Một công trình vẫn chưa được hoàn thành trong làng thể thao Olympic - Ảnh: H.Đ.

Tối 29-7 (giờ địa phương), tôi đặt chân xuống sân bay quốc tế Rio de Janeiro (còn gọi là sân bay Galeao - Antonio Carlos Jobim), điểm bắt đầu cho hành trình đến với Olympic Rio 2016.

Ngay khi vừa rời máy bay, tôi cùng một số đồng nghiệp từ các quốc gia khác đã nhận được sự đón tiếp rất chu đáo từ các tình nguyện viên (TNV).

Hàng trăm TNV trong đồng phục vàng cam bắt mắt rải khắp sân bay để phục vụ những người tham dự Olympic.

Những nỗi lo

Sân bay Galeao rất nhộn nhịp với khá đông các đoàn VĐV, phóng viên lũ lượt đổ về ngày hội của làng thể thao thế giới từng giờ.

Tất cả đều nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của TNV, từ việc làm thẻ, đổi tiền cho đến nhiều thứ khác.

Mọi người sau đó nhanh chóng rời đi trên những chiếc xe buýt đậu sẵn ngoài cửa sân bay.

Mọi thứ không mang chút dáng vẻ nào của một khung cảnh hỗn loạn đã được báo giới nước ngoài mô tả về thành phố Rio trước thềm Olympic.

“Đình công đã chấm dứt rồi sao?” - tôi hỏi Joanna, một TNV đã hỗ trợ tôi khá nhiều. Cô TNV trẻ tuổi tỏ ra ấp úng, trả lời: “Mọi thứ đã được giải quyết. Anh có thể an tâm”.

Sau đó tôi lên một chuyến xe buýt đi đến trung tâm báo chí (MPC) nằm tại khu Barra - làng thể thao phức hợp được xây dựng cho Olympic. Một khung cảnh sáng chói hiện ra giữa màn đêm Rio.

Tất nhiên, Chính phủ Brazil cùng ban tổ chức (BTC) Olympic không đến mức để tất cả lồ lộ ra trước mắt những người nước ngoài như chúng tôi về một kỳ thế vận hội đầy bất ổn.

Nhưng mới trước đó chừng vài tuần thôi, sân bay Galeao mang các hình ảnh “gây sốc” với những ai dự tính sẽ có một kỳ nghỉ hè “vui vẻ, thoải mái” tại Rio de Janeiro.

Những cuộc biểu tình đã diễn ra liên miên ở Brazil suốt nhiều tháng qua, đỉnh điểm là khi một nhóm cảnh sát, lính cứu hỏa mang băngrôn có dòng chữ “Chào mừng đến địa ngục” tới sân bay. Olympic Rio còn chưa bắt đầu nhưng đã xấu xí hẳn đi trong mắt các du khách.

“Địa ngục” có lẽ không phải là một cách nói quá nếu chúng ta theo dõi tin tức về Brazil suốt nhiều tháng qua.

Cuộc khủng hoảng kinh tế lẫn chính trị ngày càng lan rộng ở quốc gia lớn nhất Nam Mỹ, dẫn đến việc Tổng thống Dilma Rousseff bị phế truất.

Giới công nhân, cảnh sát liên tục tổ chức các cuộc biểu tình, đình công đòi được tăng lương. Các công trình đầy ngổn ngang và bên ngoài đường phố, những cuộc cướp bóc, giết chóc diễn ra như cơm bữa. Nỗi lo khủng bố cũng rình rập trong một tình cảnh xã hội đầy bất ổn như vậy.

Chính ông Francisco Dornelles, quyền thống đốc bang Rio de Janeiro, đã phải thừa nhận cách đây một tháng: “Tôi tự tin về kỳ Olympic này nhưng tôi phải nói thật là nếu có một số chuyện không được giải quyết, đây có thể là một thất bại lớn”, tờ O Globo dẫn lời.

