Những sa mạc giết người

Trẻ em thuộc cộng đồng thiểu số Yazidi (bắc Iraq) đang được trực thăng viện trợ của người Kurd đưa đến nơi an toàn nhưng hàng nghìn người Yazidi vẫn còn kẹt ở miền núi Sinjar. Các tay súng Sunni đã dọa sẽ hành hình tất cả cư dân ở đây không chịu cải đạo sang Hồi giáo - Ảnh: Rudaw

Một nửa được gọi là văn minh, là “thế giới phẳng” với xa lộ thông tin, điện thoại thông minh, là xe tự hành đáp xuống sao Hỏa nghiên cứu và truyền thông tin về Trái đất; là quyền con người, là tự do và dân chủ ở những mức độ khác nhau. Nhưng cùng lúc, ngay đầu thế kỷ 21 này, ở một nửa khác của thế giới là sự man rợ tưởng như chỉ có ở những thế kỷ trước hay ở thời trung cổ.

Trong cơn lũ thông tin về đủ mọi thứ trên đời ập xuống người đọc hàng giờ, hàng phút, thông tin về những thảm kịch khủng khiếp xảy đến với những con người, những cộng đồng ở một góc tương đối xa xôi nào đó của quả địa cầu rất dễ bị chìm lấp.

Đó là những thảm kịch khó thể tưởng tượng có thể xảy ra ở thế kỷ này nhưng lại đang thật sự xảy ra tại vùng đất bắc Iraq và Syria, nơi mà lực lượng Hồi giáo cực đoan đã tuyên bố thành lập Nhà nước Hồi giáo (IS) của họ.

Ở đó, theo nhiều nguồn tin quốc tế, lực lượng IS đang phạm những tội ác kinh hoàng: tàn sát dân chúng chỉ vì tín ngưỡng của họ (người dân tộc thiểu số Yazidi và người Kitô giáo); chặt đầu người, bêu đầu, đóng đinh và treo thi thể nơi công cộng; bó buộc các tín đồ Kitô giáo và người Yazidi phải cải đạo theo Hồi giáo, hay là trả một loại tiền thuế gọi là yizya hoặc phải di cư;

Trục xuất hàng mấy chục ngàn người, trong đó có trẻ em, người già, phụ nữ đang mang thai và bệnh nhân; bắt cóc thiếu nữ và phụ nữ thuộc cộng đồng Yazidi và Kitô giáo như chiến lợi phẩm (sabaya); cưỡng bức các bé gái và phụ nữ phải khâu bộ phận sinh dục;

Phá hủy các nơi thờ phượng và lăng mộ của Kitô giáo và Hồi giáo; chiếm đóng hoặc xúc phạm các nhà thờ và tu viện; tháo gỡ các biểu tượng tôn giáo, phá hủy các di sản vô giá về tôn giáo và văn hóa của các cộng đồng tôn giáo khác; bạo hành dã man với mục đích làm cho dân chúng phải kinh sợ để bó buộc họ khuất phục hoặc phải chạy trốn...

Chỉ mãi đến giữa tháng 8 vừa qua, sau nhiều tiếng kêu cứu tuyệt vọng từ nhiều phía, Mỹ mới quyết định không kích để chặn đà tiến của IS và thả hàng cứu trợ cho những cư dân chạy trốn trên núi Sinjar; Anh, Pháp, Đức mới hứa cung cấp vũ khí, quân dụng cho lực lượng người Kurd để chiến đấu chống lại IS.

Và ngày 16-8, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc mới ra nghị quyết trừng phạt một số nhân vật cầm đầu nhà nước khủng bố IS sau khi có tin 80 người Yazidi đã bị thảm sát.

Tin tức về những vụ thảm sát ở vùng bắc Iraq khiến người ta nhớ lại những cánh đồng giết người ở Campuchia trong thế kỷ trước, nhưng thay vì những cánh đồng giết người, bây giờ là những sa mạc giết người. Một đàng là cuồng tín ý thức hệ và dân tộc chủ nghĩa, một đàng là cuồng tín tôn giáo. Nhưng đều là cuồng tín.

Từ đâu mà xuất hiện một lực lượng như âm binh từ dưới địa ngục chui lên, gieo rắc nỗi kinh hoàng không chỉ cho các cộng đồng dân cư tại chỗ mà cho cả thế giới như vậy?

Cần nhắc lại, năm 2003 chính giáo hoàng John Paul II, một giáo hoàng đến từ nước Ba Lan cộng sản lúc đó chứ không phải ai khác đã khẩn khoản yêu cầu các nước phương Tây kiên trì theo đuổi con đường đối thoại và ngoại giao thay vì dùng vũ lực để giải quyết các xung đột tại Iraq.

Thế nhưng Mỹ và các nước phương Tây đã xua quân vào Iraq, giết chết Saddam Hussein, tạo ra một khoảng trống quyền lực, mảnh đất màu mỡ cho các loại chủ nghĩa Hồi giáo cuồng tín phát triển.

Sau khi Mỹ rút quân khỏi Iraq vào tháng 12-2011, chủ nghĩa Hồi giáo cuồng tín càng phát triển mạnh hơn gấp bội và đã tấn công, chiếm đóng nhiều vùng đất phía bắc Iraq và Syria. Giờ thì cả thế giới phải lo tập trung chống lại mối đe dọa này.

Thế giới có thể phẳng, nhưng ở đâu đó chủ nghĩa cuồng tín, cực đoan vẫn có thể trỗi dậy, đe dọa hủy diệt cuộc sống hòa bình, đẩy con người vào nỗi khiếp sợ để thống trị con người nhân danh một cái gì đó, kể cả nhân danh Thượng đế.

Và do vậy loài người chưa thể đơn giản tụng ca sự chiến thắng của lý trí, của nền văn minh mà quên không cảnh giác trước những thế lực hắc ám.