Những chuyến phiêu lưu làm nên Xuân Vinh, Huy Hoàng... - Kỳ 2: Cơ duyên đến VN

HUY ĐĂNG - TẤN PHÚC

TTO - Trong khuôn viên của Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia 2 (Thủ Đức, TP.HCM) có một căn phòng bừa bộn những sách và bàn cờ. Đó là nơi cư ngụ của ông Mykhailo Vasyliev - chuyên gia người Ukraine của tuyển cờ vua VN.

Chuyên gia Vasyliev hướng dẫn nữ kỳ thủ VN - Ảnh: T.P.

Tất cả những gì tôi cần là một căn phòng để đọc sách và được chơi cờ với những chàng trai, cô gái thú vị. VN cho tôi những thứ đó.

Ông Vasyliev

Mập mạp, chậm chạp, cùng mái tóc bạc loang lổ, ông Vasyliev không phải là một người gây ấn tượng về vẻ ngoài. Nhưng "bộ não" của ông thì đầy cuốn hút.

Bị cuốn hút bởi những "bộ não VN"

Gặp chúng tôi, ông Vasyliev mừng như bắt được... vàng. Nói vậy bởi nhiều năm làm việc tại Hà Nội rồi TP.HCM, ông Vasyliev khá cô độc vì... không có phiên dịch viên. Trong khi đó, không phải VĐV nào cũng có thể trò chuyện tiếng Anh lưu loát với ông. Vì vậy khi ngồi ngoài bàn cờ, ông Vasyliev dành phần lớn thời gian cho việc đọc sách và... nuôi mèo.

Khá cô đơn, không có nhiều bạn thân, tại sao vị chuyên gia Ukraine này vẫn gắn bó hơn 10 năm với VN? "Tôi là một người Đông Âu cổ điển, vốn dĩ tôi không thích ồn ào cho lắm nên cuộc sống trong khuôn viên này khá phù hợp với tôi. Tất cả những gì tôi cần là một căn phòng để đọc sách và được chơi cờ với những chàng trai, cô gái thú vị. VN cho tôi những thứ đó" - ông Vasyliev nói.

Hơn 11 năm trước, ông đặt chân đến Hà Nội theo lời mời của một quan chức làng thể thao VN. Ông Vasyliev trước đó là HLV có nhiều kinh nghiệm ở Ukraine - một trong những "vương quốc cờ vua" của thế giới, nơi từng sản sinh ra nhiều kỳ thủ lừng danh như Ruslan Ponomariov, Vassily Ivanchuk... Giống như nhiều người Đông Âu khác, niềm đam mê cờ vua chảy trong huyết quản của ông Vasyliev.

"Tôi mất khá nhiều thời gian suy nghĩ khi nhận lời mời sang VN. Lúc đó tôi có công việc khá ổn định ở quê nhà, tôi cũng từng đi qua nhiều quốc gia khác ở châu Âu. Nhưng trí tuệ của người châu Á luôn cuốn hút tôi. Tôi biết VN là một quốc gia có nhiều thành tích về các kỳ thi trí tuệ mà cờ vua là một môn thể thao trí tuệ. Và rồi tôi đã không thất vọng. Các chàng trai, cô gái ở đây làm tôi nhớ đến những kỳ thủ của Liên Xô cũ, họ thi đấu đầy sáng tạo và cũng có tình yêu lớn với cờ vua".

Người khiến ông Vasyliev ấn tượng nhất là Lê Quang Liêm. Không phải là HLV thực sự của Liêm nhưng vị chuyên gia người Ukraine cùng kỳ thủ số 1 VN từng làm việc cùng nhau qua nhiều giải đấu. "Liêm giống như một HLV trong đội cờ VN, tác phong, suy nghĩ của cậu ấy có ảnh hưởng rất lớn đến những kỳ thủ khác. Cậu ấy làm tôi nhớ đến những kỳ thủ huyền thoại của Liên Xô một thời như Kasparov, Karpov...".

Tuy thích cuộc sống yên tĩnh cùng những ngày ngồi miệt mài bên bàn cờ, nhưng ông cũng ưa thích những chuyến du lịch. Ông Vasyliev khoe với chúng tôi đã đi qua nhiều nơi như Hạ Long, Hội An, Sa Pa...

"Ông Vasyliev nâng tầm cờ vua nữ VN"

Nhận định về HLV Vasyliev, kỳ thủ Lê Quang Liêm nói: "Dù không có nhiều cơ hội làm việc với nhau nhưng qua những lần đó, tôi cảm nhận ông rất nhiệt tình. Đối với cờ vua VN, ông chủ yếu đặt nền tảng cho các kỳ thủ trẻ và giúp nâng tầm các tuyển thủ nữ. Tại các kỳ Olympiad, ông Vasyliev luôn đồng hành cùng đội tuyển VN. Ông làm việc rất có trách nhiệm, túc trực suốt bên các ván cờ khi chúng tôi thi đấu".