Sau vài giờ đặt chân đến Rio de Janeiro, tôi thoáng nghĩ: “Những chuyện cần giải quyết” mà ông Dornelles nhắc đến có lẽ đã hoàn thành. Làng thể thao Barra hiện ra đầy rực rỡ dưới ánh đèn và không có chút dáng vẻ nào của một “thất bại lớn”.

BTC Olympic 2016 có vẻ đã chạy đua kịp giờ. Nhưng tất nhiên, đó chỉ mới là cảnh quan trong ấn tượng ban đầu.

Cầu vượt dành cho người đi bộ đến làng thể thao Olympic vẫn đang được xây - Ảnh: H.Đ.

Đằng sau vẻ hào quang

Rạng sáng hôm sau, tôi thức dậy sớm sau một buổi qua đêm tạm bợ tại trung tâm báo chí và bắt đầu có một cái nhìn kỹ lưỡng hơn về khu thể thao hoành tráng xung quanh mình.

Chỉ vừa bước chân vài trăm mét khỏi các tòa nhà cao tầng thì mọi thứ đã bắt đầu khác đi. Mùi khó ngửi bốc lên nồng nặc với con mương đầy rác thải bao bọc ngay bên ngoài làng thể thao.

Cùng với đó là những bãi đất hoang tàn, đổ nát không rõ nằm trong kế hoạch gì của các nhà thầu xây dựng nơi đây, chỉ biết nó hoàn toàn tương phản với tấm băngrôn cực lớn vẽ nên một khung cảnh tuyệt đẹp về một khu thể thao “trong mơ” mà BTC treo ngay trên một tòa nhà trong khu vực.

Trên các con đường dọc theo làng thể thao Barra, mọi thứ còn tệ hơn. Những cây cầu vượt dành cho xe cộ và người đi bộ vẫn còn trong tình trạng ngổn ngang, xập xệ và được hoàn thành theo kiểu “chữa cháy”.

Bất chấp lượng khách lưu thông có thể là rất nhiều khi Olympic chính thức diễn ra, những cây cầu vượt này thiếu hẳn vẻ chắc chắn với các giàn giáo chống tạm và cột trụ ximăng chưa được hoàn thành.

Khoảng 5g30 sáng, hàng trăm nhân viên, TNV bắt đầu qua lại nhưng công nhân vẫn tiếp tục gia cố cây cầu thiếu chắc chắn này.

Ông Alexandre Tavagini, một thành viên của BTC Olympic, thừa nhận cảm thấy “hơi lo ngại” khi đi bộ trên cây cầu vượt.

Điều đó phù hợp với những cảnh báo về các tai nạn có thể xảy ra của tờ Daily Mail (Anh) khi họ đưa ra những hình ảnh cho thấy vẻ ngổn ngang của Barra một tháng trước khi Olympic khai mạc.

Sau một tháng, mọi thứ không đến nỗi tệ như những lời đe dọa, nhưng cơ sở hạ tầng của Olympic rõ ràng đã không được như lời hứa từ phía đất nước chủ nhà.

Khi tác nghiệp ở Asian Games 2014 trên đất Hàn Quốc, chúng tôi từng lo lắng lúc đứng trên những sân vận động, nhà thi đấu được thiết kế theo dạng lắp ghép, có thể dỡ bỏ sau khi kết thúc đại hội. Nhưng điều đó hoàn toàn đối lập với khung cảnh ngổn ngang của Brazil.

Người Hàn Quốc đã cho thấy sự tiết kiệm và tính khoa học trong công tác tổ chức của mình với những công trình vô cùng cơ động. Brazil trái lại, để lại cho người dân những nỗi lo về một sự lãng phí khủng khiếp sau khi kết thúc Olympic.

“Cách đây ba năm, nơi này chỉ là đất cát và hồ. Mọi thứ đều là xây mới hoàn toàn, nhưng tôi thật sự không rõ liệu trong tương lai có còn phát triển được nữa hay không” - ông Tavagini nói trong sự lo âu.

Kỳ 2: Olympic có đến với khu ổ chuột?