Sẽ bị xử lý hình sự nếu mua bán thông tin tài khoản

Theo luật sư Trần Hậu (Đoàn luật sư Đà Nẵng), việc thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng là hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của pháp luật.

Nếu ngân hàng và các nhân viên ngân hàng tiết lộ hoặc bán thông tin này, người sử dụng các thông tin để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật và xâm phạm vào đời tư, xâm phạm vào cuộc sống riêng tư của người khác; gây nhiễu loạn xã hội; ảnh hưởng nặng nề đến an ninh tiền tệ, an toàn xã hội...

Theo quy định tại điều 291 Bộ luật Hình sự, các nhân viên ngân hàng có hành vi thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng với đủ số lượng cấu thành tội phạm sẽ bị xử lý trách nhiệm hình sự.

Trường hợp nếu có hành vi giúp sức cho người khác thực hiện tội phạm, các nhân viên ngân hàng là đồng phạm với vai trò giúp sức nên cũng sẽ bị xử lý trách nhiệm hình sự với vai trò đồng phạm. Nếu mức độ vi phạm chưa đến mức xử lý trách nhiệm hình sự sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định.

Một số vụ mua bán tài khoản ngân hàng bị phát hiện

* Ngày 22-5-2023, Công an tỉnh Cao Bằng khởi tố bị can với Hoàng Văn Nghĩa (34 tuổi, trú huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng) về tội "thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng" quy định tại điều 291 Bộ luật Hình sự.

Từ tháng 5-2022 đến lúc bị bắt, Nghĩa đã mua hơn 50 tài khoản và thuê hàng trăm tài khoản khác, thu lợi bất chính hằng tháng 60 - 70 triệu đồng.

* Tháng 1-2023: Công an quận Bình Thạnh (TP.HCM) đã khởi tố bị can nhóm Hồng Viễn Thành, Lương Gia Tấn, Nguyễn Văn Thắng về hành vi sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản.

Mở rộng điều tra, Công an quận Bình Thạnh phát hiện thêm người liên quan đã mua 69 tài khoản ngân hàng.

* Tháng 10-2022: Công an Thừa Thiên Huế khởi tố nhóm Nguyễn Xuân Minh Tuấn, Nguyễn Xuân Minh Vũ, Nguyễn Hồ Quỳnh Uyên và Nguyễn Thị Minh Nhật về tội "thu thập, mua bán trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng" (điều 291 Bộ luật Hình sự).

Nhóm này thu mua mỗi tài khoản giá 1 triệu đồng. Từ tháng 6-2021 đến lúc bị bắt, nhóm này đã mua tổng cộng 255 tài khoản ngân hàng, thu lợi hàng tỉ đồng.

THÁI AN

* TS Phan Anh Tuấn (Trường đại học Luật TP.HCM):

Tăng cường xử lý, kết hợp với tuyên truyền

Theo quy định hiện hành, hành vi thu thập, mua bán tài khoản ngân hàng là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý tương ứng với mức độ vi phạm, xử phạt tiền từ 40 - 100 triệu đồng căn cứ vào các khoản 5, khoản 6 điều 26, nghị định 88/2019 xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.

Đối với hành vi thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng từ 20 tài khoản trở lên hoặc thu lợi bất chính từ 20 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự về tội danh "tội thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng" (điều 291 Bộ luật Hình sự). Với tội danh này, người vi phạm có thể bị phạt tiền đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù đến 7 năm.

Tuy nhiên, để ngăn chặn hiệu quả hành vi vi phạm từ chính nhân viên ngân hàng cũng như các đối tượng khác, các cơ quan thực thi pháp luật cần tăng cường đấu tranh, xử lý nghiêm với các đối tượng vi phạm.

Ngoài ra cũng cần tăng cường tuyên truyền cho người dân biết để tránh việc tham lợi nhỏ, tham gia mở tài khoản hộ, thuê mở tài khoản, bán tài khoản vô tình tiếp tay cho tội phạm công nghệ cao và vô tình vi phạm pháp luật.

* Ông Trần Hữu Dũng (chủ tịch HĐQT Công ty CP Dịch vụ an toàn thông tin TP.HCM - HISSC):

Đầu tư công nghệ bảo mật đủ mạnh

Thông tin tài khoản khách hàng là tài sản rất quan trọng, sống còn của mỗi ngân hàng. Vì vậy, thông tin đó phải được bảo mật ở cấp độ cao nhất. Để ngăn chặn việc lộ, lọt thông tin tài khoản của khách hàng từ chính nhân viên ngân hàng, mỗi ngân hàng cần có các quy chế về phân cấp, phân quyền truy cập thông tin khách hàng thật chặt chẽ.

Trên cơ sở đó, mỗi ngân hàng phải đầu tư hệ thống quản lý dữ liệu thông tin khách hàng cùng với lực lượng nhân sự quản lý hệ thống đủ mạnh.

Hệ thống đó phải đủ sức để kiểm soát, lọc, phát hiện, báo cáo và ngăn chặn kịp thời việc đăng nhập hay truy vấn thông tin khách hàng bất thường hay từ những người, những vị trí không có, không đủ thẩm quyền.

Để bảo đảm bảo mật cho thông tin khách hàng, các ngân hàng cần chú trọng đầu tư và thường xuyên nâng cấp giải pháp kỹ thuật và công nghệ bảo mật. Ngoài ra cần truyền thông giáo dục ý thức bảo mật cho nhân viên của mình, tránh vì tham lợi nhỏ mà mua bán thông tin khách hàng để lãnh hậu quả nghiêm trọng.

THÁI AN