Tổng thống Duterte (trái) đón tiếp đại sứ Mỹ Sung Kim, tại quê nhà của ông ở thành phố Davao, ngày 27-3 - Ảnh: Presidential Communications

Theo đài Al Jazeera, Tổng thống Rodrigo Duterte vừa cho biết trong cuộc gặp với đại sứ Mỹ Sung Kim tại TP Davao, ông Duterte đã chất vấn về việc người Mỹ đã không hành động gì trước các hoạt động xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc tại Biển Đông.

Ông Duterte nói với đại sứ Sung Kim trong cuộc gặp hôm 27-3: "Tại sao các ông đã không điều hạm đội 7 tới (Biển Đông)?". Ý ông Duterte nhắc đến hạm đội hải quân của Mỹ có căn cứ tại Yokosuka, Nhật Bản.

Theo lời Tổng thống Philippines, đại sứ Mỹ đã không thể trả lời ông câu hỏi đó.

Ông Duterte kể lại: ông nói với đại sứ Mỹ rằng ông đã ngạc nhiên khi thấy Mỹ không hành động gì sau khi báo chí công bố hàng loạt hình ảnh xây dựng đường băng và các cấu trúc quân sự khác của Trung Quốc ở vùng biển tranh chấp.

Nhà lãnh đạo của Philippines nói tiếp: "Nếu nước Mỹ thực sự muốn tránh rắc rối, ngay từ đầu… tại sao các ông không điều hạm đội 7, đơn vị đóng ngay tại Thái Bình Dương tới? Các ông chỉ cần quay mũi thuyền tới đó và nói thẳng vào mặt họ, dừng lại đi'".

Theo lời ông Duterte, đại sứ Kim trả lời rằng vào thời điểm ấy ông đang được giao một nhiệm vụ ở nơi khác nên không thể trả lời chất vấn của ông. 

Mặc dù chỉ trích Mỹ không hành động gì nhưng ông Duterte cũng không hề lên án động thái của Trung Quốc tại Biển Đông trong bài phát biểu của mình.

Ông Duterte đưa ra các tuyên bố liên quan tới đại sứ Mỹ một ngày sau khi truyền thông quốc tế loan tin Bắc Kinh đã gần hoàn tất việc xây dựng trái phép ba đảo nhân tạo mà từ đó có thể điều động cả máy bay chiến đấu và tên lửa đất đối không.

Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington cho biết, sau khi phân tích các ảnh vệ tinh gần đây, các chuyên gia kết luận rằng các đường băng, kho chứa máy bay, các bãi radar và các khu che chắn tên lửa đất đối không kiên cố của Trung Quốc đã xây dựng xong hoặc gần hoàn thành.

Cũng trong ngày 29-3, Bộ ngoại giao Philippine thông báo Trung Quốc và Philippines đã thống nhất sẽ tổ chức các cuộc đàm phán trực tiếp về những tranh chấp trên Biển Đông vào tháng 5 tới.