Kết quả điều tra của ông Mueller có thể vừa là họa, vừa là phúc với ông Trump - Ảnh: Reuters

Ông được coi là nhân vật hoàn hảo cho công việc này, khi từng là giám đốc FBI phục vụ 4 đời tổng thống Mỹ, cả Dân chủ và Cộng hòa.

Việc bổ nhiệm ông Mueller khi đó nhìn chung nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng, một điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh chính trị nước Mỹ chia rẽ sâu sắc và uy tín của FBI giảm sút sau vụ cựu giám đốc FBI James Comey.

Thắng lợi ban đầu cho

Phe Dân chủ kỳ vọng cuộc điều tra sẽ mở ra cơ hội để họ khởi động tiến trình luận tội tổng thống. Báo chí đôi lúc ví ông Mueller là "khắc tinh" của ông Trump. Về phần mình, trong thời gian qua, ông Trump đã thể hiện một tâm lý khá bất an khi gọi vụ điều tra là "cuộc săn phù thủy" và tuyên bố có quyền tự tha tội cho chính mình. Đó là những tuyên bố đanh thép, nhưng cũng chứng tỏ ông có lo lắng.

Thực tế, ông Mueller đã cho thấy mình là một công chức mẫn cán, nói ít làm nhiều. Nhiệm vụ của ông là tìm ra ánh sáng công lý, đảm bảo tính kiểm tra và cân bằng quyền lực của hệ thống chính trị Mỹ, chứ không phải trở thành công cụ đấu đá chính trị của bất kỳ phe phái nào.

Quá trình điều tra kéo dài 22 tháng của ông vì thế tương đối kín tiếng, nhưng cũng đã có 37 cộng sự của ông Trump bị truy tố, trong đó có 7 người bị tuyên án.

Thông tin đến nay cho biết ông Mueller đã không đề nghị đưa ra thêm bất kỳ cáo buộc nào. Có vẻ như chưa có đầy đủ bằng chứng cho thấy bản thân ông Trump hay gia đình dính líu trực tiếp đến nghi án thông đồng với Nga để tác động lên bầu cử năm 2016 và liệu ông Trump có "ngăn cản công lý" khi sa thải cựu giám đốc FBI James Comey hay không.

Kết quả này có thể được coi là một thắng lợi ban đầu đối với những ai ủng hộ ông Trump khi cuộc điều tra của Mueller như thanh gươm cứ treo trên đầu ngay từ những tháng đầu tiên ông Trump nhậm chức tổng thống đến nay.

Điều này cũng sẽ tạo thuận lợi không nhỏ trong cuộc đấu của ông với Đảng Dân chủ trong các vấn đề đối nội như xây bức tường biên giới với Mexico và cuộc đua nhiệm kỳ tổng thống lần 2.

Mặc dù không được như kỳ vọng, nhưng đây cũng không phải là một diễn biến tồi đối với Đảng Dân chủ. Chỉ riêng việc vụ điều tra được diễn ra đã là thành công. Bản thân họ cũng hiểu rằng luận tội tổng thống là một quá trình chính trị, chứ không phải pháp lý. Vụ điều tra của Mueller chỉ có thể làm giảm uy tín của ông Trump, chứ không ngay lập tức kích hoạt thủ tục luận tội.

Tức là ông Trump chỉ có thể bị hạ bệ nếu như uy tín chính trị sụt giảm đến mức cả Hạ viện và Thượng viện đồng thuận. Còn nếu ông Trump vẫn tiếp tục duy trì được sự ủng hộ của dân chúng và Quốc hội nói chung thông qua các chính sách đối nội, đối ngoại hiệu quả và cả những biện pháp dân túy thì ông sẽ vẫn vững ghế bất chấp kết quả điều tra.

Nín thở chờ diễn biến mới

Quả bóng bây giờ đang nằm trong tay Bộ Tư pháp Mỹ. Về mặt lý thuyết, Bộ Tư pháp là độc lập, không chịu ảnh hưởng từ Nhà Trắng. Nhưng thực tế Tổng chưởng lý William Barr lại do chính ông Trump lựa chọn chỉ mới cách đây một tháng. Bộ Tư pháp có quyền công bố bản báo cáo của ông Mueller hay không, và ở mức độ nào.

Ông Barr đã tuyên bố sẽ công bố những kết luận vắn tắt cơ bản với mức độ minh bạch cao nhất có thể. Phe Dân chủ đã mạnh mẽ yêu cầu phải công bố toàn văn báo cáo của ông Mueller, chứ không phải lời riêng của ông Barr.

Nhưng cho đến thời điểm hiện nay, có lẽ vẫn chưa thể kết luận được gì nhiều. Cả nước Mỹ vẫn đang nín thở chờ diễn biến tiếp theo. Sự việc có thể là họa, cũng có thể là phúc với ông Trump. Bản thân ông vẫn chưa phát ngôn gì trên Twitter.

Với tính cách của mình, dù thắng hay thua thì ông thế nào cũng sẽ nói gì đó. Việc này cho thấy tính tối mật và tầm quan trọng của cuộc điều tra Mueller lớn như thế nào.

Những ngày tới sẽ làm sáng tỏ một chút những mây mù đã bao phủ nước Mỹ suốt 2 năm qua, vốn gây ra những chia rẽ sâu sắc và ảnh hưởng tiêu cực đến đoàn kết cũng như lợi ích chung của nước Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh bầu cử 2020 đang đến gần. Nó có thể giội một gáo nước lạnh vào những chỉ trích từ trước tới nay vào ông Trump, hoặc cũng có thể sẽ mở ra một giai đoạn mới đầy hung hiểm cho chiếc ghế tổng thống.

Chỉ có điều chắc chắn cả phe Dân chủ và ông Trump đều sẽ không bỏ cuộc. Kết quả cuộc điều tra sẽ tác động không nhỏ đến tương lai chính trường nước Mỹ trong 2 đến 6 năm tới. Nhưng sự phân cực sâu sắc trong xã hội, những mâu thuẫn sâu xa của lưỡng đảng và các vòng xoáy đấu đá phe phái chính trị sẽ còn là vấn đề nhức nhối lâu dài trong lòng nước Mỹ.

TTO – Bộ Tư pháp Mỹ công bố báo cáo của công tố viên đặc biệt Robert Mueller, trong đó không tìm thấy bằng chứng nói Tổng thống Donald Trump bắt tay với người Nga.