Nông dân Thái Lan đối mặt tình trạng thiếu nước thường xuyên hơn vào mùa khô hạn - Ảnh: AFP

Đông bắc Thái Lan hiện là khu vực bị hạn hán nặng nề nhất, trong khi nhiều khu vực khác cũng gặp vấn đề tương tự do các nguồn nước cạn kiệt nhanh chóng. Cục Thủy lợi Hoàng gia Thái Lan (DRI) dự báo hiện tượng El Nino sẽ còn gây khô hạn và thiếu nước nghiêm trọng hơn trong năm nay.

Tuyệt vọng

Dân làng Krathum Rai thuộc tỉnh Nakhon Ratchasima không biết tìm nguồn nước ở đâu khác khi hồ nước lớn trong vùng bắt đầu trơ đáy và các giếng nước cũng bị cạn. Hơn 2.000 người dân làng hiện sống nhờ nguồn nước máy và chờ những cơn mưa chưa biết bao giờ sẽ đến.

11 tỉnh của Thái Lan đang cực kỳ thiếu nguồn nước tưới tiêu như Sukhothai, Nakhon Suwan, Uthai Thani, Khon Kaen, Si Sa Ket, Nong Bua Lam Phu... buộc chính phủ phải áp dụng các biện pháp như hạn chế các hoạt động nông nghiệp và tăng cường hoạt động bơm nước để xoa dịu cơn khát. Tại 18 tỉnh được đánh giá thiếu nước sinh hoạt, nguồn nước máy sẽ được phân phối có chọn lọc để đảm bảo đủ nước.

Tình hình khô hạn buộc Cục Phòng và giảm nhẹ thiên tai Thái Lan ban bố tình trạng khẩn cấp tại ba tỉnh Roi Et, Si Sa Ket và Trat. Tuy nhiên, điều gây lo ngại nhất là nhiều nông dân vẫn cố phớt lờ kế hoạch trồng trọt của chính phủ, khiến nguồn cung nước mất cân bằng. Hiện có hơn 200.000ha đất ở Thái Lan đang bị gieo trồng quá mức.

Theo DRI, nguồn nước dự trữ trong các con đập ở đông bắc hiện rất thấp, giảm mạnh từ 57% vào năm ngoái còn 17% trong năm nay. Đập Ubonrat thuộc tỉnh Khon Kaen thậm chí chỉ còn 3% nước, trong khi đập Sirindhorn ở tỉnh Ubon Rachathani còn 7%. 

Trước mắt, DRI cho biết sẽ hỗ trợ hơn 1.800 máy bơm cho nông dân. Hàng loạt bộ ngành của Thái Lan từ Bộ Nông nghiệp, Tài nguyên - môi trường đến Bộ Nội vụ, Quốc phòng đang tìm các giải pháp có thêm nguồn cung nước, lắp đường ống và đưa xe tải chở nước đến các vùng khô hạn.

Chuẩn bị chữa khát dài hạn

Thời tiết là một trong những nguyên nhân chính gây hạn hán và hiện tượng El Nino, gây ra bởi nhiệt độ nước biển tăng khiến nhiệt độ tăng và lượng mưa giảm, dự kiến còn hoành hành đến hết tháng 4-2019. Tại Thái Lan, lượng mưa trong tháng 3 và 4 dự báo giảm 10-20%, nhiệt độ có thể nóng đến 370C trong khi năm ngoái là 34,20C.

Đây không phải là lần đầu tiên Thái Lan đối mặt với hạn hán và DRI cam kết sẽ có đủ nước cho người dân. DRI đã chuẩn bị 23 tỉ m³ nước để đối phó với mùa khô, trong đó 2,4 tỉ m³ sẽ dành cho sinh hoạt của người dân, 6,4 tỉ m³ để bảo tồn sinh thái, 13,95 tỉ m³ cho tưới tiêu và 303 triệu m³ cho công nghiệp. Tuy nhiên, DRI đến nay đã sử dụng gần hết nguồn nước dự trữ và chỉ còn khoảng 7% nước cho tháng 4-2019.

Thái Lan cần một kế hoạch dài hạn để đối phó với khô hạn ở đông bắc, khu vực cao nguyên rộng lớn nhưng chỉ có vài con sông, trong khi một số sông như sông Chi, sông Mun lại phụ thuộc vào nước sông Mekong cũng bất thường trong những năm qua. Theo Văn phòng Nguồn nước quốc gia Thái Lan, chính phủ nước này đã thông qua kế hoạch quản lý nguồn nước để nâng nguồn nước dự trữ tại khu vực và đối phó với các vấn đề hạn hán, ngập lụt.

Theo kế hoạch, chính quyền sẽ xây 16 hồ nước rộng tổng cộng gần 2 triệu ha có khả năng trữ gần 1 tỉ m³, đủ cung cấp cho 1,3 triệu hộ dân suốt một năm. Ngoài ra, Quốc hội Thái Lan cũng đã thông qua ngân sách 274 tỉ baht (khoảng 8,6 tỉ USD) cho hơn 102 dự án nước quy mô lớn và trung bình.

TTO - Công báo hôm 30-3 của Hoàng gia Thái Lan cho biết: Nhà vua Maha Vajiralongkorn Bodindradebayavarangkun đã thu hồi các huân chương trước đây từng trao cho cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra, theo Reuters.