Các startup Việt Nam tham gia GES 2016 (anh Tấn Phúc và Hải An thứ nhất và thứ hai từ trái sang)

Trở về từ Hội nghị thượng đỉnh doanh nhân toàn cầu (GES) 2016 tại Hoa Kỳ, các đại diện Việt Nam đã có dịp lắng nghe “giấc mơ Mỹ” của nhiều người trẻ đến từ khắp nơi trên thế giới. Thế nhưng, đằng sau những chuyến ra đi của cá nhân (để làm thuê cho startup nước ngoài), của một công ty (startup ở nước ngoài) là rủi ro, sự đơn độc cần phải đắn đo, cân nhắc khi muốn đi.

Đó là một phần câu chuyện được Phạm Tấn Phúc và Bùi Hải An chia sẻ với các bạn trẻ trong buổi gặp mặt tại Trung tâm Hoa Kỳ giữa tháng 7 vừa qua. Tuổi Trẻ đã phỏng vấn Tấn Phúc và Hải An quanh vấn đề: Nếu khởi nghiệp công nghệ thì nên ra đi hay ở lại?

Anh Phạm Tấn Phúc

- Anh Phạm Tấn Phúc (sáng lập Công ty TNHH tư nhân GCall Vietnam): GES gửi thư mời vì câu chuyện khởi nghiệp của mình. Trước đây, mình từng làm việc ở một tập đoàn mà họ sử dụng các lao động nữ, trẻ em trá hình tại các nhà máy Trung Quốc. Mình không chịu nổi áp lực lương tâm và quyết định ra ngoài khởi nghiệp để chứng minh “người Việt không phải chăm làm giá rẻ” mà “trí tuệ và công nghệ Việt có thể đứng đầu thế giới”.

- Anh Bùi Hải An (sáng lập Công ty Silicon Straits Saigon): GES chọn theo cá nhân của người khởi nghiệp, dựa vào những gì người đó đóng góp và cống hiến cho cộng đồng thông qua những công ty và tổ chức mà người đó xây dựng nên. Đối với trường hợp của bản thân, mình nghĩ lý do GES chọn bởi vì những gì mình làm thông qua Công ty Silicon Straits Saigon và tổ chức S.H.I.E.L.D.

Đó là nơi chuyên xây dựng sản phẩm và ứng dụng công nghệ với các đối tác khác nhau trong khu vực Đông Nam Á, tạo điều kiện cho những lập trình viên, thiết kế, quản lý sản phẩm trẻ và tiềm năng tại VN có cơ hội thử sức xây dựng sản phẩm tầm khu vực.

Anh Bùi Hải An

* Trở về từ Thung lũng Silicon, câu chuyện nào còn đọng lại trong các anh?

- Anh Phạm Tấn Phúc: Tại GES, tôi gặp Faris, 20 tuổi, người Jordan, làm cho startup về ứng dụng dạy học lập trình. Không riêng gì Faris, nhiều kỹ sư Việt, Ấn Độ, Bangladesh và các nước Trung Đông làm việc từ xa cho các dự án startup, sau đó được bảo lãnh, cấp giấy phép sang lao động ở Mỹ, Singapore.

Phấn khích ngay từ đầu nhưng sau ba tháng làm việc, Faris muốn trở về nhà. Là kỹ sư làm thuê nên bạn ấy chỉ được ở Mỹ hơn sáu tháng nếu startup đó còn tồn tại. Ở San Francisco lương 10.000 USD/tháng cũng vừa đủ sống như mức lương tôi được hưởng khi làm việc tại TP.HCM.

Câu chuyện đó khiến tôi suy nghĩ, ra đi là đánh đổi, vậy không biết cuộc đánh đổi này có lợi hơn hay rủi ro hơn?

- Anh Bùi Hải An: Hiện tại rất nhiều công ty công nghệ ở nước ngoài đang vào Việt Nam vì khan hiếm lao động ở nước sở tại, trong đó có Mỹ và Singapore. Ở chiều ngược lại, một số startup công nghệ trong nước thường chọn “tấn công” một thị trường khách ở các nước đã phát triển vì nền tảng hạ tầng tốt, khả năng tiếp nhận ứng dụng mới và chi trả cao của khách hàng. Vì vậy, nhiều kỹ sư công nghệ khăn gói ra nước ngoài, một số công ty startup “đem chuông đi đánh xứ người”.

* Là những startup trẻ, hai anh nghĩ gì về môi trường khởi nghiệp công nghệ tại TP.HCM?

- Anh Phạm Tấn Phúc: TP.HCM hội tụ đủ điều kiện để có nhiều startup thành công. Suy cho cùng, con người là yếu tố quan trọng nhất. TP.HCM đang tập trung nhiều nhân tài trong lĩnh vực công nghệ, chỉ cần thủ tục pháp lý nhanh hơn, minh bạch hơn, cũng như có cơ chế cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia thì TP đã sẵn sàng cạnh tranh với Singapore về thương hiệu “thành phố khởi nghiệp” ở Đông Nam Á.

- Anh Bùi Hải An: Chủ trương và sự hỗ trợ từ các cấp chính quyền và các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đang được hình thành. Thị trường và người tiêu dùng đang có rất nhiều vấn đề cần được giải quyết, mở ra cơ hội cực lớn cho các ngành khác nhau. Chỉ cần bạn giải quyết tốt một vấn đề của người tiêu dùng là bạn đã có thể xây dựng cho mình một công ty thành công.