Một góc khu đất K ở huyện Côn Đảo - Ảnh: Đ.Hà

Việc giao đất cho những người không sinh sống trên thực địa không được công khai. Đến nay, một số đưa sổ đỏ ra đòi đất thì mới biết đất được cấp đang có người ở.

Không công khai việc cấp đất

Anh Nguyễn Văn Hiền (39 tuổi) - một người dân sống trong khu đất kho vật tư cũ (gọi tắt là khu K, nằm ở trung tâm huyện Côn Đảo, đối diện chợ Côn Đảo) - cho biết từ năm 1997 anh đến khu này thuê nhà sinh sống.

Đến năm 2001, anh Hiền có khai phá, cải tạo đất trống sát bên dãy nhà để dựng nhà và trồng rau, nuôi gà.

Đến 2005, anh Hiền mấy lần làm đơn xin hợp thức hóa mảnh đất rộng 75m² và mảnh vườn hơn 300m2 nhưng chỉ được trả lời bằng miệng “khu đất này quy hoạch làm khu thương mại cao cấp”.

Bất ngờ, đầu năm 2017 có người đến đo vẽ trên mảnh đất của anh Hiền và nói đo vẽ cho một người làm ở cảng Bến Đầm (Côn Đảo). Dò hỏi thông tin, anh Hiền mới biết mảnh đất vườn của anh đã được cấp cho hai cán bộ của Côn Đảo.

Chị Đậu Thị Thu Hương cũng cho biết chị đến khu K sinh sống từ năm 1991. Đến năm 1994 cán bộ huyện yêu cầu chị làm đơn xin hóa giá nhà và chị đã nộp hồ sơ nhưng đến nay chưa được giải quyết.

Còn bà Nguyễn Tuyết Nga - mua nhà đất trong khu K của bà Trương Thị Bảy (có quyết định cấp nhà trong khu tập thể từ năm 1990) - cũng chưa được hợp thức hóa...

Theo tìm hiểu, nguồn gốc của khu đất này là kho vật tư của chế độ cũ để lại, trong đó có một dãy nhà tập thể. Khi Côn Đảo còn thưa thớt dân cư, một số cán bộ, công chức và người dân đến đây để ở và cải tạo đất trống xung quanh khu nhà tập thể để dựng nhà tạm sinh sống, trồng dừa, nuôi gà, vịt.

Cuối năm 2016 đầu 2017, nhiều hộ dân đang sinh sống ở khu K mới chính thức phát hiện đất của họ đang sinh sống được chính quyền Côn Đảo cấp cho người khác khi những người này đưa ra sổ đỏ và đòi đất.

Trong khi hàng chục hộ dân sinh sống ổn định, lâu dài trong khu K không được hợp thức hóa quyền sử dụng đất thì từ năm 2004-2008, UBND huyện Côn Đảo chia lô K thành 28 lô đất trên giấy và cấp sổ đỏ cho 22 người khác, diện tích mỗi lô từ 200 đến hơn 300m². Những người được giao đất là những người không sinh sống tại thực địa.

Đáng chú ý, năm 2005 khi nghe thông tin khu đất được chia lô cấp cho người khác, người dân trong khu K có làm đơn kiến nghị được cấp đất, tái định cư tại chỗ nhưng không được giải quyết, chỉ nhận được phản hồi bằng miệng “đất chưa cấp cho ai”, “bằng chứng đâu”.

Đến năm 2014, các hộ dân tiếp tục kiến nghị được ưu tiên cấp đất tái định cư nếu giải tỏa khu K. Một lần nữa kiến nghị của họ lại không được trả lời.

Theo tìm hiểu, gần như toàn bộ 30 hộ dân đang sinh sống trong khu K đều thường trú, lưu trú vào thời điểm trước khi khu đất này được chính quyền chia lô, cấp sổ đỏ cho 22 người khác.

Cấp đất trên giấy trước, triển khai dự án sau

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Văn Dũng - phó chủ tịch UBND huyện Côn Đảo - thừa nhận đến tháng 10-2014, khu K mới được huyện phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và san lấp mặt bằng, phân lô cắm mốc.

Tuy nhiên, từ khi phê duyệt đến nay, do quy hoạch chi tiết và kế hoạch sử dụng đất chưa được duyệt nên tới nay dự án vẫn chưa có thông báo thu hồi đất. Dự án này được UBND huyện giao cho Phòng tài nguyên - môi trường làm chủ đầu tư.

Còn ông Võ Thái Hòa, trưởng Phòng tài nguyên - môi trường huyện Côn Đảo, cũng thừa nhận việc chưa triển khai các thủ tục theo quy định để làm dự án mà đã cấp đất là sai. Do sai nên năm 2014 có dự án trên để “sửa sai”.

Ông Nguyễn Văn Dũng nói: “Đúng ra là vào thời điểm đó (tức thời gian cấp sổ đỏ cho 22 người khác - PV) phải giải tỏa trắng”.

Cả ông Nguyễn Văn Dũng và ông Võ Thái Hòa đều nói rằng khi làm dự án sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể đối với 30 hộ dân đang sinh sống trong khu K, đồng thời sẽ minh bạch hóa, công khai cho người dân.

Ông Dũng còn cho biết theo quy định mới, dù người dân ở hiện tại không có giấy tờ về đất nhưng vẫn sẽ được xem xét, tùy theo thời gian lưu trú trên đất.