Tàu khu trục Mỹ USS Ross phóng tên lửa Tomahawk trong đợt không kích Syria tháng 4-2017 - Ảnh: REUTERS
Cuộc không kích là sự phản ứng của nước Mỹ trước cái gọi là "tấn công hóa học chống lại dân thường" của chính phủ Syria ở thị trấn Khan Sheikhoun ngày 4-4-2017.
Đúng một năm sau, ngày 7-4-2018, một vụ tấn công khác được cho là của quân đội chính phủ Syria bị cáo buộc có sử dụng chất độc hóa học tái diễn tại khu Đông Ghouta, ngoại ô thủ đô Damascus.
Vụ việc khiến người ta lo sợ kịch bản Mỹ không kích Syria 2017 sẽ lặp lại.
Tổng thống Trump trong cuộc họp nội các ngày 9-4-2018 đã tuyên bố sẽ đưa ra quyết định về Syria từ 24 đến 48 giờ sau đó. Nhưng trả lời câu hỏi của một phóng viên, ông Trump nhấn mạnh quyết định sẽ có "trước cuối ngày 9-4", tức trưa 10-4 giờ Việt Nam.
Một quyết định có thể đã được đưa ra hoặc chưa sau thời điểm này. Tất cả những gì người ta biết là một tàu khu trục Mỹ tương tự loại đã tấn công Syria bằng tên lửa Tomahawk hồi năm ngoái đã lặng lẽ tiếp cận bờ biển Syria từ khoảng cách an toàn.
Tàu khu trục USS Porter của Mỹ phóng tên lửa Tomahawk ngày 7-4-2017 - Nguồn: US NAVY
Cùng điểm lại các mốc thời gian chính trong vụ không kích năm ngoái.
10h30 sáng 4-4, Nhà Trắng
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ H. R. McMaster đối mặt với một loạt các câu hỏi của tổng thống Trump. Vài giờ trước đó, một vụ tấn công đã xảy ra tại thị trấn Khan Sheikhoun do lực lượng đối lập Syria kiểm soát.
Các hình ảnh lan truyền trên truyền thông cho thấy cảnh phụ nữ và trẻ em miệng sùi bọt mép, khó thở. Con số thương vong lên tới hàng trăm.
Một phóng viên ảnh bồng thi thể của một em bé Syria bị nghi thiệt mạng trong vụ tấn công bằng chất Sarin tháng 4-2017 - Ảnh: REUTERS
"Tổng thống muốn biết rõ hậu quả của vụ tấn công và ai phải chịu trách nhiệm cho chuyện này", ông McMaster kể lại với báo New York Times.
Những hình ảnh trẻ em Syria trong lúc thập tử nhất sinh sau cuộc tấn công gây xúc động mạnh với tổng thống thống, các trợ lý của ông Trump nhớ lại.
12h trưa 4-4, Nhà Trắng
Mối quan ngại của tổng thống Trump trước vụ tấn công được công khai lần đầu tiên bởi Thư ký báo chí Nhà Trắng Sean Spicer, người đọc một tuyên bố dài lên án chính phủ Syria. Ông Spicer cũng đổ lỗi chính quyền tiền nhiệm Barack Obama đã không tiến hành không kích Syria năm 2013.
"Vụ tấn công đó không phải là thứ mà bất kỳ quốc gia nào có thể tha thứ hay chấp nhận", thư ký báo chí Nhà Trắng Spicer nhấn mạnh.
20h tối 4-4, Nhà Trắng
Các cố vấn và trợ lý an ninh quốc gia của tổng thống nhóm họp, đưa ra một loạt các biện pháp đáp trả và sàng lọc. Những cuộc tranh luận diễn ra suốt đêm hôm đó để cho ra thứ trình lên cuộc họp của Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ vào sáng hôm sau.
Các quan chức tình báo Mỹ đưa ra thông tin đầy tự tin: có bằng chứng cho thấy chế độ Bashar al-Assad đứng đằng sau vụ tấn công.
Trưa 5-4, phòng Bầu dục, Nhà Trắng
Tổng thống Trump nhấn mạnh không còn từ nào để nói về vụ tấn công hóa học ở Syria, tuyệt nhiên không nhắc đến bất kỳ kế hoạch nào trong lúc nhóm cố vấn an ninh vẫn bận họp.
Khi được hỏi liệu sẽ có hành động quân sự nào liên quan tới Syria hay không, tổng thống Trump đáp gỏn lọn: "Hãy chờ xem!"
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) đã kín miệng trong hàng chục giờ đồng hồ trước khi chính thức xác nhận đã tấn công Syria. Trong ảnh: Ông Trump trong cuộc gặp với Quốc vương Jordan Abdullah II trưa 5-4-2017 - Ảnh: REUTERS
15h chiều 5-4, phòng Tình huống, Nhà Trắng
Tổng thống Trump dành nhiều giờ đồng hồ bên trong phòng Tình huống với các cố vấn quân sự và an ninh cấp cao. Có 3 phương án được đưa ra nhưng tất cả không làm hài lòng nhà lãnh đạo Mỹ.
Ông Trump muốn có một hành động đáp trả mạnh mẽ "tội ác" của chính phủ Syria nhưng cũng vừa đủ để không khiến tình hình leo thang. Cuộc họp kết thúc với hàng loạt câu hỏi chưa trả lời, phương án cuối cùng vẫn chưa được chốt.
