Phóng to

Người biểu tình Trung Quốc ném trứng và chai nước vào Đại sứ quán Nhật Bản ở thủ đô Bắc Kinh - Ảnh: AFP

Căng thẳng Trung - Nhật về quần đảo Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư) tiếp tục leo thang khi ngày 16-9 hàng trăm người Trung Quốc tiếp tục bao vây Đại sứ quán Nhật Bản ở Bắc Kinh, 280 người biểu tình tuần hành hướng về lãnh sự quán Nhật Bản ở Thượng Hải, và cảnh sát Thượng Hải đã tăng cường các biện pháp an ninh, chặn nhiều tuyến đường gần đó.

Phát biểu trong chương trình truyền hình Fuji Television Network, Thủ tướng Yoshihiko Noda nói: “Tình hình này thật đáng thất vọng và chúng tôi phản đối (với phía Trung Quốc). Chúng tôi muốn Trung Quốc phải giám sát tình hình để ít nhất người dân và doanh nghiệp Nhật Bản tại đây không gặp nguy hiểm”.

Các nguồn tin Chính phủ Nhật Bản ngày 15-9 cho biết Thủ tướng Noda dự kiến sẽ đưa vấn đề lãnh thổ vào bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc cuối tháng này. Theo nguồn tin, Thủ tướng Noda sẽ phát biểu trước cộng đồng quốc tế rằng vấn đề lãnh thổ cần được giải quyết phù hợp với nguyên tắc "thượng tôn pháp luật".

Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) tối 15-9 đưa tin Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) đã tiến hành tập trận bắn đạn thật trên biển Hoa Đông. Hạm đội biển Hoa Đông của PLA gồm các tàu chiến, máy bay chiến đấu, tàu ngầm và đơn vị tên lửa đã tiến hành 16 bài tập mô phỏng các tình huống thực tế, từ đánh chặn tên lửa cho tới tìm kiếm và tấn công tàu ngầm nhằm để thử nghiệm khả năng tác chiến của hạm đội. Theo Lu Qiangqiang, hạm trưởng của một tàu chiến, 40 tên lửa đã được phóng trong cuộc diễn tập nói trên.

Truyền thông Nhật Bản ngày 15-9 đưa tin . Ở thành phố Thanh Đảo, phía đông bắc Trung Quốc, 10 nhà máy có liên hệ với doanh nghiệp Nhật Bản, gồm cả Panasonic đang trở thành mục tiêu của những cuộc tấn công. Theo tờ Yomiuri Shimbun, đã xuất hiện một số vụ phóng hỏa và các dây chuyền sản xuất bị phá hủy.

Biểu tình chống Nhật tại Trung Quốc đã diễn ra nhiều tháng nay do tranh chấp quyền làm chủ quần đảo Senkaku, nhưng mới lên tới đỉnh điểm vào tuần qua sau khi chính quyền Nhật tuyên bố đã quốc hữu hóa Senkaku bằng cách mua lại quần đảo này từ tay một chủ sở hữu tư nhân.

Động thái này đã khiến phía Trung Quốc vô cùng tức giận. Theo thông tin từ Tân Hoa xã, chính quyền Trung Quốc đã “thực hiện một số biện pháp trong tuần qua để bảo vệ chủ quyền quần đảo Điếu Ngư”.

Đặc biệt, ngày 13-9, đại sứ Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc Lý Bảo Đông đã nộp lên Tổng thư ký Ban Ki Moon bản sao mô tả chi tiết đường cơ sở của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Các nhà phân tích nhận định việc đệ trình đường cơ sở cho thấy Bắc Kinh đang muốn đưa tranh chấp với Nhật ra quốc tế, nhưng đường cơ sở không nhất thiết biểu thị chủ quyền lãnh hải và LHQ cũng không đảm bảo việc công nhận chủ quyền này.

Trong khi đó, Đài truyền hình NHK (Nhật Bản) hôm nay 16-9 đưa tin tân đại sứ Nhật Bản tại Trung Quốc Shinichi Nishimiya đã qua đời sau khi , chỉ hai ngày sau khi được bổ nhiệm. Phóng to Ông Shinichi Nishimiya Ông Nishimiya được bổ nhiệm thay ông Uichiro Niwa giữ chức đại sứ tại Bắc Kinh vào ngày 11-9 trong bối cảnh quan hệ Nhật - Trung đang vô cùng căng thẳng vì vấn đề tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tại biển Đông. Ngày 13-9, truyền thông Nhật đưa tin ông Nishimiya đã ngã quỵ trên đường gần nhà ở quận Shibuya, Tokyo. Cảnh sát địa phương đã loại trừ khả năng tân đại sứ bị tấn công và cho rằng vụ đột quỵ là do tình trạng sức khỏe yếu kém của ông.