Một màn hình lớn ở khu vực Shinjuku của Tokyo đang phát bản tin Thủ tướng Shinzo Abe công bố ý định từ chức của ông tại cuộc họp báo ở Tokyo ngày 28-8-2020 vì căn bệnh viêm loét đại tràng kinh niên của ông - Ảnh: KYODO

Ông Abe: Quan hệ đồng minh Mỹ - Nhật tiếp tục duy trì bền vững

Theo Hãng tin Reuters, người phát ngôn Nhà Trắng, ông Judd Deere, cho biết ông Trump và ông Abe đã có cuộc điện đàm khá dài trong ngày 30-8 giờ Mỹ.

Theo ông Judd Deere, trong cuộc điện đàm, Tổng thống Mỹ chia sẻ rằng ông Abe đã hoàn thành xuất sắc công việc, mối quan hệ giữa Tokyo và Washington đã phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

"Tổng thống gọi Thủ tướng Abe là vị thủ tướng vĩ đại nhất trong lịch sử Nhật", ông Judd Deere thuật lại.

Trong khi đó, cũng theo Hãng tin Reuters về nội dung cuộc điện đàm này, người phát ngôn của chính phủ Nhật Bản cho biết Thủ tướng Abe Shinzo cũng nói ngay cả khi ông rời cương vị, mối quan hệ đồng minh Mỹ - Nhật sẽ vẫn tiếp tục được duy trì bền vững.

Theo thông tin từ chính phủ Nhật, trong cuộc điện đàm kéo dài khoảng 30 phút, ông Abe giải thích với ông Trump về quyết định từ chức thủ tướng mà ông đã tuyên bố trước công chúng ngày 28-8.

Ngoài các quan hệ ngoại giao, giữa ông Abe Shinzo và ông Donald Trump còn gây dựng được quan hệ cá nhân gần gũi. Công luận có thể vẫn nhớ những dịp hai ông chơi golf với nhau trong vài năm gần đây.

Trong diễn biến liên quan, báo Mainichi của Nhật dẫn ý kiến nhận định của một số học giả Nhật, cho rằng dù người được chọn kế nhiệm ông Abe Shinzo là ai, người đó chắc hẳn cũng sẽ đi theo đúng lộ trình đối ngoại ông Abe đã thiết lập, những chính sách đối ngoại mà theo những người ủng hộ ông Abe đã giúp nâng vị thế của nước Nhật trên trường quốc tế, bất kể còn nhiều mục tiêu vẫn chưa đạt được.

Trong đó, có thể kể tới những quan điểm đối ngoại chính như tăng cường, củng cố quan hệ đồng minh Mỹ - Nhật, thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mở và tự do.

Cựu bộ trưởng quốc phòng dẫn đầu cuộc đua thay ông Abe

Cựu Bộ trưởng quốc phòng Nhật Shigeru Ishiba - Ảnh: REUTERS

Một cuộc khảo sát của Hãng tin Kyodo News cho thấy cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật, ông Shigeru Ishiba, nhận được khoảng 34% sự ủng hộ của công chúng, vượt xa Chánh Văn phòng nội các Nhật là ông Yoshihide Suga, đứng thứ nhì về sự ủng hộ với chỉ 14%.

Trong khi đó, ông Ishiba chiếm 28% sự ủng hộ trong cuộc thăm dò khác của Nikkei/TV Tokyo. Theo sau là Bộ trưởng Quốc phòng đương nhiệm Taro Kono với 15% và ông Suga đứng ở vị trí thứ 4 với 11% trong cuộc thăm dò này.

Các kết quả khảo sát đã cho thấy sự chia rẽ trong công chúng và trong chính nội bộ Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền, theo Hãng tin Reuters.

Đài NHK cho biết các lãnh đạo đảng cầm quyền LDP sẽ nhóm họp vào ngày 1-9 để bàn về việc bầu chọn lãnh đạo mới sau sự ra đi của ông Abe.

Sau khi Thủ tướng Abe bất ngờ tuyên bố từ chức hôm 28-8 vì lý do sức khỏe, cuộc bầu cử lãnh đạo Đảng LDP cầm quyền nhiều khả năng sẽ diễn ra trong khoảng từ 13 đến 15-9. Người được chọn sẽ giữ chức cho đến cuối nhiệm kỳ hiện tại là tháng 9-2021.

Chủ tịch LDP gần như được đảm bảo cho vị trí thủ tướng do đảng cầm quyền chiếm đa số tại hạ viện. Theo truyền thông Nhật, ông Suga - một đồng minh thân cận lâu năm của ông Abe trong vai trò hỗ trợ chủ chốt - dự kiến nhận được sự hậu thuẫn từ phái của tổng thư ký Đảng LDP Nikai Toshihiro và của các phe phái lớn khác trong đảng.

Điều này giúp ông Suga thuận lợi trong cuộc đua, nhưng khiến cuộc đua trở nên khó khăn hơn cho ông Ishiba. Ông Ishiba từng 3 lần tranh cử chức chủ tịch LDP nhưng đều thất bại, trong đó có 2 lần bại trận trước ông Abe vào các năm 2012 và 2018 và cũng không được lòng giới nghị sĩ LDP.

Ông Brad Glosserman, phó giám đốc Trung tâm chiến lược lập pháp của ĐH Tama, nhận định Chánh Văn phòng nội các Nhật Yoshihide Suga là một sự đặt cược an toàn trong nội bộ đảng LDP, nhưng có thể không phải là lựa chọn lý tưởng tại thời điểm bầu cử. Một cuộc tổng tuyển cử sẽ phải được tổ chức vào cuối tháng 10-2021.

"Ông ấy dường như không đủ sự lôi cuốn lẫn tầm nhìn để đưa Nhật đi theo một hướng mới. Ông ấy dường như luôn là người đứng thứ hai" - ông Glosserman đánh giá.

Thủ tướng Abe từ chức, để lại nhiều tiếc nuối cho các lãnh đạo thế giới

TTO - Nhiều lãnh đạo thế giới chia sẻ với việc Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe từ chức, đánh giá cao các đóng góp của ông.