Phóng to

Cao dán chống say tàu xe - Ảnh: T.T.D.

Em đã được đưa đến hai bệnh viện ở TP.HCM khám với kết quả bình thường. Đến khuya, em tôi dần tỉnh lại và nhớ mọi việc, chỉ còn hoa mắt và đau đầu. Triệu chứng trên có phải do tác dụng phụ của miếng dán không?

- Dạng thuốc là miếng băng dán, còn gọi là cao dán, dùng để dán lên da hiện nay không chỉ cho tác dụng tại chỗ (như cao dán Salonpas chỉ cho tác dụng giảm đau khu trú ở vùng dán) mà còn có loại mới cho tác dụng toàn thân (dán nhưng cho tác dụng không khác uống thuốc). Dạng thuốc cho tác dụng toàn thân còn được gọi là băng dán xuyên da.

Để chống nôn khi đi tàu xe, thay vì uống thuốc, ta có thể dán dạng thuốc băng dán xuyên da chứa dược chất scopolamin. Khi dán lên da khô sau tai (dán ít nhất bốn giờ trước khi lên tàu xe để có đủ thời gian cho thuốc thấm qua da vào máu), khi thuốc thấm dần xuyên da qua máu với lượng đủ scopolamin có tác dụng chống co thắt, giảm sự kích thích đưa đến hóa giải buồn nôn và nôn do say tàu xe. Dạng băng dán xuyên da tiện lợi vì duy trì được sự cung cấp liên tục thuốc trong thời gian dài, nếu cần có thể ngưng sự điều trị bằng cách bóc miếng dán ra khỏi da.

Dạng thuốc băng dán xuyên da có thể cho tác dụng phụ giống như dạng thuốc uống hay tiêm. Như băng dán xuyên da chống nôn chứa scopolamin chống co thắt, chống nôn nhưng đồng thời có thể gây tác dụng phụ gọi là "liệt đối giao cảm" (có tác động đến hệ thần kinh) làm cho khô miệng, táo bón, nhức đầu, lơ mơ, ói mửa, rối loạn điều tiết mắt (làm mắt nhìn mờ, hoa mắt)…Trường hợp bị tác dụng phụ phải ngưng ngay sự điều trị bằng cách bóc miếng băng dán ra khỏi da.

Do vậy, khi dùng băng dán xuyên da chống nôn, ta lưu ý: sau khi dán hoặc gỡ miếng băng dán nên rửa tay cho kỹ (để thuốc không dính vào thức ăn, thức uống dành cho trẻ). Không được dùng đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 8 tuổi. Trẻ em trên 8 đến 15 tuổi thì dùng nửa miếng dán. Khi đang dán băng dán xuyên da và cảm thấy có triệu chứng bất thường như nhìn mờ và các triệu chứng đã kể ở trên thì bóc miếng dán ra ngay, nếu thấy tình hình có vẻ nghiêm trọng phải đi khám bác sĩ và kể rõ việc dùng thuốc cho bác sĩ xử trí.

Theo các triệu chứng mà bạn kể trong thư (nhất là em 15 tuổi mà dùng nguyên miếng băng dán thay vì nửa miếng), có thể em bạn đã bị tác dụng phụ của băng dán xuyên da chống nôn chứa scopolamin. Thông thường, nếu kịp ngưng dùng thuốc thì các tác dụng phụ sẽ hết.