Ông trời không phải là người để trách

Phóng to

Nhân vật Philippe do François Cluzet đóng và người chăm sóc Driss (do Omar Sy đóng) trong phim The Intouchables - Ảnh: wordpress.com

Vẫn có thể có ích dù trên xe lăn

* Spiegel: Ông Pozzo di Borgo, hơn 8 triệu người Ðức và 20 triệu người Pháp đã xem phim về cuộc đời ông. Ông là một trong những người bị liệt nổi tiếng. Ðó là phúc lành hay tai họa?

- Pozzo di Borgo: Nhiều phúc lành hơn. Có thể vì sự nổi tiếng của mình, tôi có thể có ích cho những người ngồi xe lăn khác, hay cả với những người không bị liệt. Sao cũng được. Tôi luôn tin chắc rằng chúng ta có các nghĩa vụ, bất kể tình trạng sức khỏe ra sao.

* Ông có thấy không thoải mái khi nằm trong xe lăn của mình và những người khác nhìn ông?

Tôi phải nằm vào cái này năm 42 tuổi. Bạn sẽ đạt được sự chín chắn sau một thời gian nhất định. Tôi không quan tâm người ta nghĩ gì về mình. Nó như thế này: xã hội chúng ta đánh giá cao những thứ như tuổi trẻ và thành tích, cũng như việc phải khỏe mạnh và đầy năng lượng. Đó là lý do vì sao nhiều người băn khoăn đấu tranh với việc chúng tôi đang bị chậm lại khá nhiều và có ít khả năng đối phó. Người ta sợ chúng tôi. Thứ duy nhất chúng tôi có thể làm là hấp dẫn họ, bằng nụ cười và tính hài hước của mình...

- Ở Paris (hiện Pozzo sống ở Morocco - ND), có lần tôi bị rơi khỏi xe lăn. Khi đó tôi nói với những người xung quanh: "Có thể nào các ông bà giúp đặt tôi trở lại xe lăn không?". Nhưng không ai dám chạm vào tôi. Chúng tôi thường phải đợi đội cứu hỏa tới.

- Tôi đã rất thành công, nhanh nhẹn và bị cuốn đi đến nỗi không nhận ra những người khác. Tôi không thấy có những người đang sống ở một nhịp điệu khác. Nói một cách khác, tôi cần một cú đánh vào đầu để có thể dừng lại, hiểu điều gì đang thật sự diễn ra.

- Anh có biết tìm người liệt ở nơi nào không?

- Ở nơi mà anh bỏ anh ta lại.

- Nếu đó là chuyện tiếu lâm hay thì tôi sẽ chấp nhận, bất kể ai dựng ra nó.

- Sự khôi hài là một công cụ, anh biết đấy. Tôi luôn lo sợ bị bỏ ngồi lại trong góc, một mình. Bởi tôi không còn sức mạnh để thuyết phục anh giúp tôi nên tôi phải làm mọi người cười. Chỉ khi đó anh mới để ý tới tôi. Việc trốn vào trong sự hài hước cũng là một cách thực dụng để xoay xở trong tình cảnh của chúng tôi. Nó tốt hơn cho tất thảy những ai liên can.

- Bởi vì anh phải trung thực về mọi thứ. Đâu phải ta đang ở trong nhà hát... Anh chỉ có thể đưa mình khỏi tình thế khó khăn nhất một khi anh gọi được tên rõ ràng số phận của mình, và chấp nhận nó. Chỉ khi đó thôi.

- Nếu có ông trời thì chắc chắn ông ta không phải là người bị trách móc. Ông ta có muốn nó đâu. Nó là vận rủi, là sự bất hạnh, là một lỗi lầm chúng tôi mắc phải hay một tai nạn, nhưng cũng là một cơ hội cho chúng tôi. Có thể chúng tôi đã đi sai thế nào đó và điều đó đang được sửa chữa. Đó cũng là một loại nguyên do. Dù sao, tôi cũng không tức giận ai vì tai nạn của mình, không trách hờn ai, dù dưới mặt đất hay trên thiên đàng. Tôi chỉ cố tìm điều tốt nhất từ (tai nạn) đó.

Phóng to

Philippe Pozzo di Borgo, nguyên mẫu của nhân vật Philippe - Ảnh: Spiegel

Thương hại không thể chữa lành...

* Ông có ủng hộ bất cứ hình thức nghiên cứu nào (về khoa học hỗ trợ người bại liệt) không?

- Có lần người ta đề nghị để người máy đút tôi ăn. Họ tới bệnh viện với cái máy, và để làm họ phật ý tôi bảo: "Tôi chỉ ăn đậu". Dĩ nhiên, đậu không thể tự nhảy vào miệng tôi. Khi đó tôi hỏi họ: "Ai sẽ đặt dĩa đậu vào cái máy?". Bà bếp, họ đáp. Tôi bèn nói: "Tôi thích bà bếp hơn cái máy". Công nghệ không được phép cô lập người tật nguyền, nó không thể được sử dụng như một cái cớ để người khỏe mạnh nói: Chúng tôi đã cấp cho anh người máy, giờ anh có thể tự mình được rồi.

- Trong năm đầu luôn có những khoảnh khắc thất vọng. Nhưng trong trường hợp của tôi, trạng thái ấy đến trễ hơn. Tôi chỉ cảm thấy tật nguyền thật sự ba năm sau đó, khi người vợ yêu thương Béatrice của tôi qua đời. Với cái chết của bà ấy, bất ngờ tôi thấy mình quá cô đơn, và sự cô đơn là điều đáng sợ nhất trong tất cả.

Tôi biết nhiều người không ngồi xe lăn cũng tự tử, vì họ cô đơn và không tìm ra lẽ sống. Luôn luôn phải có ai đó, những đồng loại của chúng ta, cho chúng ta động cơ sống. Đó là lý do vì sao quan điểm trị liệu của tôi là không được để mình cô đơn.

- Anh ấy giúp tôi lấy lại dũng khí và tình yêu cuộc sống, sau khi tôi trở nên suy nhược vì cái chết của vợ mình. Tôi, một quý tộc, được thấy một thế giới mới nhờ anh ấy, một thế giới ngoại ô, những điểm nóng của xã hội, nơi mà người ta bị bỏ ngoài lề. Tôi chưa từng biết thế giới đó trước đây. Bạn không thể bỏ những người này bên lề xã hội.

- Đúng vậy. Mặc dù không ở trong tù như Abdel, tôi cũng có thể đã chết.

- Chúng tôi thường gặp nhau. Anh ấy hiện là một doanh nhân, một chủ trại gà thành công. Anh đã lập gia đình, có ba con và mập thêm 30kg!

- Thương hại không thể chữa lành. Khi ai đó khóc vì tôi, anh ta thật ra khóc cho chính mình, và rồi chúng ta không thể tất cả cùng khóc. Với người lành lặn, thương hại là cách để bảo vệ họ, nhưng nó không làm điều gì tốt cho tôi cả.

MINH NHIÊN trích dịch từ Spiegel