Nhiều người đi tour chỉ để mua sắm vô độ, không thèm tham quan, khám phá

TRẦN TRUNG DÂN

Đi tour theo đoàn, có chương trình hẳn hoi nhưng nhiều du khách cứ "thích gì làm nấy". Tham quan điểm văn hóa lịch sử thì ngại, mua sắm thì bao lâu cũng thấy thiếu. Trách sao các đơn vị lữ hành chạy theo tour toàn mua sắm!

Đi tour đòi chơi tới bến

Có lần tôi đi tour cùng một đoàn khách đi tham quan đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi). Ra tới nơi, thấy không có chỗ để "ăn chơi tới bến", khách nhất quyết đòi về lại đất liền, chấp nhận mất thêm tiền, đi Đà Nẵng ngay trong đêm. Nhớ lại mà ngao ngán.

Đợt rồi tham quan Hà Tĩnh, có đoàn hủy chương trình viếng mộ và không ghé khu di tích Nguyễn Du. Trưởng đoàn nói đã từng đi rồi, không muốn đi lại. Các thành viên không ai có ý kiến khác. Nhiều người nói không biết Nguyễn Du là ai nên chọn ngủ nghỉ, chờ ăn trưa rồi lên máy bay...

Người Việt trong nước đã vậy, ra nước ngoài còn lắm chuyện không vui. Lần đưa một đoàn đi châu Âu, tôi mấy lần "quê độ". Hướng dẫn viên cậy nhờ quen biết, sắp xếp các kiểu để phó thị trưởng Paris (Pháp) tiếp không chính thức đoàn khách Việt. Gần giờ hẹn, đoàn đổi ý, hủy gặp để đi xem show Lido!

Đến Amsterdam (Hà Lan), không ai chịu đi du thuyền, xem xứ sở thấp hơn mực nước biển xử lý nước thế nào. Họ dành thời gian đi phố đèn đỏ. Phố đèn đỏ hoạt động cả đêm, trong khi du thuyền chỉ 20h là đóng cửa.

Đi tour mua sắm vô địch, bẻ cành hái lá dẫm đạp vô tư

Đến Vatican (Roma, Ý), đoàn chỉ chụp ảnh bên ngoài rồi đi mua hàng hiệu. Tôi phải giả vờ lạc đoàn để vào nhà thờ Thánh Peter và các điểm tham quan khác. Đến Venice (Ý) cũng vậy, tôi phải "lạc" đoàn để tham quan riêng (và cũng để khách thoải mái với sở thích mua sắm).

Người Việt chưa giàu nhưng mua sắm hàng hiệu vô địch, nhất là những dịp ra nước ngoài. Nhiều khi mua để chứng tỏ đẳng cấp với người trong đoàn, với người ở nhà và cả với người bản xứ. Thời bao cấp thiếu thốn đủ thứ thì đành vậy, nhưng bây giờ thế giới có thứ gì là Hà Nội và TP.HCM có thứ đó, nhiều khi còn rẻ hơn.

Lần đi Matxcơva (Nga), vào bảo tàng, cả đoàn không tập trung nghe thuyết minh mà cứ nhào đi chụp ảnh, cứ như sợ người khác chụp hình trước thì ảnh đẹp hơn. Rồi cứ vô tư giẫm cỏ, níu hoa tạo dáng. Khi bị nhắc nhở, cười xòa; ngó trước nhìn sau, không thấy nhân viên bảo vệ, lại tiếp tục.

Tôi nhìn đoàn khách từ Bắc Kinh, Thượng Hải (Trung Quốc) hôm ấy tham quan rất nghiêm túc, không ồn ào, và tôi tự thấy ngượng.

Đã có nhiều nhà hàng ở nước ngoài cảnh báo bằng tiếng Việt về thói xấu của người Việt khi ăn buffet "Xin lấy thức ăn đủ dùng. Thừa 100gr phạt 50USD". Có siêu thị còn cảnh báo "Có camera an ninh" như kiểu để hạn chế lòng tham của một số người Việt. Thái Lan còn xếp Việt Nam vào "black list" ở cửa khẩu đường bộ Poipet (Campuchia) - Aranyaprathet (Thái Lan).

Tôi vừa đi tour "Cung đường vàng Nhật Bản". Tôi mê văn hóa, lịch sử nhưng đoàn chỉ thích mua sắm. Với nhiều người, vài chục phút check-in là đủ, thậm chí không vào, chỉ đứng trước cổng. Nhưng đi mua sắm ba tiếng đồng hồ vẫn chê ít.

Đi đoàn đông, mình cá biệt, đành chịu. Các tour du lịch Việt Nam ra nước ngoài tham quan ít, mua sắm nhiều nhiều là vì vậy (chưa kể chi phí tour shopping rẻ hơn nhiều).

Ngày gần cuối, đoàn tham quan Hoàng cung Tokyo và công viên Kitanomaru rất đẹp. Cây và cỏ mượt mà xanh hơn tranh vẽ. Chỗ nào cũng có bảng nhắc "Keep out" và hình mình họa. Vậy mà có đoàn Việt Nam ào vào, vô tư giẫm lên cỏ, ôm cây, níu cành, í ới gọi nhau tạo dáng chụp hình.

Nhiều du khách khác tỏ vẻ khó chịu. Bực quá, tôi nhắc, liền bị hướng dẫn viên quát lại "Không phải chuyện của ông". Tôi nghĩ nếu có hướng dẫn viên Nhật Bản ở đó thì có lẽ họ có cách ứng xử khác.

Những cái xấu trên chưa phổ biến đại trà nhưng không còn cá biệt, đang có nguy cơ sinh sản vô tính vì chưa có ai chịu trách nhiệm và chưa được xử lý nghiêm.

Cái lo của công ty lữ hành

Một lần về quê, biết tôi hay đi nước ngoài, có mấy người ở làng đề nghị "lo cho em nó đi Hàn giùm, tốn bao nhiêu cũng được". Xóm quê nhiều nhà to nhưng toàn người già và con nít. Người trẻ đi hợp tác lao động, đi hợp pháp không được thì đi chui.

Nhiều công ty lữ hành lo chuyện du khách sang nước bạn rồi bỏ đoàn, ở lại bên đó. Công ty dùng đủ biện pháp, từ ký quỹ, kê biên thu nhập, giữ va li và hộ chiếu, họ vẫn trốn. Cứ có khách trốn là công ty lữ hành bị xử lý, từ phạt mấy chục triệu đến rút giấy phép.

Vậy nên, họ rất ngại nhận du khách đến từ một số địa phương có đông người đi nước ngoài lao động trái phép hoặc đã từng có nhiều người bỏ trốn khỏi đoàn du khách để ở lại xứ người.