Bị can Lò Văn Huynh tại phiên tòa sơ thẩm - Ảnh: DANH TRỌNG

Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Sơn La đã hoàn tất kết luận điều tra bổ sung, đề nghị truy tố ông Trần Xuân Yến, cựu phó giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo, cùng 8 bị can trong vụ án gian lận thi cử kỳ thi THPT quốc gia 2018.

Hối lộ 300 triệu nhờ nâng điểm

Tại phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 10, các bị can khai nhận khá rành rọt, chi tiết về những cuộc ngã giá và những lần nhận tiền tỉ để nâng điểm cho thí sinh. Trong bản kết luận điều tra lần trước và kết luận điều tra bổ sung một số bị can cũng khai được "cám ơn" tiền tỉ sau khi sửa bài thi nâng điểm.

So với bản kết luận điều tra trước, lần này trong kết luận điều tra bổ sung Công an Sơn La xác định có hành vi đưa và nhận hối lộ để sửa bài thi, nâng điểm.

Tuy nhiên, trong số 9 bị can thì chỉ bị can Lò Thị Trường - mẹ của một thí sinh được nâng điểm và bị can Lò Văn Huynh - trưởng Phòng khảo thí và quản lý chất lượng giáo dục - bị đề nghị truy tố tội đưa và nhận hối lộ.

Trong phiên tòa sơ thẩm, bà Trường là người duy nhất trong số gần 100 nhân chứng, người liên quan được tòa án triệu tập đã thừa nhận có đưa tiền để nhờ giúp đỡ trong thi cử. Những cán bộ, sĩ quan công an tại Sơn La liên quan vụ án đều khai chỉ nhờ xem điểm trước và không đưa tiền.

Theo kết luận điều tra bổ sung, bị can Huynh khai ngày 13-6-2018, bà Trường đến nhà đặt vấn đề nhờ nâng điểm cho con trai là Lù Mạnh Hùng. Bà Trường hứa hẹn, thỏa thuận và đưa trước cho Huynh số tiền 300 triệu đồng. Đến ngày 24-7, ông Huynh đã trả lại cho bà Trường số tiền trên.

Tại cơ quan điều tra, bà Trường thừa nhận cung cấp thông tin của con trai cho bị can Huynh. Bà Trường thay đổi lời khai trước đó tại phiên tòa, mục đích chuyển thông tin của con trai là để nhờ ông Huynh "xem điểm" và không hứa hẹn, thỏa thuận hay đưa tiền.

Bà Lò Thị Trường tại phiên tòa sơ thẩm - Ảnh: DANH TRỌNG

Tuy nhiên căn cứ tài liệu thu thập và lời khai ban đầu của bị can Trường tại tòa sơ thẩm, Cơ quan an ninh điều tra xác định bà Trường đã nhờ ông Huynh nâng điểm cho con trai 3 môn đạt 24 điểm để đỗ vào trường Công an nhân dân. Bà Trường đã đưa trước cho ông Huynh 300 triệu đồng và hẹn sau khi có kết quả sẽ "cám ơn thêm".

Kết quả, con trai bà Trường được nâng 3 môn 25,65 điểm, sau khi chấm thẩm định bị hạ 11,3 điểm.

Nhận tiền tỉ để nâng điểm nhưng không phải "nhận hối lộ"

Tại phiên tòa sơ thẩm, HĐXX trả hồ sơ yêu cầu làm rõ nguồn gốc khoản tiền và hành vi thỏa thuận, đưa, nhận tiền của các bị can.

Theo kết luận điều tra bổ sung, bị can Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên Phòng khảo thí và quản lý chất lượng) khai đã nhận "đặt hàng" từ ông Trần Văn Điện giúp nâng điểm cho 4 thí sinh. Sau khi có kết quả điểm thi, ông Điện đến nhà đưa cho bà Nga 1 túi nilông đựng tiền và nói "gia đình thí sinh cám ơn". Sau khi ông Điện về, bà Nga mở ra đếm các tập tiền được 1,040 tỉ đồng.

