Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mỹ Rod Rosenstein (giữa), Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Session (phải) công bố việc gỡ bỏ 2 trang chợ đen lớn AlphaBay và Hansa Market - Ảnh: AFP

AFP cho biết hai trang AlphaBay và Hansa Market có hàng chục ngàn tay buôn bán ma túy và các loại thuốc gây nghiện bất hợp pháp cùng các loại hàng hóa cấm khác cho hơn 200.000 khách hàng trên khắp thế giới.

Chiến dịch "cột mốc"

Quyền giám đốc FBI Andrew McCabe cho biết đó là chiến dịch "mang tính cột mốc".

Cảnh sát đã đóng cửa trang chợ đen trực tuyến lớn nhất, trang AlphaBay, sau khi bắt giữ kẻ điều hành trang mạng này là công dân Canada Alexandre Cazes (25 tuổi) cách đây 2 tuần.

Cảnh sát Thái Lan đã bắt nghi can Cazes hôm 5-7, phát hiện máy tính xách tay của y đang mở và đăng nhập vào máy chủ lưu trữ của AlphaBay. Điều này giúp cơ quan chức năng có thẩm quyền truy cập và sử dụng tất cả các thông tin và mật mã trên máy chủ của AlphaBay.

Tính từ tháng 5-2015 đến tháng 2-2017, 450 triệu USD đã được giao dịch thông qua AlphaBay. AlphaBay nhận hoa hồng trên tất cả các giao dịch của trang và Cazes thu về hàng triệu USD từ đây.

AlphaBay đã lấp đầy khoảng trống bị bỏ lại sau khi trang chợ đen Silk Road nổi tiếng bị đóng cửa năm 2013.

Kể từ đó, theo Bộ Tư pháp Mỹ (DoJ), AlphaBay phát triển gấp 10 lần quy mô của Silk Road, cung cấp hơn 250.000 danh sách các loại thuốc bất hợp pháp và chất độc hóa học; hơn 100.000 quảng cáo về súng ống, các dữ liệu cá nhân bị đánh cắp, hàng giả, phần mềm độc hại và các công cụ tấn công máy tính.

Trong khi đó cảnh sát Hà Lan ngày 20-7 cho biết họ đã bắt giữ các quản trị viên của trang Hansa Market cùng một nhà cung cấp chính trên trang chợ đen này.

Quan chức các nước cho biết việc đóng cửa hai trang chợ đen và bắt giữ các quản trị viên cho phép họ thu thập thông tin sâu rộng về người mua và bán hàng, bao gồm những băng nhóm tội phạm.

Cơ quan thực thi pháp luật tại 37 quốc gia trên thế giới cũng đã nhận được danh sách tên của những người này.

Ngoài ra các quan chức trên cũng tịch thu hàng triệu USD giá trị của các loại tiền ảo như Bitcoin dùng trên các trang mạng này.

"Chúng tôi sẽ tìm thấy các người, phá hủy tổ chức và mạng lưới của các người và chúng tôi sẽ truy tố các người" - Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions tuyên bố.

BBC dẫn lời ông Sessions cho biết có rất nhiều người Mỹ, đặc biệt là thanh thiếu niên, trở thành nạn nhân của các loại thuốc cấm trên AlphaBay.

"Một nạn nhân chỉ mới 18 tuổi. Cô ấy qua đời hồi tháng 2 vì dùng quá liều loại thuốc giảm đau mạnh nhóm synthetic opioid mà cô ta mua trên AlphaBay" - bộ trưởng Mỹ nói.

Ông Sessions còn nói rằng một cậu bé 13 tuổi đã chết sau khi dùng quá liều synthetic opioid do một người bạn cùng lớp mua cho trên AlphaBay.

Chỉ mới bắt đầu

"Chiến dịch này là một ví dụ cho thấy sự cải thiện khả năng phối hợp của cơ quan thực thi pháp luật chống lại bọn tội phạm kể cả khi chúng hoạt động trong bóng tối" - giám đốc điều hành Europol Rob Wainwright cho biết.

Europol cho biết việc phá 2 trang chợ đen trên sẽ dẫn đến hàng trăm cuộc điều tra mới vào loại hình buôn bán bất hợp pháp trực tuyến này tại châu Âu.

FBI, Cơ quan Bài trừ Ma túy (DEA) và Cảnh sát Quốc gia Hà Lan dẫn đầu cuộc điều tra này. Cảnh sát tại các quốc gia khác như Anh, Pháp và Lithuania cũng góp phần vào chiến dịch triệt hạ các trang chợ đen này.

Cảnh sát Hà Lan đã thâm nhập và kiểm soát trang Hansa Market vào ngày 20-6 sau khi Đức bắt giữ 2 người đàn ông làm quản trị viên cho trang này. Điều này cho phép họ "giám sát bí mật các hoạt động tội phạm trên trang chợ này" cho đến khi đóng cửa nó một tháng sau đó.

Kể từ khi AlphaBay bị đóng cửa hồi đầu tháng 7, nhiều người dùng đã chuyển sang Hansa Market. "Chúng tôi ghi nhận có sự tăng gấp 8 lần số người dùng trên Hansa sau khi Alphabay bị gỡ bỏ" - ông Wainwright nói.

Sau khi cả 2 trang ngừng hoạt động, những người dùng này đã thảo luận về những trang thay thế tiềm năng cho AlphaBay và Hansa trên các diễn đàn trực tuyến.

Cả DoJ và Europol đều thừa nhận rằng chiến dịch chỉ mới bắt đầu vì các dịch vụ mới sẽ nhanh chóng xuất hiện và thay thế 2 trang chợ đen trên.

Xét cho cùng thì chính việc đóng cửa Silk Road đã dẫn đến sự lớn mạnh của AlphaBay. Các nhà chức trách quốc tế đang nhắm đến mạng lưới tội phạm khổng lồ và phức tạp đứng sau các dịch vụ lớn như vậy.