Những huyền thoại Do Thái và cuộc chiến của Israel

Chuyện vui này cho thấy tầm quan trọng và ảnh hưởng của người Do Thái trong tâm tưởng Tây phương. Nó nhắm vào trước hết là cái "thông minh" của "dân tộc" này, để từ đó dẫn tới tiền của, tài khoa học hay kỹ thuật cũng như thương mãi. Tại sao người Do Thái lại được ưu tiên và mang tiếng như vậy?

Từ những ngày xa xưa

Trước hết, hiện tượng Do Thái này chỉ có ở Âu châu. Xã hội Âu châu thời Trung cổ chỉ có hai giai cấp: quý tộc và nông dân. Điều quan trọng nhất với quý tộc là sở hữu đất. Danh giá và thu nhập của họ là ở đó và họ mang gươm giành giật lẫn nhau. 

Quý tộc thì con trưởng học cầm gươm và học khiêu vũ, con thứ học thần học đi tu. Vàng bạc bị khinh rẻ và cho đến ngày nay bạn hỏi một người Âu lương bổng là bao nhiêu thì phần lớn vẫn còn ngại ngùng, lương bổng càng cao lại càng ngại. Phần giai cấp nông dân thì biết nói gì đây, họ chỉ có lao động cày cấy.

Giữa hai giai cấp này là tầng lớp thị dân. Họ là thợ rèn, thợ mộc, nhổ răng hay cho thuốc cao đơn, thuộc da hay bán vải. Trong thành phần này, một số là di dân theo đạo Do Thái từ Đông Âu hay Tây Á đến. 

Như mọi nhóm di dân, họ đoàn kết trên căn bản nguồn gốc, ở đây là tôn giáo. Họ có thể vay vốn và mượn tiền lẫn nhau từ thành này qua thành khác. Người nông dân chỉ bán xong con lợn hay rổ rau thì về nhà, trong khi người Do Thái có thể nhập hàng từ người Do Thái ở thành khác sang và họ có thể nợ, bán trước trả sau.

Ở mức phát triển thêm, họ trở thành ngân hàng cho vay lấy lãi, không chỉ với đồng hương đồng đạo, mà với cả dân chúng và quý tộc địa phương. Họ có khả năng gọi vốn, trao đổi hàng hóa theo đường dây và có tổ chức tin cậy chẳng những từ thành này sang thành khác, mà khắp Âu châu. 

Bạn đang ở thế kỷ 13 ở một thành Pháp và muốn mua 20 miếng da thuộc ở một thành bên Đức cách 15 ngày đường nhưng không có tiền ư? Nếu là người Pháp thì khó, vì bạn không biết tiếng Đức, không quen ai ở Đức, không có cách liên lạc và không ai tin bạn ở Đức. 

Nhưng người Do Thái tại Pháp sẽ làm được qua một người Do Thái trung gian, để liên hệ với người Do Thái đang cần bán 20 miếng da ở Đức và chịu nhận tiền sau, với phân lời. Trong những thế kỷ còn tăm tối đó của Âu châu, người Do Thái như thế dựng nên nền móng của trao đổi kinh tế và tài chánh.

Đó là việc tài chánh và kinh doanh. Vậy còn việc học và trau dồi kỹ thuật? Do sự học thời Trung cổ giới hạn trong thần học và tôn giáo, các nghệ nhân Do Thái dần vươn lên nắm kỹ thuật sản xuất và tiểu công nghệ. 

Anh bán thuốc cao đơn sau là nhà thuốc tây, anh mổ bò sau là bác sĩ giải phẫu và tư sản thành thị một phần dựa vào cộng đồng Do Thái mà phát triển. Họ có chuyên môn kỹ thuật và có tiền, những thứ quần chúng nông dân châu Âu không có và giới quý tộc lại không thèm.

Đặc thù Do Thái châu Âu

Có năm tôi đi thi Cao đẳng Sư phạm Pháp. Lúc báo danh ngoài sân thì nghe gọi tên Rotschild. Mọi người quay lại nhìn - bạn đó đứng ngay cạnh tôi, mặt lạnh như… tiền. 

Họ Rotschild là họ cho vua chúa vay tiền từ mấy thế kỷ nay và anh này giữa mùa hè lại mặc áo mưa nhẹ, thêm áo vét và cà vạt, tóc cắt ngắn vào thủa mà con trai ai cũng tóc dài. 

Lúc đó chúng tôi mới ngoài 20 mà bạn Rotschild này đã ra dáng cụ non, mặt ngây ra nhìn trời như một nhà thơ nổi tiếng bị nhận diện. Anh lúc đó là biểu tượng cho cái sự Do Thái, tức là con nhà giàu, học giỏi và bị người ta ghét.

Cuối thế kỷ 11, cuộc thánh chiến thứ nhất lên đường chiếm lại đất thánh Jerusalem từ tay người Hồi. Dọc đường theo thung lũng sông Rhine ở Đức, họ cứ thấy trấn nào có người Do Thái là giết tất. 

