Việc bán nhà đất công sản, chủ yếu cho "Vũ nhôm" (giữa) sai luật có vai trò của cá nhân lãnh đạo TP Đà Nẵng lúc bây giờ có ông Trần Văn Minh (trái), Văn Hữu Chiến (phải

Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa có quyết định khởi tố bị can hai nguyên chủ tịch UBND TP Đà Nẵng là ông Trần Văn Minh (bị bắt tạm giam) và ông Văn Hữu Chiến do các vi phạm về quản lý đất đai.

Thực tế, từ năm 2007 đến nay rất nhiều nhà đất công sản ở Đà Nẵng được bán có dấu hiệu vi phạm khi không thực hiện theo đúng qui định Luật Đất đai.

Vai trò của cá nhân lãnh đạo TP Đà Nẵng lúc bây giờ có ông Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến (nguyên chủ tịch UBND TP). 

Các cơ quan, cá nhân tham mưu có vai trò của ông Nguyễn Điểu (nguyên giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường), Đào Tấn Bằng (nguyên phó chánh văn phòng UBND TP Đà Nẵng)….

Bán trực tiếp

Đơn cử, tháng 3-2008, UBND TP Đà Nẵng đã đồng ý bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất tại 106 Trần Phú cho đơn vị đang thuê là Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Đà Nẵng với đơn giá 3.583.440.000 đồng.

Đến tháng 10-2008, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Đà Nẵng có tờ trình xin chuyển tên trực tiếp cho Công ty cổ phần xây dựng 79 do ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm") làm chủ, được mua nhà và chuyển quyền sử dụng đất.

Cùng thời điểm trên, Văn phòng UBND TP Đà Nẵng có công văn thông báo ý kiến kết luận của chủ tịch và các phó chủ tịch UBND TP với nội dung đồng ý chủ trương chuyển quyền sử dụng đất đối với nhà và đất tại 37 Pasteur. 

Đến tháng 10-2010, UBND TP Đà Nẵng có quyết định cho phép chuyển quyền sử dụng đất tại số 37 Pasteur với diện tích 962m²  giá trị 16.908.1120.000 đồng.

Ngay sau đó, Công ty cổ phần Công nghệ phẩm có tờ trình đề nghị đổi tên đơn vị nhận chuyển quyền sử dụng đất tại số 37 Pasteur cho cá nhân ông Phan Văn Anh Vũ.

Ngày 12-11-2010, UBND TP Đà Nẵng có công văn số 7145 đồng ý chủ trương chuyển đổi tên nhận quyền sử dụng đất tại số 37 Pasteur từ Công ty cổ phần Công nghệ phẩm sang cá nhân ông Phan Văn Anh Vũ. Đến tháng 5-2017, ông N.A.H. (một người thân của ông Vũ) đã nhận chuyển nhượng toàn bộ tài sản trên.

Một khu đất khác có diện tích 1.459,2m² tại vị trí 3 mặt tiền đường 2/9 - Phan Thành Tài và đường quy hoạch được UBND TP Đà Nẵng giao trực tiếp cho Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 từ năm 2012

Rất nhiều khu đất, nhà công sản được bán cho ông Vũ được tập thể lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng thống nhất bán không qua đấu giá, người đứng đầu UBNDTP Đà Nẵng lúc đó là ông Trần Văn Minh, chủ tịch UBND TP Đà Nẵng.

Ngoài ra, có 4 cơ sở nhà đất được UBND TP Đà Nẵng cho thuê và ngay sau đó lại làm thủ tục bán lại cho bên thuê (Công ty TNHH Minh Hưng Phát đối với nhà 47 Nguyễn Thái Học và số 2 Hải Phòng, Công ty đầu tư Nhất Gia Phúc đối với nhà đất số 39 Pasteur và một số nhà đất ở đường Nguyễn Thái Học). 

Theo quy định Luật Đất đai 2003 và nghị định 181 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành thì các cơ sở nhà đất này phải tổ chức bán đất giá quyền sử dụng đất.

Bán giá đất bèo

Việc xác định giá tiền sử dụng đất để chuyển nhượng nhà, đất công sản cho doanh nghiệp chưa đúng theo quy định tại thông tư 145 của Bộ Tài chính, xác định giá không sát với giá thị trường, chưa thực hiện theo đúng các phương pháp xác định giá, chưa khảo sát, lấy mẫu theo quy định, còn mang tính áp đặt, thiếu căn cứ cơ sở, tạo chênh lệch lớn so với giá thị trường.

Ngoài ra, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ năm 2012, khu đất có diện tích 21.538m² phía Nam cuối đường Phạm Văn Đồng do UBND TP chuyển nhượng cho ông Hoàng Hải và bà Trung Thị Lâm Ngọc vào năm 2005 với giá trị hợp đồng là 84 tỉ đồng.

Đồng thời, khu đất 29 ha thuộc dự án khu đô thị Đa Phước được giao cho Công ty cổ phần xây dựng 79 thấp hơn giá thành phố quy định làm lợi cho Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 là 570 tỉ đồng. Khu đất này hiện đang triển khai nhiều dự án bất động sản gây ồn ào dư luận thời gian qua.

Tháng 2 năm 2011, ông Đào Tấn Bằng, phó chánh văn phòng UBND TP Đà Nẵng ký văn bản thông báo ý kiến của chủ tịch và các phó chủ tịch thống nhất đồng ý nguyên tắc việc thu hồi và chuyển quyền sử dụng đất cho Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 phần diện tích 29ha thuộc dự án khu đô thị quốc tế Đa Phước để công ty này sử dụng diện tích đất nêu trên liên doanh với Công ty TNHH Daewon Cantavil thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu biệt thự, nhà phố.

Giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất của khu đất nêu trên được căn cứ vào quy định tại biên bản thỏa thuận nguyên tắc của UBND TP Đà Nẵng ký với Công ty TNHH Daewon Cantavil vào ngày 16-11-2006. 

Tuy nhiên, giá đất theo nguyên tắc thỏa thuận giữa UBND TP Đà Nẵng ký với Công ty TNHH Daewon Cantavil là trái với quy định pháp luật do chưa có tham mưu của Hội đồng thẩm định giá đất TP và tham mưu về giá đất của Sở Tài chính. 

Việc UBND TP Đà Nẵng ký thỏa thuận nguyên tắc cố định giá đất cho cả dự án gây thất thoát cho ngân sách, tạo điều kiện cho nhà đầu tư đầu cơ đất đai, lợi ích nhóm. Việc đề xuất UBND TP Đà Nẵng giao đất cho Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79, có vai trò của ông Lê Cảnh Dương, lúc đó là phó giám đốc Trung tâm xúc tiến đầu tư TP Đà Nẵng.

Tháng 10-2017, tại một báo cáo của UBND TP Đà Nẵng khi làm việc với Thanh tra Chính phủ và Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an xác định: "Việc xác định giá và hệ số sinh lợi ở các khu đất này có biểu hiện làm lợi cho doanh nghiệp. Sau khi doanh nghiệp mua nhà đất công sản không sử dụng được mục đích như tờ trình xin mua như ban đầu mà đem bán để hưởng giá trị chênh lệch. Tại các khu đất nhà công sản không nộp tiền đúng thời gian qui định như UBND TP Đà Nẵng vẫn ban hành quyết định giảm 10% tiền sử dụng đất gây thất thoát cho ngân sách nhà nước."

Xẻ dự án ra nhiều lô đất

Ngày 13-9-2010, Hội đồng thẩm định giá đất TP Đà Nẵng đã báo cáo và trên cơ sở ý kiến thống nhất kết luận của chủ tịch và các phó chủ tịch, văn phòng UBND TP đã lập thủ tục, trình lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng xem xét ban hành quyết định giá đất để kêu gọi đầu tư dự án khu phức hợp thương mại, dịch vụ tại khu đất sân vận động Chi Lăng.

Đã 8 năm trôi qua nhưng dự án khu phức hợp tại khu đất sân vận động Chi Lăng vẫn án binh bất động - Ảnh: HỮU KHÁ

Theo đó, quy định giá đất (đơn giá đất ở), thời hạn sử dụng đất lâu dài đối với khu đất có diện tích 55.061m2 để kêu gọi đầu tư khu thương mại dịch vụ cao tầng là 25,3 triệu đồng/m².

Việc bán sân vận động Chi Lăng diễn ra nhanh một cách đáng bất ngờ. Sau đó, ngày 7-10-2010 Công ty quản lý khai thác đất báo cáo do không có đơn vị khác tham gia đầu tư dự án, vì vậy UBND TP Đà Nẵng đồng ý chủ trương cho phép công ty TNHH tập đoàn Thiên Thanh được đầu tư vào dự án theo đơn giá chuyển quyền sử dụng đất.  

Điều kiện đặt ra là trong trường hợp chủ đầu tư nộp tiền sử dụng đất một lần trong vòng 30 ngày kể từ ngày ký hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất (đối với phần diện tích 55.061m2) thì được giảm 10% tiền sử dụng đất trên tổng số tiền phải nộp.

Cùng với đó, UBND TP Đà Nẵng đồng ý cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh trong vòng 10 ngày kể từ ngày nộp đủ tiền sử dụng đất vào ngân sách đối với diện tích khoảng 45.861m². 

Đối với phần diện tích phía bắc và nam khu đất (9.200m²), UBND TP sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh trong vòng 6 tháng kể từ ngày nộp đủ tiền sử dụng đất.

Nhưng sau đó, ngày 25-11-2010, Công ty quản lý và khai thác đất lại có báo cáo về việc liên quan đến nộp tiền sử dụng đất đối với dự án. Nếu nộp đủ tiền sử dụng đất trong vòng 60 ngày kể từ ngày ký hợp đồng thì được giảm 10% số tiền sử dụng đất phải nộp.

Đến ngày 18-1-2011, Sở TN - MT TP Đà Nẵng có báo cáo về việc đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các đơn vị thành viên của Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh. 

Tiếp đó, Văn phòng UBND TP đã trình lãnh đạo UBND TP ban hành quyết định 704 phê duyệt sơ đồ ranh giới chuyển quyền sử dụng đất khu phức hợp thương mại dịch vụ cao tầng tại sân vận động Chi Lăng. 

Theo đó, UBND TP Đà Nẵng phê duyệt sơ đồ ranh giới chuyển quyền sử dụng đất và chuyển cho 10 công ty thành viên của Tập đoàn Thiên Thanh.

Sau đó, UBND TP đã ký cấp 10 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 28-1-2011 cho 10 công ty thành viên của Tập đoàn Thiên Thanh. 

Đây là khu đất này để xây dự án thương mại dịch vụ nhưng lại được UBND TP Đà Nẵng bán theo giá đất ở và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thời hạn lâu dài.

Đáng chú ý trong các văn bản liên quan vụ bán sân vận động Chi Lăng có bút phê của ông Nguyễn Bá Thanh, lúc đó là bí thư Thành ủy Đà Nẵng. 

TTO - Cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Trần Văn Minh, nguyên Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng (2006-2011); khởi tố ông Văn Hữu Chiến, nguyên chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng.