó là lần đầu tiên chúng được tìm thấy trên bề mặt băng và tuyết có chứa rất nhiều vi tảo sắc tố", cô nói.

Phát hiện sinh vật đầu tiên trên thế giới chỉ ăn virus để sống

Một nhóm nghiên cứu của Đại học Nebraska-Lincoln do nhà khoa học John DeLong dẫn đầu đã phát hiện ra một loại sinh vật phù du có thể sống bằng cách chỉ hấp thụ virus.