Giáo viên chuẩn bị tiết học lịch sử. Ảnh: TTXVN

Ngay sau khi Sở Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội chốt môn thi thứ 4 trong kỳ thi tuyển sinh vào 10 THPT năm học 2019-2020 là môn lịch sử, nhiều học sinh và phụ huynh bày tỏ lo lắng về cách ôn tập hiệu quả môn học này.

Kiến thức nằm trong chương trình lớp 9

Theo cấu trúc đề thi minh họa môn lịch sử được công bố vào tháng 10-2018, phạm vi kiến thức nằm trong chương trình lớp 9, câu hỏi chỉ ở yêu cầu mức độ nhận biết, thông hiểu và vận dụng, không có câu hỏi vận dụng cao. Do đề thi trắc nghiệm với số lượng 40 câu nên câu hỏi trong đề thi có mặt ở mọi chuyên đề, bài học mà học sinh được học ở lớp 9, từ lịch sử thế giới (1945-2000) và lịch sử Việt Nam (1919-2000). Trong đó, tỉ lệ câu hỏi về lịch sử Việt Nam chiếm khoảng 70%. Với cấu trúc và hình thức đề thi như vậy, yêu cầu đầu tiên đối với học sinh là cần bám sát chương trình lớp 9 để ôn tập.

TS. Lê Thị Thu Hương (giáo viên lịch sử, Đại học Thủ đô Hà Nội) cho biết: Đề thi minh họa môn lịch sử có nét tương đồng với đề thi THPT quốc gia về số lượng câu và phạm vi kiến thức. Cấu trúc đề đi từ nhận biết, thông hiểu, đến vận dụng, không có câu hỏi vận dụng cao, trong đó chủ yếu là nhận biết, thông hiểu.

"Các em cũng không nên quá lo lắng vì kiến thức thi cuối năm vẫn chỉ là kiến thức cơ bản trong chương trình sách giáo khoa lớp 9. Chính vì vậy, sách giáo khoa lớp 9 là kim chỉ nam để học sinh ôn luyện trong thời gian gần 3 tháng còn lại. Học sinh cần đọc kỹ sách giáo khoa, trả lời các câu hỏi cuối bài, chú ý đọc các bài tổng kết để khái quát kiến thức. Đồng thời cần hệ thống kiến thức theo sơ đồ tư duy để dễ nhớ các kiến thức cơ bản, dễ tra cứu khi cần, tránh tình trạng học lan man sẽ dễ bị "loạn" khi mà khối lượng kiến thức môn học nhiều", cô Lê Thị Thu Hương nhắc nhở.

Bên cạnh đó, ThS. Nguyễn Thị Quỳnh Mai (trưởng phòng đào tạo Hệ thống giáo dục HOCMAI) cũng lưu ý học sinh: "Đề thi tương đối cơ bản, không có câu hỏi đánh đố học sinh, không có câu hỏi tích hợp hay vận dụng kiến thức thực tế. Các câu hỏi trải đều tất cả các nội dụng trong sách giáo khoa, vì vậy học sinh không được học tủ bất kỳ nội dung nào. Bên cạnh việc nắm kiến thức cơ bản, học sinh cần rèn luyện kỹ năng so sánh và tổng kết để có thể làm được những câu hỏi dạng liên chuyên đề".

6 lưu ý để ôn thi tốt môn Lịch sử

Tư vấn về cách ôn thi môn lịch sử, các thầy cô giáo bộ môn đưa ra 6 lưu ý để học sinh ôn tập tốt để ghi nhớ hiệu quả lượng kiến thức lớn trong 3 tháng còn lại.

Học sinh cần bám chắc cấu trúc đề minh họa để ôn tập, ôn đều các chuyên đề theo kế hoạch phù hợp, không để mất điểm phần lịch sử thế giới vì phần này đa phần câu hỏi dễ lấy điểm.

Ôn tập có lộ trình. Tháng 3 tập trung rà soát các kiến thức theo chương trình lớp 9, tháng 4 có thể kết hợp luyện đề và ôn bổ sung kiến thức còn thiếu, tháng 5 cần đẩy mạnh luyện đề, bấm giờ như thi thật, rèn kỹ năng làm bài thi trắc nghiệm. Câu hỏi trong đề thi không khó nhưng cần rèn luyện nhiều để hình thành phản xạ và tránh sai sót dẫn đến mất điểm đáng tiếc.

Đọc và ôn kỹ các bài tổng kết chương để nắm được các diễn biến của lịch sử trong mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ, từ đó có cái nhìn tổng quát về lịch sử.

Rèn cách tìm từ khóa trong mỗi câu hỏi để tránh bị lạc đề, tránh các đáp án nhiều "bẫy", dẫn đến mất điểm đáng tiếc.

Rèn luyện cách làm bài trắc nghiệm như phân chia thời gian làm bài hợp lý, bấm giờ làm bài để không bị quá thời gian, làm từ dễ đến khó. Ngay từ thời điểm này cần luyện tập bằng các bài tập tự luyện dạng trắc nghiệm để làm quen dần.

Học qua sơ đồ tư duy, thẻ nhớ kiến thức. Mỗi bài học, chương, giai đoạn lịch sử có thể hệ thống lại thành sơ đồ để dễ nhớ, dễ tra cứu khi cần. Đồng thời mỗi bài học, sự kiện, nhân vật có thể dùng giấy nhớ để ghi lại các điểm chính cần ghi nhớ.

Theo các thầy cô giáo, học sinh cũng cần bình tĩnh, lên kế hoạch học tập và ôn luyện trong thời gian còn lại cho môn lịch sử nói riêng và cả 4 môn thi tuyển vào lớp 10 một cách hợp lý nhất. Những vấn đề khó khăn, vướng mắc có thể tạo nhóm bạn cùng học để thảo luận hoặc hỏi trực tiếp giáo viên đang giảng dạy. Đặc biệt, không nên đi học thêm tràn lan dễ dẫn đến tình trạng quá tải, mệt mỏi làm ảnh hưởng đến kết quả học tập chung.