Kênh Bắc vừa được xây dựng đoạn qua địa bàn xã Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc (Thanh Hóa) - Ảnh: HÀ ĐỒNG

Công trình thủy lợi kênh Bắc sông Chu - Nam sông Mã (gọi tắt là kênh Bắc) dẫn nước từ hồ thủy lợi - thủy điện Cửa Đạt và hồ Dốc Cáy (huyện Thường Xuân) cung cấp nước tưới cho khoảng 31.100ha đất nông nghiệp, cấp nước dân sinh và chăn nuôi cho nhiều huyện của tỉnh Thanh Hóa.

Công trình do Ban quản lý thủy lợi III, thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư, với tổng nguồn vốn hơn 4.300 tỉ đồng.

Những năm 2015-2017, việc thi công kênh Bắc qua xã Nguyệt Ấn (huyện Ngọc Lặc) gặp nhiều khó khăn vì vướng đá ngầm lớn. Do vậy, nhà thầu phải nổ mìn nhiều tháng, gây chấn động địa chất.

Việc nổ mìn đã làm nứt nhà dân ở 8 thôn Nán, Tường, Liên Cơ 1, Liên Cơ 2, Liên Cơ 3, Khe Ba, Đồng Thuận và Minh Thạch của xã Nguyệt Ấn. 

Đến nay, nhiều nhà dân ở xã này vẫn tiếp tục bị nứt, trong khi các vết nứt cũ ngày càng rộng. Có hộ phải bỏ nhà đi ở nơi khác sống vì lo không còn an toàn.

Nhiều nhà dân ở xã Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc (Thanh Hóa) bị nứt toác do nhà thầu nổ mìn thi công xây dựng kênh Bắc - Ảnh: HÀ ĐỒNG

Tại thôn Liên Cơ 1, xã Nguyệt Ấn có 102 hộ có nhà bị nứt, trong đó 13 nhà nứt nghiêm trọng, nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

Chỉ cách kênh Bắc gần 20m, ngôi nhà kiên cố của gia đình ông Nguyễn Hữu Tư (62 tuổi) ở thôn Liên Cơ 1 đã bị nứt toác nhiều vết lớn. 

Hai bên tường ngôi nhà đều có vết nứt dọc, rộng 10-20cm, phần móng nhà phía gần kênh Bắc bị lún, thấp hơn phần móng phía trước khoảng 20cm, do nứt gãy nên nhiều gạch lát nền nứt đôi từng vệt chạy dài.

"Cả đời làm nông nghiệp tích góp, dành dụm, cuối năm 2015 gia đình tôi mới xây dựng được ngôi nhà kiên cố, với tổng số tiền là 550 triệu đồng. Sau đó, do nhà thầu thi công kênh Bắc nổ mìn liên tục, làm ngôi nhà bị nứt toác, sắp sập, nên những hôm mưa gió vợ chồng tôi không dám ở trong nhà, phải đi ở nhờ", ông Nguyễn Hữu Tư buồn bã nói.

"Tôi mong chủ đầu tư và nhà thầu sớm hỗ trợ, đền bù thỏa đáng cho gia đình để được tái định cư đến nơi ở mới an toàn hơn".

Ngôi nhà của gia đình bà Đỗ Thị Thanh ở thôn Liên Cơ 3, xã Nguyệt Ấn cũng đang có nguy cơ đổ sập. Phần tường, trần tầng 1 đều bị nứt toác, từng mảng hồ, gạch xây tường rơi khắp nền nhà. Nhiều tháng nay, gia đình bà Thanh phải chuyển đồ đạc, vật dụng đến nhà người thân ở nhờ.

Nhiều nhà dân ở xã Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc (Thanh Hóa) bị nứt toác do nhà thầu nổ mìn thi công xây dựng kênh Bắc - Ảnh: HÀ ĐỒNG

Bà Lê Thị Lan - phó chủ tịch UBND xã Nguyệt Ấn - cho biết toàn xã hiện có 309 nhà dân bị nứt ở các mức độ khác nhau, trong đó có hàng chục nhà có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào vì vết nứt tường, móng lớn, làm nghiêng nhà.

UBND xã đã đề nghị UBND huyện có ý kiến với chủ đầu tư, các nhà thầu thi công kênh Bắc về việc sớm hỗ trợ, đền bù cho nhà dân bị nứt, thiệt hại. Nhưng đến nay việc thỏa thuận mức hỗ trợ giữa người dân và các bên liên quan vẫn chưa đi đến thống nhất.

Sáng 9-7, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện UBND huyện Ngọc Lặc cho biết đã tổng hợp ý kiến, kiến nghị của người dân xã Nguyệt Ấn bị thiệt hại nhà cửa do thi công kênh Bắc để báo cáo UBND tỉnh Thanh Hóa. 

UBND tỉnh sẽ làm việc với Ban quản lý dự án thủy lợi III, Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn để tìm hướng giải quyết. 

Trong khi chờ chủ đầu tư và nhà thầu quyết định mức hỗ trợ cho các hộ dân có nhà bị nứt, UBND huyện khuyến cáo người dân không nên ở trong các ngôi nhà có nguy cơ bị sập, nhất là hiện nay đang vào mùa mưa.

TTO - Việc Tổ hợp sản xuất vật liệu xây dựng Hồng Hải nổ mìn khai thác đá đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến di tích chùa Hàn Sơn, làm nứt, sụn lún nhà dân ở xã Nga Điền, huyện Nga Sơn (Thanh Hóa).