Các thành viên SDF chỉ tham gia nhiệm vụ hậu cần trong các chiến dịch ở nước ngoài - Ảnh: japantimes.co.jp

Trong tháng 5, Thủ tướng Shinzo Abe sẽ đệ trình quốc hội xem xét thông qua dự luật cho phép Nhật tiếp tế nhiên liệu và đạn dược cho các đơn vị Mỹ đồn trú ở những nơi mà Tokyo cảm thấy an ninh quốc gia bị đe dọa, kể cả biển Đông.

Hãng tin Reuters dẫn các nguồn tin từ đảng Dân chủ tự do cầm quyền khẳng định kế hoạch mở rộng “vai trò không tham chiến của Nhật” trong các cuộc xung đột vũ trang đang vươn ra ngoài ranh giới “các khu vực lân cận của Nhật”.

Nhật và Mỹ không có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông nhưng những căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc và Philippines trên tuyến đường biển chiến lược này đang khiến hai cường quốc quan ngại.

Phần lớn những chuyến hàng thương mại đi ngang tuyến đường này đều đến và đi từ nhiều cảng của Nhật. Mặt khác, Washington đã ký hiệp ước bảo vệ Manila nếu nước này bị tấn công.

“Nếu Philippines có xung đột với Trung Quốc, họ sẽ gửi tín hiệu cầu cứu cho đồng minh Mỹ của mình. Nếu quân đội Mỹ lúc đó tìm sự hỗ trợ từ các lực lượng phòng vệ Nhật Bản thì câu hỏi lúc đó là Nhật Bản có thể làm gì” - Reuters dẫn lời một chuyên gia chính sách của đảng Dân chủ tự do.

Dự luật trên nằm trong chiến lược an ninh mới của Nhật mà trước đó các đảng trong liên minh cầm quyền của Thủ tướng Abe đã nhất trí dỡ bỏ những giới hạn, cho phép Tokyo tiếp tế hậu cần, y tế cho các đơn vị của Mỹ đồn trú ở các “khu vực xung quanh Nhật Bản”.

Tuy nhiên, ba quan chức giấu tên trong chính phủ và một nghị sĩ của đảng Dân chủ tự do cho Hãng tin Reuters biết dự luật sẽ liên quan đến các đảo đang tranh chấp và đó sẽ là một “sân chơi trong tương lai” cho hoạt động của các lực lượng phòng vệ Nhật Bản.

Chuyên gia an ninh Takashi Kawakami tại đại học Takushoku nhấn mạnh khả năng xung đột bất ngờ giữa Philippines và Trung Quốc đang tăng lên ở biển Đông. “Philippines sẽ quyết đoán hơn nếu họ nghĩ Mỹ mở rộng sự can thiệp của mình” - chuyên gia Kawakami nhận định.

Tuy nhiên theo Reuters, một quan chức Nhật đánh giá rằng dự luật cho phép Nhật hỗ trợ hậu cần quân sự cho đồng minh Mỹ sẽ gây nhiều tranh luận trong thời gian tới do phải xác định rõ tầm mức “tham chiến” của Nhật đến mức nào và xa đến đâu. Theo báo Le Point, ngay chính đảng Komeito đồng minh của đảng Dân chủ tự do vẫn đang yêu cầu phải thông qua chuẩn thuận của quốc hội trước khi triển khai lực lượng Nhật ở nước ngoài.