Gian hàng công nghệ của Huawei tại triển lãm thiết bị an ninh ở Thượng Hải, Trung Quốc ngày 24-5-2019 - Ảnh: Reuters

Nhưng rồi cũng lại chính ông Trump sau đó khẳng định "có thể đưa Huawei vào một phần thỏa thuận thương mại" với Bắc Kinh nếu hai bên đạt thỏa thuận.

Gói cứu trợ 16 tỉ USD

Đáng chú ý, tuyên bố "cứu" Huawei trên của ông Trump được đưa ra ngay sau bản công bố của Chính phủ Mỹ về gói cứu trợ 16 tỉ USD cho các nông dân, những người được cho đang phải hứng chịu hệ quả nặng nề nhất khi Trung Quốc tăng thuế quan đáp trả.

Đây là lần thứ hai trong vài năm qua Chính phủ Mỹ cung cấp gói cứu trợ 16 tỉ USD, lớn hơn gói cứu trợ 12 tỉ USD năm 2018, giúp nông dân khi họ phải đương đầu với các chính sách tăng thuế đáp trả của Trung Quốc cũng như việc lượng nông sản Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc giảm mạnh.

Giới quan chức Mỹ cho biết trong 16 tỉ USD, số tiền chi trả trực tiếp cho nông dân là 14,5 tỉ USD và 1,4 tỉ USD dành cho chương trình chính phủ mua nông sản để phân phối cho các ngân hàng thực phẩm và cộng đồng người Mỹ khó khăn...

"Chúng tôi sẽ đảm bảo rằng các nông dân của chúng ta sẽ nhận được nguồn cứu trợ họ cần và rất nhanh chóng", ông Trump khẳng định. Cũng theo ông Trump, giới sản xuất nông nghiệp Mỹ đã "bị Trung Quốc tấn công" và ông chỉ đang giúp họ giành được "một sân chơi bình đẳng, tốt đẹp".

Gói cứu trợ 16 tỉ USD lần này sẽ được chia làm 3 giai đoạn giải ngân với đợt đầu tiên diễn ra trong tháng 7 hoặc tháng 8. Đợt giải ngân thứ 2 dự kiến vào tháng 11 và đợt 3 vào tháng 1-2020. Tuy nhiên, tất cả sẽ còn tùy thuộc vào kết quả những vòng đàm phán thương mại với Bắc Kinh.

Vũ khí xuất khẩu công nghệ

Theo Hãng tin Bloomberg, ông Trump hiện đẩy mạnh mặt trận mới: biến xuất khẩu công nghệ của Mỹ thành vũ khí. Theo đó, Washington đang tìm cách cản trở Trung Quốc tiếp cận những công nghệ then chốt.

Tính tới nay, "chiến tranh công nghệ" đã khiến ít nhất 5 công ty Trung Quốc bị Mỹ cân nhắc đưa vào danh sách đen. Trong đó, tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei bị hạn chế mua bán linh kiện quan trọng cùng doanh nghiệp Mỹ.

Chuyện bán công nghệ từ Mỹ sang Trung Quốc vốn nhạy cảm lâu nay, khi không ít sản phẩm trong số này liên quan tới lĩnh vực quốc phòng. Vì vậy, mục tiêu chiến lược của Mỹ là ngăn xuất khẩu công nghệ sang Trung Quốc nhằm kiềm chế sự trỗi dậy của đối thủ chiến lược này.

Tuy nhiên, khi chuyển sự tập trung từ thương mại sang lĩnh vực công nghệ, chính quyền ông Trump bị nhận xét đang mạo hiểm với chính tương lai của nền kinh tế nước Mỹ.

Một số công ty Mỹ đang sợ việc kiểm soát xuất khẩu hơn cả thuế nhập khẩu. General Electric, Google và Microsoft đều đang lo rằng "vũ khí xuất khẩu công nghệ" có thể ngăn họ cạnh tranh tại các thị trường béo bở, trong khi làm giảm khả năng sáng tạo, phát minh của Mỹ.

Dù vậy, Bloomberg lý giải rằng những "cú đấm" nhằm vào Huawei nói riêng và Trung Quốc nói chung lại rất hợp lý với chiến lược của chính quyền Trump: an ninh kinh tế là an ninh quốc gia. Xét cả hai mặt lợi và hại, rõ ràng đòn chiến tranh công nghệ và lấy kinh tế làm trọng điểm đang thực sự là cuộc chơi cân não.

TTO - "Nông dân Mỹ đã bị tấn công bởi người Trung Quốc. Nước Mỹ sẽ giúp đỡ các nông dân của mình và cho họ một sân chơi bình đẳng", Tổng thống Trump nhấn mạnh khi công bố gói hỗ trợ 16 tỉ USD cho nông dân Mỹ.