* Việc thực hiện lời hứa: vẫn trong trạng thái “đang thực hiện”

Trong khi cơ chế bảo vệ người tố cáo trong dự luật, theo một số đại biểu, là rất chung chung thì nhiều đại biểu cho biết thực tế người tố cáo ở nhiều nơi vẫn bị trù dập, thậm chí “không sống nổi”.

Bỏ nhà vì đi... tố cáo

Theo đại biểu Nguyễn Văn Tiên (Tiền Giang), hiện nay có một số người đi khiếu nại, tố cáo bị cơ quan quy là tâm thần, đưa ra hội đồng giám định và đem nhốt vào một chỗ... Đại biểu Hồ Quốc Dũng (Bình Định) kể ở Bình Định cách đây hai năm đã xảy ra việc một người sau tố cáo “không sống được” vì cứ 12g đêm có người đem phân ném vào nhà đến nỗi phải bỏ nhà ra đi.

“Khi bỏ đi có người tới dỡ nhà luôn. Dân khóc báo công an, công an cũng chịu, đến giờ phút này cũng không có cách nào giải quyết. Muốn trích ra một khoản nào đó để khen thưởng thì cũng không có quy định nào”. Với thực tế đó, ông Dũng băn khoăn các biện pháp bảo vệ trong dự luật chỉ nói sẽ “áp dụng các biện pháp cần thiết” thì không rõ là biện pháp nào.

Đại biểu Huỳnh Phước Long (Trà Vinh) cho rằng thẩm quyền của người giải quyết tố cáo trong dự luật chưa rõ ràng, “chỉ một vụ việc mà giao cho nhiều cơ quan nhưng không nói ai là đầu mối đóng vai trò chủ công”.

Lo ngại về tình trạng lòng vòng và khó quy trách nhiệm, ông Long đề nghị ban soạn thảo phải cân nhắc. Ngoài ra, ông Long còn cho rằng khi đã chế tài nghiêm minh những người tố cáo sai thì phải có cơ chế khen thưởng xứng đáng, phù hợp cho người tố cáo đúng.

Đại biểu Nguyễn Thị Sáng (Tiền Giang) cũng cho rằng quy định bảo vệ người tố cáo trong dự thảo luật còn mang tính nguyên tắc và thiếu cơ chế áp dụng trong thực tiễn. Vì vậy, cần quy định chặt chẽ, xác định rõ cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm chính trong việc bảo vệ cũng như trình tự thủ tục, thời hạn bảo vệ người tố cáo.

Phóng to Đại biểu Huỳnh Phước Long (Trà Vinh): Không thể khuyến khích tố cáo nặc danh Tố cáo nặc danh là việc dám làm mà không dám chịu trách nhiệm, gây nhiều khó khăn cho người giải quyết. Chỉ xem xét các đơn có địa chỉ là phù hợp để tránh vu khống, gây ảnh hưởng xấu đến danh dự người khác. Không nên xử đơn tố cáo nặc danh vì nếu xem xét hết rất tốn kém, người tố cáo cũng không rõ trách nhiệm.

Phóng to Đại biểu Nguyễn Đình Xuân (Tây Ninh): Trong cát có vàng thì cần đãi để tìm thỏi vàng Tôi hết sức trân trọng tố cáo nặc danh, nó cơ bản giống tố cáo qua điện thoại, email... Tôi quản lý một khu rừng, nếu 10 cuộc điện thoại tố giác mà có một cuộc đúng thì tôi đã hết sức mừng. Những thông tin đúng về vi phạm quý như vàng. Trong đống cát mà có thỏi vàng thì tôi nghĩ cần đãi để tìm thỏi vàng đấy.

Cần thụ lý tố cáo nặc danh nhưng có bằng chứng

Vấn đề “nhạy cảm” nhất trong dự luật tố cáo là tố cáo nặc danh đã được ban soạn thảo đề nghị không xem xét. Nhiều đại biểu đồng thuận nhưng nhiều ý kiến khác lại đề nghị cần xem xét.

Đại biểu Lưu Thị Chi Lan (Vĩnh Phúc) cho rằng dù dự thảo không công nhận, nhưng thực tế tố cáo nặc danh đang rất phổ biến. Theo bà Lan, không ít trường hợp người tố cáo bị trù dập, còn người bị tố cáo không việc gì nên dân sợ. “Vì vậy, nên quy định nếu tố cáo nặc danh nhưng có nêu được bằng chứng, nội dung cụ thể thì phải thụ lý”.

Cũng theo bà Lan, hiện có thực tế tố cáo đông người do một nhóm người bị ảnh hưởng, như người dân bị doanh nghiệp gây ô nhiễm phương hại. Bà Lan đề nghị nên mở rộng đối tượng được tố cáo ra cả tổ chức chứ không chỉ là cá nhân như dự luật quy định để tăng cường sức mạnh. “Nhiều quyết định cá nhân ảnh hưởng đến cả tập thể, nên cho phép tố cáo tập thể” - bà Lan nói.

Về hình thức tố cáo qua thư điện tử hoặc gọi điện thoại, gửi fax, tin nhắn, đại biểu Nguyễn Văn Tiên đồng ý với việc cho phép của dự thảo luật vì: “Việc quan trọng nhất là chúng ta xác định được danh tính, còn việc gửi email thì ta đã cho tính pháp lý trong Luật giao dịch điện tử. Chúng ta khuyến khích giao dịch tất cả các thứ mà bây giờ lại không giải quyết bằng con đường email thì tôi thấy không phù hợp”.

.......................................

Cụ thể, theo Văn phòng Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Hồ Nghĩa Dũng đã hứa đảm bảo tiến độ, chất lượng các dự án, quản lý các trạm thu phí, đảm bảo an toàn giao thông, giảm ùn tắc...

Theo báo cáo, dù bộ đã ban hành nhiều quyết định nhưng nhiều việc vẫn chưa hoàn thành. Như dự án đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương, bộ cho biết hiện còn bảy hạng mục dở dang, đến Tết Nguyên đán sắp tới mới hoàn thành nút giao thông Bình Thuận, một số hạng mục hoàn thành trong năm 2011.

Về đảm bảo an toàn giao thông, Bộ Giao thông vận tải chủ yếu đưa giải pháp đã tiến hành nhiều năm như: nâng cao chất lượng tuyên truyền, xóa điểm đen, loại bỏ xe hết niên hạn, tăng cưỡng chế lái xe sử dụng chất kích thích...

Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh đã thực hiện được một phần lời hứa hoàn thiện cơ sở pháp lý về đăng ký, niêm yết giá, bán hàng theo giá niêm yết và hoàn thiện cơ chế xử phạt trong lĩnh vực giá.

Bộ đã ban hành thông tư quy định tất cả các loại hình doanh nghiệp nếu kinh doanh mặt hàng theo quy định sẽ đều phải đăng ký giá. Tuy nhiên, chế tài cho việc này, bộ cho biết mới đang trình xin ý kiến các bộ, ngành về nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giá.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch Hoàng Tuấn Anh cho biết đã thực hiện một số lời hứa như chỉ đạo tăng cường quản lý với các di sản văn hóa, thu hồi một quyết định xếp hạng di tích, đã tổ chức hội thảo để đề ra biện pháp khắc phục bất cập trong quản lý, tổ chức lễ hội...

Tuy nhiên, bộ cho biết chưa thể thống kê được tổng kinh phí tổ chức lễ hội, khánh thành, lễ kỷ niệm. Với những lễ hội có hình ảnh gây ghê sợ, bộ cho biết cần có thời gian vận động để nâng cao ý thức người dân.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Cao Đức Phát cho biết đã thực hiện một số giải pháp, chủ yếu là phối hợp, để thu hút, khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Để ngăn chặn lâu dài, bộ cho biết vẫn đang xây dựng kế hoạch tổng kiểm tra, đánh giá, phân loại các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp, thuốc bảo vệ thực vật trên toàn quốc...