Những đứa trẻ cần trở lại trường

Các quốc gia và cộng đồng đều đã phải tự mình trả lời những câu hỏi khó khăn đó, và cách tiếp cận rất khác nhau trên toàn cầu. Ở đất nước của tôi, Hoa Kỳ, trường học đóng cửa đột ngột vào tháng 3-2020, và vẫn đóng cửa cho tới cuối năm học đó vào tháng 5 hoặc 6 (tùy nơi).

Trong khi lúc đầu dân chúng nói chung ủng hộ việc đóng cửa trường, khi virus corona lan nhanh khắp nước Mỹ, tình hình đã trở nên phức tạp và chia rẽ hơn trong năm qua. 

Toàn bộ người trưởng thành ở Mỹ đã có thể tiếp cận vắc xin COVID-19 từ giữa mùa xuân năm 2021 (bản thân tôi chích hai liều vào tháng 4 và 5), và giáo viên là đối tượng ưu tiên nên được tiếp cận còn sớm hơn. Nhưng ở một số vùng, các trường học vẫn đóng cửa trong toàn bộ năm học 2020-2021.

Có lẽ không có gì đáng ngạc nhiên, việc đóng cửa trường đã trở thành một trong những vấn đề chính trị chính trong các cuộc bầu cử Mỹ năm nay. 

Một phía là các nhóm cha mẹ học sinh và cử tri đã chán nản với việc trường học đóng cửa quá lâu và những hệ quả tiêu cực của việc trẻ nhỏ không được đến trường suốt hơn một năm. Phía bên kia là nhiều công đoàn giáo viên và những người ủng hộ cách tiếp cận thận trọng với COVID.

Mùa thu năm ngoái ở Virginia, một tiểu bang trung dung về chính trị kề sát thủ đô Washington, D.C., đã có bất ngờ xảy ra trong cuộc bầu cử thống đốc tiểu bang. 

Ứng viên bảo thủ hơn, Glenn Youngkin của Đảng Cộng hòa, đã đánh bại ứng viên tự do hơn, Terry McAuliffe của Đảng Dân chủ, với khoảng cách khá xa là 2%. 

Nhiều nhà phân tích chính trị giải thích chiến thắng của Youngkin là do ông đã chỉ trích dữ dội việc đóng cửa trường học kéo dài vì COVID ở Virginia. 

Là thống đốc, Youngkin hứa rằng ông sẽ chống lại các công đoàn giáo viên và mở cửa trường. Kết quả bầu cử cho thấy giáo dục là vấn đề quan trọng nhất với các cử trị ủng hộ Youngkin.

Chỉ có vài tiểu bang như Virginia tổ chức bầu cử lớn trong năm 2021. Tuy nhiên, 2022 này sẽ là một năm bầu cử quan trọng - đánh dấu nửa đường nhiệm kỳ bốn năm của Tổng thống Joe Biden - và mùa thu này, những cuộc đua chính trị lớn sẽ diễn ra gần như ở mọi tiểu bang trong nước. Những hệ quả của việc đóng cửa trường học vì COVID với lá phiếu của cử tri có lẽ sẽ còn lâu dài.

Một trong những câu hỏi trọng tâm của cuộc xung đột này là có thích đáng và công bằng khi giáo viên được yêu cầu trở lại làm việc trực tiếp trong lúc nhiều nhân viên văn phòng ở Mỹ vẫn còn làm việc từ xa? 

Bản thân từng là giáo viên, tôi thông cảm với nỗi lo của các thầy cô giáo. Nhưng thực tế là việc giảng dạy không giống công việc văn phòng. 

Dạy học giống với nghề bác sĩ, cảnh sát hay lính cứu hỏa hơn là công việc văn phòng - để thực sự làm tốt công việc của mình, người giáo viên phải tương tác trực tiếp với học trò.

Trước khi vắc xin COVID phổ biến rộng rãi, tôi cho rằng những người ủng hộ đóng cửa trường học có lý của họ. Nhưng 2020 là một thế giới hoàn toàn khác so với 2021, và nhất là 2022. 

Trong khi các vắc xin mRNA được sử dụng ở Mỹ không hiệu quả 100% trong việc ngăn ngừa sự phát tán COVID, chúng cực kỳ hiệu quả trong việc giảm các ca nặng và tử vong - nhất là ở người dưới 60 tuổi, cũng là nhóm nhân khẩu học xuất hiện ở trường học nhiều nhất.

Không sai, tỉ lệ tiêm chủng ở Hoa Kỳ là đáng thất vọng: chỉ khoảng 76% dân số đã được tiêm ít nhất một liều (tỉ lệ của Việt Nam tốt hơn, 81% và vẫn đang tăng). 

Nhưng ở thời điểm này, những người Mỹ chưa chịu chích vắc xin có lẽ vẫn sẽ không đổi ý. Trong khi đó, nhiều nghiên cứu đang cho thấy việc đóng cửa trường học dẫn tới tổn thất kiến thức nghiêm trọng cho học trò so với trước năm 2020.

Những tác động tiêu cực còn tệ hơn trong số các học trò vốn đã gặp khó khăn, nhất là trẻ xuất thân từ các gia đình nghèo. Khi dịch mới bùng phát, chúng ta phải chấp nhận những tác động đó, nhưng càng kéo dài thì hệ quả càng nghiêm trọng và càng khó biện minh hơn hai năm sau đại dịch.

Dạy học là một nghề nghiệp rất quan trọng, và tôi hoàn toàn đồng ý rằng nhiều giáo viên ở Mỹ không được coi trọng và bị hiểu lầm. 

Có nhiều cách nước Mỹ có thể và phải thay đổi hệ thống giáo dục nhằm hỗ trợ tốt hơn những thầy cô giáo của mình, bao gồm phải tăng lương cho họ. (Ở Mỹ, giáo viên nói chung hưởng lương thấp hơn so với người lao động khác cũng tốt nghiệp đại học). 

Nhưng tầm quan trọng của nghề giáo đi kèm với trách nhiệm lớn lao: để trẻ được đến trường là một trong những chức năng quan trọng nhất của xã hội, và điều đó phải được nối lại ngay khi có thể.

H.MINH (dịch)