Chuyên gia Hoàng Quốc Huy sửa lỗi kỹ thuật cho kình ngư Nguyễn Huy Hoàng - Ảnh: T.P.

Gia đình nhỏ của "ba Huy"

Không giống như đời sống lặng lẽ của ông Vasyliev ở Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia 2, chuyên gia bơi lội người Trung Quốc Hoàng Quốc Huy có một mái ấm gia đình vô cùng sôi động ở Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia 3 (Cần Thơ). Hơn 20 VĐV trẻ dưới sự quản lý của ông Huy tại đây - bao gồm cả kình ngư lừng danh Nguyễn Huy Hoàng - coi ông không chỉ như một người thầy, mà còn là một người cha nuôi thân thiết.

"Thầy Huy bề ngoài rất nghiêm khắc nhưng luôn quan tâm đến chúng tôi như con cái. Ông ấy tổ chức từng buổi sinh nhật cho chúng tôi, quan tâm chúng tôi từng chuyện nhỏ trong nề nếp sinh hoạt. Ông ấy còn thường dạy chúng tôi đạo lý làm người" - Huy Hoàng kể.

Huy Hoàng là học trò số 1 của ông Huy trong suốt hơn 10 năm làm việc ở VN, nhưng không phải vì vậy mà chuyên gia người Trung Quốc dành sự ưu ái đặc biệt cho anh. Khi chúng tôi tìm về Cần Thơ để gặp hai thầy trò, ông Huy dặn đi dặn lại: "Xin đừng nói nhiều về tôi, thậm chí là cả Huy Hoàng. Nếu các anh có kể hãy kể về mọi người ở đây. Thành tích của Huy Hoàng đến từ rất nhiều HLV và cả những VĐV khác nữa".

Ông Hoàng Quốc Huy bắt đầu sang VN làm việc theo dạng hợp đồng thời vụ từ năm 2003. Năm 2015, ông cùng gia đình dọn hẳn sang Cần Thơ để quản lý đội bơi ở đây. Nếu không cất giọng lên, thật khó để nhận biết ông Huy là một người nước ngoài bởi vị HLV 54 tuổi này hoàn toàn hòa hợp với cuộc sống ở VN. Facebook của ông tràn ngập những món ăn VN và hình ảnh ngồi "lai rai" cùng các bạn bè người Việt. Ông Huy cũng luôn giữ thái độ cởi mở cả khi tập luyện lẫn bên ngoài hồ bơi.

"Tôi không biết liệu mình sẽ gắn bó ở VN được đến bao lâu. Tôi tin vào số trời, ông trời đã cho tôi cơ duyên đến VN. Những năm đầu hoàn cảnh, điều kiện tập luyện khá khó khăn. Nếu sớm bỏ cuộc, tôi đã không có cơ hội làm việc với Huy Hoàng. Ông trời cho chúng ta cơ duyên, còn thành tích phải đến từ nỗ lực, ý chí. Môi trường yên ắng, ít cám dỗ như Cần Thơ là phù hợp với phương châm làm việc của tôi. Không quá phồn hoa đô hội nhưng tôi vẫn tìm được cuộc sống vui thú ở đây" - ông Hoàng Quốc Huy chia sẻ.

"Ông Huy rất giàu kiến thức về thể thao"

Ông Đỗ Trọng Thịnh, cựu HLV tuyển bơi lội VN, cho biết ông quen biết với chuyên gia Hoàng Quốc Huy từ những lần sang Trung Quốc tập huấn những năm 2000.

"Ông Huy khi đó là HLV rất giỏi của đội Thể Công Nam Ninh. Sau nhiều lần làm việc với ông Huy, tôi đã tin đây sẽ là một chuyên gia phù hợp cho bơi lội VN. Ông Huy có mẹ vợ là một bác sĩ thể thao rất có tiếng, vì vậy ông ấy có nhiều kiến thức về khoa học thể thao. Hai vợ chồng ông Huy cũng không có con nên ông dành tình cảm rất lớn cho đội bơi của mình. Trước Huy Hoàng, ông Huy là người đã huấn luyện cho kình ngư Nguyễn Hữu Việt (khi Việt sang Trung Quốc tập huấn vào năm 2003), góp phần mang về HCV bơi lội đầu tiên ở SEA Games cho VN sau 46 năm" - ông Thịnh cho biết.

Kình ngư Nguyễn Huy Hoàng: Tham vọng không dừng ở SEA Games

TTO - Sau thành công liên tiếp ở SEA Games, Asiad rồi Olympic trẻ, kình ngư 19 tuổi Nguyễn Huy Hoàng vẫn đang tiến bộ không ngừng. Mới nhất, anh xuất sắc giành chuẩn A dự Olympic 2020 khi thi đấu tốt ở Giải vô địch bơi lội thế giới 2019.

HUY ĐĂNG - TẤN PHÚC