Tuy nhiên ông Điện giữ nguyên lời khai trước đây là không hứa hẹn, thỏa thuận, đưa tiền cho bà Nga mà chỉ chuyển thông tin của 4 thí sinh để nhờ "xem điểm".

Hành vi của bà Nga có dấu hiệu của tội "nhận hối lộ", tuy nhiên ông Điện và người thân của các thí sinh không thừa nhận, không có tài liệu nào khác để chứng minh nên cơ quan điều tra xác định chưa đủ căn cứ để quy kết tội "nhận hối lộ" mà chỉ xác định số tiền này là tiền vụ lợi cần phải tịch thu theo quy định của pháp luật.

Bị can Đặng Hữu Thủy tại phiên tòa sơ thẩm - Ảnh: DANH TRỌNG

Tương tự, bị can Đặng Hữu Thủy (phó hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu) khai sau khi sửa bài thi cho 4 thí sinh, đã nhận 500 triệu đồng. Ngày 24-7-2018, bị can Thủy đã trả lại số tiền này. Ngoài ra, có 1 trường hợp hứa đưa cho ông Thủy 270 triệu đồng sau khi nâng điểm, nhưng đến nay ông Thủy chưa nhận được.

Cơ quan điều tra kết luận hành vi của bị can Thủy có dấu hiệu của tội "nhận hối lộ", tuy nhiên, tất cả những người đưa tiền đều không thừa nhận việc hứa hẹn, đưa tiền. Ngoài lời khai của bị can, không có tài liệu, chứng cứ nào chứng minh tội "nhận hối lộ" nên chưa đủ căn cứ quy kết.

Bị can Cầm Thị Bun Sọn (phó Phòng chính trị tư tưởng Sở GD-ĐT Sơn La) khai nâng điểm cho 1 thí sinh và thỏa thuận nhận 440 triệu đồng. Tuy nhiên, người đưa tiền cho bị can Sọn là bà Hoàng Thị Thành không thừa nhận việc này. Do vậy cơ quan điều tra xác định dù có dấu hiệu của tội "nhận hối lộ" nhưng không đủ căn cứ để khởi tố.

So với bản kết luận điều tra lần 1, chỉ duy nhất bị can Lò Văn Huynh (trưởng Phòng khảo thí và quản lý chất lượng giáo dục) thay đổi lời khai về việc nhận của Nguyễn Minh Khoa - nguyên phó trưởng Phòng an ninh chính trị nội bộ Công an tỉnh Sơn La - số tiền 1 tỉ đồng để nâng điểm cho 2 thí sinh.

Bị can Huynh khai được ông Khoa hứa hẹn sẽ "cám ơn" 1.100 triệu đồng để nâng điểm cho 1 thí sinh. Tại phiên tòa, bị can Huynh xác nhận những lời khai này là đúng.

Tuy nhiên, theo kết luận điều tra bổ sung, bị can Huynh thay đổi lời khai rằng không nhận tiền của ông Khoa. Số tiền 1 tỉ đồng đã nộp lại cho cơ quan điều tra là tiền ông bán đất của bố mẹ vợ cho và tiền tiết kiệm của gia đình.

Ông Nguyễn Minh Khoa cũng khẳng định không đưa tiền cho bị can Huynh. Do vậy, chưa đủ căn cứ để kết luận bị can Huynh tội "nhận hối lộ" đối với khoản tiền này.

Trả hồ sơ vụ gian lận thi cử Sơn La để làm rõ hàng tỉ đồng tiền 'cảm ơn'

TTO - Sau thời gian hội ý, HĐXX đồng ý với quan điểm của đại diện Viện KSND tỉnh Sơn La và thống nhất ra quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra, làm rõ nguồn gốc số tiền "cảm ơn" hàng tỉ đồng.