Khi sang đến Cận Đông và hạ thành Jerusalem, người Do Thái lẫn người Hồi đều bị các hiệp sĩ giết sạch. Ngoài chuyện Do Thái giáo và Hồi giáo bị coi là tà đạo thì thành công của cộng đồng Do Thái ở Âu châu gây ghen ghét nơi quần chúng thấp kém và ít nhiều gì thì các hiệp sĩ quý tộc thánh chiến biết đâu chẳng nợ doanh nhân người Do Thái tiền giáp hay tiền giáo, tiền yên cương hay tiền cưới vợ, cho nên giết họ là… rảnh nợ.

Khác với người Do Thái châu Âu, thiểu số người Do Thái tại các nước Bắc Phi hay Thổ, Ba Tư, Ả Rập không có vấn đề gì đặc biệt. Ngoài khác biệt tôn giáo ra, họ sinh sống bình thường như hàng xóm với người Hồi, và hai văn hóa này cực kỳ gần gũi. Hồi giáo cũng là một văn hóa thương mãi trao đổi hàng hóa và phương thức sản xuất.

Vì vậy ở Cận Đông, người Do Thái không đóng vai trò gì khác người địa phương, không xuất sắc gì hơn người Hồi về doanh thương, kỹ thuật hay học thuật. Cho nên, hiện tượng bài Do Thái và kỳ thị, chèn ép và phân biệt dẫn đến diệt chủng người Do Thái trong thế kỷ 20 là ở Tây phương.

Tất cả các vụ thảm sát người Do Thái trong mươi thế kỷ qua đều ở châu Âu, Ba Lan, Tây Ban Nha, Pháp, Ukraine hay Nga…, và vụ diệt chủng 6 triệu người Do Thái không phải là chế độ nào ở Ai Cập hay Ba Tư gây ra, mà là ở Đức. 

Người Palestine không hề mở trại nhốt người Do Thái và thủ tiêu tập thể bằng lò gas. Mâu thuẫn giữa người Ả Rập và Do Thái chỉ có từ năm 1948, khi Nhà nước Israel thành lập trên đất của người Palestine.

Đế quốc Anh khi bắt đầu xuống cấp bèn nghĩ ra cách nhờ tay Do Thái để tiếp tục chủ nghĩa thực dân và hưởng chút tiền già khi về hưu và giã từ thuộc địa. Thế kỷ 20 không còn chấp nhận hình thức thuộc địa cũ của ông Tây cầm ba toong nữa. 

Nếu người Anh từng dùng người Ấn để cai trị Phi châu, thì ở Cận Đông họ dùng người Do Thái để đóng đồn khu vực Ả Rập. Đây là chuyện dễ hiểu và là chính sách thông dụng của mọi quyền lực qua các thời đại. 

Để trị thằng nô lệ ta dùng một thằng cai và cho nó cầm roi. Vai đệ nhất siêu cường sau Thế chiến II được Anh quốc lọm khọm đau lưng bàn giao lại cho Mỹ, và Israel trở thành người canh giữ của họ ở Trung Đông.

Năm 1986, thượng nghị sĩ Joe Biden phát biểu là nếu không có Israel sẵn thì Hoa Kỳ phải phát minh ra Israel để bảo vệ quyền lợi của mình. Cái đó Anh đã phát minh ra rồi chứ không đợi đến ông Biden. 

Dĩ nhiên là cái nhà càng lớn thì phải càng nhiều người canh, và Mỹ ở Trung Đông có cả một đội bảo vệ, từ Ai Cập, Jordan đến Saudi, UAE (dù có lúc những nước này cũng mâu thuẫn nhau). Ví von cách khác thì Hoa Kỳ nhiều vợ nhưng sủng phi là Israel. Hôm nay em đòi vòng vàng Cartier, hôm qua em cầm túi LV vùng vằng ném xuống đất, nhưng vẫn được dỗ dành. 

Tại sao vậy? Vì em đẹp, em có quyền. Ba Tư có thể có một ông hoàng tha thiết yêu Tây phương như yêu màu tím, nhưng như ta thấy ông bị lật rồi thì Iran trở thành cái gai nhức nhối. Vương Saudi ngày mai có thể khác vương Saudi ngày nay, nhưng Israel là mãi mãi.

Đây có thể nói là hình thức thực dân cuối cùng ở thế kỷ 21, được ngụy trang khéo léo. Người ta hỏi tại sao Mỹ và phương Tây cưng chiều Israel quá lố, mà không hiểu sự quá lố đấy chính là vai trò của Israel. 

Những gì họ làm là làm thay cho Tây phương. Thử hỏi Anh hay Mỹ có thể nào vây hãm 2 triệu người trong 20 năm rồi ném bom chết 10.000 dân thường, trong đó có 4.000 trẻ em không? Tạm gọi đó là vai trò thế… Tây hành đạo!■