Phóng to

Vợ chồng ông Daniel Minsen và bà Evelyne Minsen thắp nhang tưởng nhớ bác sĩ Yersin trên đỉnh Hòn Bà chiều 28-2 - Ảnh: Tiến Thành

“Vợ chồng tôi chuẩn bị kế hoạch cho chuyến đến Nha Trang nhân ngày giỗ thứ 70 của ông tôi từ khá lâu chứ không phải đi theo lời mời theo đoàn đến dự lễ kỷ niệm ngày mất của ông Yersin. Và lần nào đến đây chúng tôi cũng xúc động đến lặng người vì những tình cảm mà người dân VN đã dành cho ông tôi” - ông Daniel mở đầu câu chuyện trong cuộc gặp gỡ với chúng tôi tối 28-2, khi ông vừa rời đỉnh Hòn Bà cao 1.578m - nơi có khu lưu niệm Yersin.

Ông Daniel kể rằng khi ông lên 5 tuổi thì bác sĩ A.Yersin qua đời. “Tôi hoàn toàn không biết gì về ông, kể cả mẹ tôi, bởi gần như cả cuộc đời A.Yersin đã sống và ở lại hẳn VN. Vì gia đình chúng tôi còn lưu giữ 993 bức thư mà ông tôi từng gửi về cho bà cố và cô của mẹ tôi nên tôi có cơ hội tìm hiểu về ông. Cả gia đình ai cũng quan tâm đến ông, nhưng tôi là đứa cháu tò mò và muốn tìm hiểu về ông nhất” - ông Daniel nói. Theo ông Daniel, trước đây ở Pháp, người ta không biết nhiều về A.Yersin trừ những người tìm hiểu y học, và chỉ biết ông là người đã tìm ra vi trùng gây bệnh dịch hạch.

Tháng 12-2000, hai vợ chồng ông Daniel quyết định thực hiện tour du lịch đầu tiên đến Nha Trang để tìm hiểu thêm về người ông ruột thịt của họ. “Tôi còn nhớ như in cảm giác rất ngạc nhiên của mình khi thấy người dân chăm sóc ngôi mộ của ông tôi như người nhà của họ. Trong nhà, trong chùa người ta còn thờ cúng ông. Nhiều di sản mà ông tôi để lại được lưu giữ trân trọng. Và tên ông tôi được chọn đặt cho nhiều đường phố đẹp của VN. Lúc bấy giờ ở Pháp, Yersin không được nhiều người biết đến, nhưng ở VN ông đã là một danh nhân nước này rồi”.

Nhưng ông Daniel nói rằng ông “ngạc nhiên đến nghẹn ngào” khi về đúng dịp giỗ lần thứ 60 của Yersin vào năm 2003, khi ông đưa cả gia đình gồm ba thế hệ đến VN. “Nhiều lãnh đạo địa phương, học sinh, người dân đã tổ chức một buổi lễ long trọng đến mức chúng tôi không thể tưởng tượng nổi. Mọi người đều gọi ông tôi trìu mến là “ông Năm”. Tôi thấy có rất nhiều người dân bình thường sùng kính, tôn thờ Yersin. Họ thờ cúng ông tôi như thờ cúng ông bà trong gia đình. Đó là một truyền thống tuyệt vời mà ở Pháp không thể nào tìm thấy được. Ở đây, những kỷ niệm về Yersin, những giá trị của Yersin luôn sống”.

Tính từ năm 2000 đến nay, vợ chồng ông Daniel đã đến VN tám lần, trong đó bốn lần đến Nha Trang viếng mộ Yersin, hai lần lên Hòn Bà; những lần khác ông bà tìm đến những nơi lưu dấu Yersin như Đà Lạt, Hà Nội...

Lần này, ông bà trở lại để kỷ niệm 70 năm ngày mất của ông Yersin. Sáng 28-2, hai ông bà ngồi ôtô chạy thẳng từ TP.HCM lên đỉnh Hòn Bà, gieo tại đó hai loại đào và bầu được mang từ Pháp sang. Sau khi thắp cho ông Yersin nén nhang, ông Daniel Minsen cùng vợ tham quan các vật dụng thân quen mà ông cụ của mình để lại như: bàn làm việc, tách trà, máy thu âm, máy ảnh cũ, chuồng ngựa...