Thế nào là xúc phạm danh dự người khác?

Phải khẳng định ngay việc nói xấu người khác trên Facebook cá nhân - nói theo câu chữ trong văn bản là “sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng nhằm mục đích đưa thông tin xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân” - là một hành vi bị pháp luật nghiêm cấm.

Người vi phạm điều này có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đến 20 triệu đồng theo quy định tại điều 66 nghị định 174/2013 của Chính phủ (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số điện).

Trước giờ đã có nhiều trường hợp vì nói xấu người khác trên Facebook mà bị xử phạt theo quy định này (mức phạt phổ biến là 5 triệu đồng).

Chẳng hạn với việc nói xấu một đồng nghiệp (là gian lận, cố tình làm sai thể lệ của một cuộc thi ảnh nghệ thuật), một hội viên Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, Chi hội nhiếp ảnh tỉnh Cà Mau đã bị Sở Thông tin - truyền thông tỉnh Cà Mau ra quyết định xử phạt 5 triệu đồng vì sự thật không phải vậy. Trong rất nhiều trường hợp tương tự, dư luận đều đồng tình với đánh giá và cách xử phạt của cơ quan có thẩm quyền. Tại sao riêng vụ ở An Giang số đông lại phản ứng?

Theo cách hiểu chung thì xúc phạm uy tín, danh dự và nhân phẩm là có những lời lẽ hoặc hành động có tính chất thóa mạ, khinh bỉ để bôi nhọ người khác hoặc gán một sự kiện xấu xa cho người khác làm xã hội đánh giá sai hay hình dung sai về người đó. Sự đánh giá sai sự thật ấy không phụ thuộc vào việc người đưa ra những tin tức đó vô tình hay cố ý.

Với mỗi cá nhân, hễ nghe ai đó nói không hay, không tốt về mình thì thường là không ưng ý. Song nói xấu đến mức nào mới bị xem là xúc phạm uy tín, danh dự cá nhân để bị xử phạt hành chính hoặc được bồi thường thiệt hại theo thủ tục tố tụng dân sự thì chưa có quy định chi tiết thống nhất.

Từ chỗ đó, áp cách hiểu chung với các trường hợp quá rõ ràng (nói hoàn toàn sai sự thật về người khác như trong vụ ở Cà Mau nói trên) thì không có gì phải bàn cãi.

Tuy nhiên, với vụ ở An Giang, do là một nhận xét tùy thuộc cảm nhận của từng người, có người thấy thế này và cũng có người thấy thế khác.

Trong số đó, việc bí thư đảng ủy khối dân chính đảng của tỉnh này cho rằng lời chê trên “h” xem chừng cũng có phần cảm tính, chủ quan.

Tóm lại, qua chuyện này thì hành vi xúc phạm uy tín, danh dự, nhân phẩm người khác đến mức phải bị chế tài cần được pháp luật minh định rõ ràng để việc xử phạt dễ dàng và thuyết phục hơn.

Luật sư TRẦN THỊ MIỀN (Đoàn luật sư TP.HCM)