13h30 chiều 6-4, chuyên cơ Air Force One
Tổng thống Trump đang trên đường tới bang Florida cho cuộc gặp quan trọng với người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình.
Phương án duy nhất là không kích căn cứ không quân Al Shayrat của Syria được đưa ra trong cuộc họp trực tuyến được bảo mật giữa ông Trump và các thành viên Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ.
Các trợ lý mô tả tổng thống Trump đã rất đắn đo và cân nhắc trong suốt thời gian trên Không lực Một. Mọi sự vẫn chưa được chốt.
Các cuộc họp với thành viên thuộc Hội đồng an ninh quốc gia, bàn về biện pháp đáp trả Syria được duy trì ngay cả trong thời gian ông Trump trên Không lực Một - Ảnh: REUTERS
16h chiều 6-4, TP Palm Beach, bang Florida
Không lực Một hạ cánh xuống Florida. Tổng thống Trump tiếp tục cuộc họp với Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ. Nhà lãnh đạo Mỹ muốn phô diễn sức mạnh nhưng cũng đồng thời cân nhắc các khó khăn có thể đối mặt với Nga một khi vụ không kích kết thúc.
Chỉ thị ngắn gọn cuối cùng từ tổng thống Trump được ban ra trước khi cuộc họp kết thúc: "Go!" (tạm dịch: Tiến hành đi!)
18h30 tối 6-4, khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Florida
Tiệc chiêu đãi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và phu nhân chính thức bắt đầu dưới sự chủ trì của tổng thống Trump, người trước đó vừa phớt lờ câu hỏi "Ngài đã được trình bày các biện pháp đáp trả Syria chưa?".
Tổng thống Trump và phu nhân chụp ảnh lưu niệm cùng người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình và phu nhân chiều 6-4-2017. Ông Tập không hề biết cuộc không kích cho đến khi được ông Trump thông báo sau bữa ăn tối - Ảnh: REUTERS
19h10 tối 6-4 (giờ Mỹ), căn cứ không quân Al Udeid, Qatar
Bộ chỉ huy tiền phương Mỹ thông báo kế hoạch không kích căn cứ không quân Syria đến người Nga. Washington làm điều này theo một thỏa thuận giảm leo thang và tránh đối đầu giữa Nga và Mỹ tại Syria.
Tuy nhiên, việc thông báo chỉ được tiến hành ít hơn 90 phút trước vụ tấn công cho thấy nó mang tính cảnh báo hơn là tham vấn.
19h40 tối 6-4 (giờ Mỹ), khoảng 2h40 sáng 7-4 giờ Syria
Hai tàu USS Porter và USS Ross cơ động đến vị trí trên Địa Trung Hải. Những tên lửa đầu tiên được phóng đi, cách nhau chưa tới 10 giây. Tổng cộng 59 tên lửa Tomahawk đã được bắn, nhắm vào lãnh thổ Syria.
Tên lửa Tomahawk lao vút đi từ tàu khu trục USS Porter trong cuộc tấn công - Ảnh: REUTERS
20h30 tối 6-4, Mỹ
Phó tổng thống Mỹ Mike Pence và các cố vấn cấp cao của tổng thống bắt đầu thông báo về vụ tấn công Syria với một số lãnh đạo nước ngoài và các thành viên quốc hội Mỹ.
20h40 tối 6-4, khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Florida
Tiệc chiêu đãi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và phu nhân kết thúc. Các trợ lý tổng thống Trump kể lại khi đoán chừng những tên lửa đầu tiên đã rơi xuống đất Syria, ông Trump kéo ông Tập ra khỏi các quan khách khác, nói ngắn gọn đã phát động tấn công Syria.
Tổng thống Trump (thứ 6 từ trái sang) chủ trì cuộc họp tại một căn phòng bảo mật ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Florida, vài mươi phút sau khi đoàn Trung Quốc rời đi để theo dõi vụ không kích Syria - Ảnh: REUTERS
21h43 tối 6-4, khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Florida
Các phóng viên trong tình trạng "báo động" vì một cuộc họp báo khẩn cấp tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Florida.
Tổng thống Trump chính thức lên tiếng về vụ không kích, nhấn mạnh hành động "nằm trong lợi ích quốc gia quan trọng của nước Mỹ trong việc ngăn chặn và răn đe các hành vi phổ biến và sử dụng vũ khí hóa học chết người".
Cuộc họp báo kết thúc nhanh đến nỗi các phóng viên không kịp phát trực tiếp nó. Nhưng mọi sự sau đó điều rõ và ai cũng có thể thấy.
Tổng thống Trump nhận được sự tán dương chưa từng có của các nghị sĩ Mỹ sau vụ không kích. Đến hôm nay, nói như báo Washington Post ngày 9-4-2018, sự ủng hộ đó có thể là yếu tố dẫn tới quyết định quan trọng của ông Trump trong sự vụ lần này.
Nếu một cuộc không kích nhắm vào Syria xảy ra một lần nữa, điều khiến lần này khác với lần trước là tổng thống Trump đã nói về quá trình xem xét các lựa chọn một cách công khai, với những mốc thời gian cụ thể.
Đó phải chăng là một thông điệp cảnh báo?
 |  |  |
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận