Tổng thống Trump (trái) sau cuộc gặp với Thủ tướng Canada Trudeau ngày 20-6 - Ảnh: REUTERS

Căng thẳng giữa Canada và Trung Quốc đã bùng nổ vào tháng 12 năm ngoái sau khi Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính toàn cầu của Huawei, bị bắt tại Canada theo yêu cầu của Mỹ. Trung Quốc sau đó bắt giữ hai công dân Canada, cáo buộc họ đe dọa an ninh quốc gia nước này.

Bắc Kinh sau đó còn gây khó dễ cho hàng hóa Canada nhập vào Trung Quốc như tăng cường kiểm tra, thậm chí cấm nhập khẩu với lý do có vật gây hại.

"Bất cứ điều gì tôi có thể làm để giúp Canada, tôi sẽ làm", ông Trump trả lời khi được hỏi liệu có nêu vấn đề hai công dân Canada bị Trung Quốc bắt giữ trong cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hay không.

Khi được hỏi một lần nữa, tổng thống Mỹ nói "sẽ làm theo đề nghị của Canada".

Tuyên bố được đưa ra trước thềm cuộc gặp với Thủ tướng Canada Justin Trudeau tại Nhà Trắng ngày 20-6 (giờ Mỹ). 

Những bình luận của Trump - người cũng gọi Trudeau là "người bạn tốt của tôi" - đã nhấn mạnh sự cải thiện ổn định trong mối quan hệ giữa hai người kể từ tháng 6-2018, thời điểm ông gán cho nhà lãnh đạo Canada cái mác "yếu đuối và không trung thực".

Sau cuộc gặp tại Nhà Trắng, ông Trudeau tiết lộ phần lớn cuộc hội đàm với ông Trump xoay quanh "vấn đề Trung Quốc".

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Canada chỉ nói chung chung khi được hỏi có nêu vấn đề công dân Canada bị bắt trong cuộc hội đàm hay không.

"Chúng tôi biết tổng thống Trump sẽ có cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận Bình và chúng tôi hoàn toàn mong đợi chuyện những người Canada bị bắt giữ một cách tùy tiện và bất công ở Trung Quốc sẽ nằm trong chương trình nghị sự", ông Trudeau khẳng định.

Một nguồn tin cấp cao trong chính phủ Canada tiết lộ với Hãng tin Reuters rằng các đồng minh của nước này trên khắp thế giới đã gây áp lực với Bắc Kinh về vấn đề này. Vị này cũng khẳng định Ottawa không muốn nói quá cụ thể trước công chúng về chiến thuật của mình, viện dẫn các lo ngại cho số phận của hai người bị bắt.

Hôm 19-6, nói về cuộc gặp của ông Trump và ông Tập tại G20, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nhấn mạnh hai nhà lãnh đạo có thể "nói bất kỳ thứ gì họ muốn", song bày tỏ cuộc gặp sẽ mở đường cho một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh thương mại.