Một người mẫu gầy trên sàn diễn ở Pháp - Ảnh: AFP

Luật mới điều chỉnh vừa được thông qua trong khuôn khổ dự luật y tế đệ trình lên quốc hội.

Theo luật này, người mẫu muốn được tung bước trên sàn diễn hoặc xuất hiện trên các phương tiện truyền thông phải có giấy chứng nhận sức khỏe, trong đó cho thấy chỉ số BMI phù hợp để hành nghề. Đây là một bước đi mạnh mẽ ở nơi được mệnh danh là kinh đô thời trang thế giới.

Bảo vệ giới trẻ

Ông Olivier Véran, cựu nghị sĩ thuộc Đảng Xã hội, tỏ ra vui mừng: “Khi những điều luật này đi vào áp dụng, người dân sẽ không còn phải nhìn thấy các người mẫu gầy trơ xương trên các tạp chí của Pháp hoặc trên hình quảng cáo”.

Ông là người đã đưa ra đề nghị sửa đổi luật liên quan người mẫu hồi đầu năm nay và điều luật đó đã được thông qua hôm 17-12.

Chính trị gia Pháp Véran giải thích thêm: “Điều luật nhắm đến việc các cô gái bị ép buộc nhịn ăn để giảm cân nhằm tìm được việc làm trong nghề”.

Đi kèm với luật cấm là điều khoản phạt. Theo đó, các tạp chí hoặc công ty quản lý người mẫu không tuân thủ luật sẽ bị phạt đến 6 tháng tù và tiền phạt 75.000 euro cho mỗi người mẫu “không đúng quy cách”.

Ngoài ra, trong luật mới cũng cấm việc dùng kỹ thuật chỉnh sửa vóc dáng cho người mẫu trên ảnh để đạt mục tiêu quảng cáo kinh doanh. Vi phạm điều này sẽ bị phạt 37.500 euro.

Sự thật là giới người mẫu trong thời gian gần đây được định hình với chuẩn “càng gầy... càng đẹp”! Bà Inès Dauxerre, mẹ của cựu người mẫu Victoire Maçon Dauxerre, đã lên sóng truyền hình Europe 1 kể lại câu chuyện của con gái bà suýt mất mạng vì tình trạng nhịn ăn để theo nghề.

Bà mẹ đau khổ khiến khán giả phải bất ngờ: “Ngày thường của người mẫu là tập chạy mà không ăn uống gì, cùng lắm chỉ bỏ bụng một quả táo. Giảm được 300 gam là mừng hết lớn. Cô bé sẽ được ngợi khen vì tình trạng khô đét của cơ thể mình.

Có một thứ áp lực vô hình, một thứ luật im lặng trong giới người mẫu liên quan chuyện ăn uống. Thật sự người ta chỉ thấy các cô gái ăn uống bình thường khi xuất hiện trước ống kính quay phim mà thôi”.

Bà Nathalie Godart, bác sĩ thuộc Viện Mutualiste Montsouris ở Paris, tỏ ra bất bình: “Nhưng vượt hơn cả chuyện luật để bảo vệ sức khỏe của người mẫu, ta cần phải chú ý đến cách mà giới truyền thông tạo ra hình ảnh về dáng vẻ bình thường của một phụ nữ trẻ.

Khi mà người ta xây dựng hình ảnh những người gầy ốm đến mức bệnh hoạn thành hình mẫu chuẩn thì nó sẽ tạo ra những suy nghĩ lệch lạc cho giới thiếu niên”.

Theo thống kê tại Pháp có khoảng 30.000-40.000 người, trong đó 90% là thiếu niên, đang bị bệnh biếng ăn có thể dẫn đến tử vong.

Người mẫu gầy trơ xương trong cuộc trình diễn tại Paris vào tháng 3-2015 - Ảnh: AFP

Giới người mẫu hoang mang và phản ứng

Luật là luật. Giới người mẫu và quản lý người mẫu không thể phản kháng. Ông Ralph Toledano, chủ tịch Liên đoàn May mặc Pháp, nói với Hãng tin AFP: “Khi nào người mẫu được cung cấp chứng chỉ hành nghề thì chúng tôi buộc sẽ phải xét giấy thôi”.

Để có giấy phép, người mẫu ở Pháp sẽ phải được khám sức khỏe kỹ lưỡng dựa trên nhiều tiêu chí chứ không chỉ là cân nặng và bác sĩ chuyên môn sẽ là người có thẩm quyền ra quyết định xem người mẫu có phù hợp để hành nghề không.

Điều đó có nghĩa nếu người mẫu đạt đủ số cân nặng nhưng tình trạng sức khỏe chung không tốt thì vẫn có thể bị phê “không phù hợp để hành nghề”.

Bà Nathalie Godart giải thích với Hãng tin AFP: “Việc cấp giấy chứng nhận hành nghề là chuyện của luật, nhưng phải hiểu rằng điều thiết yếu trong văn bản luật mới này là các cô làm nghề người mẫu sẽ được theo dõi sức khỏe thường xuyên hơn”.

Vấn đề là giới người mẫu vẫn bị nhồi nhét vào đầu tư tưởng kiểu những cô gầy rộc như Kate Moss là “chuẩn” và biện hộ rằng những cô gầy như thế là vì... gầy tự nhiên.

Nhà thời trang lừng lẫy Karl Lagerfeld, người thường có những phát ngôn gây sốc về chủ đề này, từng phát biểu hồi năm 2013: “Không ai muốn nhìn thấy những cô mập ú trên sàn diễn”. Ông nói đúng nhưng chưa đủ. Người mẫu không thể “mập ú” nhưng cũng không thể gầy nhẳng!

Sau khi luật được thông qua tại Quốc hội Pháp, giới người mẫu lo lắng có ngày phía cơ quan chức năng sẽ thiết lập một chỉ số BMI tối thiểu để được phép trình diễn.

Bà Isabelle Saint-Félix, tổng thư ký của Liên đoàn các đơn vị quản lý người mẫu (Synam) quy tụ khoảng 40 đơn vị ở Pháp, bình phẩm:

“Tôi không hề mong thấy chỉ số BMI được quy định trong luật vì nó sẽ có thể là một cái bẫy. Hãy tưởng tượng đến lúc người ta quyết định rằng một người mẫu bị dưới chuẩn BMI nào đó sẽ không được phép trình diễn. Đó sẽ là thảm họa cho các đơn vị quản lý người mẫu và ta có thể xem đó như sự phân biệt đối xử trong việc làm”.