Sắc lệnh được ông Putin ký ngày 23-5 là biện pháp đáp trả của Nga trước việc bị phương Tây phong tỏa và tịch thu tài sản.

Trong nhiều tuần qua, các nước G7 đã thảo luận việc sử dụng khoảng 300 tỉ tài sản của Nga, bao gồm tiền và trái phiếu chính phủ, bị đóng băng sau khi nổ ra chiến sự Ukraine từ tháng 2-2022.

Các quan chức và nhà kinh tế tiết lộ với Hãng tin Reuters rằng khả năng trả đũa của Nga đã bị suy giảm do đầu tư nước ngoài đang xuống thấp, thay vào đó Matxcơva có thể nhắm vào tiền mặt của các nhà đầu tư tư nhân.

Nga lấy tài sản bồi thường tài sản

Sắc lệnh mới nhất được ông Putin tuyên bố rằng một thực thể của Nga có thể yêu cầu tòa án Nga xác định xem tài sản của họ có bị tịch thu một cách vô lý hay không và yêu cầu bồi thường.

Sau đó, tòa án sẽ ra lệnh chuyển khoản bồi thường dưới dạng tài sản của Mỹ hoặc tài sản ở Nga từ danh sách do Ủy ban chính phủ Nga về bán tài sản nước ngoài lập ra.

Sắc lệnh liệt kê những tài sản thuộc sở hữu của Mỹ có thể bị tịch thu gồm chứng khoán, cổ phần trong các công ty Nga, bất động sản, động sản và quyền tài sản.

Tháng trước, cựu tổng thống Dmitry Medvedev thừa nhận rằng lượng tài sản của Mỹ mà Nga đang nắm giữ không đáng kể, và bất kỳ phản ứng nào Nga đưa ra sẽ không cân xứng. Ông cho rằng cần tập trung vào tài sản của các cá nhân.

Tài sản của nhiều nhà đầu tư nước ngoài, bao gồm cả cá nhân và các quỹ đầu tư lớn của Mỹ, được giữ trong các tài khoản "loại C" đặc biệt mà Nga đưa ra ngay sau khi xảy ra chiến sự với Ukraine và Matxcơva chịu một loạt lệnh trừng phạt của phương Tây.

Tiền trong các tài khoản đó không thể được chuyển ra khỏi Nga mà không có sự cho phép của chính phủ nước này.

Trước đó, Washington đã thông qua luật cho phép chính quyền của Tổng thống Joe Biden tịch thu tài sản của Nga bị phong tỏa trong các ngân hàng Mỹ và chuyển chúng cho Ukraine. Matxcơva chỉ trích việc này là bất hợp pháp.

Nga dọa trả đũa EU

Cũng trong ngày 23-5, Bộ Ngoại giao nga cảnh báo nước này sẽ trả đũa mạnh kế hoạch của Liên minh châu Âu nhằm lấy tài sản bị phong tỏa của Nga để giúp Ukraine.

"Chúng tôi đang nói về một nỗ lực khác nhằm hợp pháp hóa hành vi trộm cắp ở cấp quốc gia", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói. 

Nga cho rằng hành động như vậy là bất hợp pháp và làm suy yếu nền tảng của hệ thống tài chính toàn cầu.

Trong tuần này, Chính phủ Bỉ cho biết các nước EU đã chính thức thông qua kế hoạch sử dụng lợi nhuận bất ngờ từ tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga bị phong tỏa ở EU để bảo vệ Ukraine.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nói rằng tài sản của Nga là nguồn hỗ trợ tiềm năng cho Ukraine cho đến năm 2025 hoặc hơn. Mỹ hy vọng tài sản này có thể giúp cung cấp cho Ukraine đến 50 tỉ USD trong thời gian tới.

Nga dọa sẽ đáp trả mạnh nếu bị phương Tây tịch thu tài sản

Các quan chức Nga trong đó có phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã gửi lời đe dọa sẽ phản ứng “nghiêm khắc” nếu phương Tây tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga.