Các loại hạt được tiểu thương "đầu tư" cho dịp tết - Ảnh: BÍCH THẢO

Chợ Bà Chiểu (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) những ngày cận tết, gian mứt tết nào cũng đầy ắp các loại hạt: hạt dưa, hạt điều, hạt dẻ dười, hạnh nhân, macca… đựng trong từng bao lớn, thường được bán theo kí hoặc lạng.

Chị Hoàng Thị Liễu (tiểu thương chợ Bà Chiểu) cho biết: "bán mấy hạt này coi vậy mà khỏe vì thời gian giữ lâu, qua tết còn bán tiếp chứ các loại mứt thì qua tết coi như thua, ai mà mua nữa".

Tương tự, không một gian hàng bánh kẹo nào ở chợ Phạm Văn Hai (Q.Tân Bình) thiếu mấy loạt hạt Tết.

Nắm tâm lý người tiêu dùng ưa hạt óc chó vì bổ não, anh Phạm Ngọc (tiểu thương 28 năm kinh doanh trong chợ Phạm Văn Hai) cho biết năm nay, anh nhập cả trăm kg hạt óc chó.

"Mấy năm gần đây, người ta mua mứt chủ yếu để cúng hoặc ăn lấy vị thôi à, nên bán cũng lai rai. Chỉ có mấy loại hạt là bán chạy. Nó dễ ăn, để được lâu mà nghe nói tốt cho sức khỏe nên bán khá hơn bánh kẹo", anh Luật cho biết.

Trong siêu thị cũng đầy các loại hạt - Ảnh: BÍCH THẢO

Theo TS.BS Đào Thị Yến Phi, trưởng Bộ môn Dinh dưỡng và An toàn thực phẩm - ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM), đang có sự ngộ nhận quá mức về thành phần dinh dưỡng từ các loại hạt.

Hạt chứa chất béo, một phần chất đạm và nhóm vitamin A B1, B2, B3 cùng 1 số khoáng chất.

Tuy nhiên, với hạt sấy khô, thêm các gia vị muối, đường để tăng hương vị nhâm nhi ngày tết, phần lớn vitamin và khoáng chất đã bị đánh mất trong quá trình chế biến. Loại hạt này chỉ cần ăn quá 50g (khoảng 1 nắm tay) lượng muối đi vào cơ thế đã vượt quá chuẩn cho phép 5g/ngày.

"Điều này cũng có nghĩa nếu chúng ta ăn một nắm hạt thì ngày đó, thức ăn còn lại không được nêm thêm bất cứ muối, bột nêm, nước mắm gì nữa mới không gây hại thận. Điều này cũng lý giải, ai ăn nhiều hạt dễ viêm họng vì lượng muối và dầu từ hạt làm khô niêm mạc cổ họng" - BS Yến Phi nhấn mạnh.

Hạt chứa nhiều axit béo không no, có lợi cho tim mạch nhưng nó lại rất dễ biến đổi bởi ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm không tương thích. Người tiêu dùng mua về, ỷ y đây là loại thực phẩm trữ được lâu nên không chú ý cách bảo quản.

Nếu hạt để nơi nhiều ánh sáng nóng, nhiệt độ cao, độ ẩm nhiều, axit béo không no dễ biến đổi thành chất oxi hóa, sinh ra các chất nguy hiểm gây lão hóa cơ thể, thậm chí gây thay đổi hình dạng, cấu trúc tế bào.

Chưa kể, lượng chất béo dồi dào trên bề mặt hạt dễ sản sinh nấm mốc trong đó có thành phần aflatocxin gây ngộ độc mạn tính trên tế bào gan cũng tiềm ẩn nguy cơ ung thư gan sau này.

Ăn các loại hạt đều tốt với điều kiện ăn vừa phải, nên ưu tiên những loại hạt không nêm gia vị. Ăn không quá 50g một ngày và bảo quản trong điều kiện thoáng mát, khô ráo.

Nên mua những nơi uy tín, có bao bì nhãn mác đầy đủ và tuyệt đối không ăn khi đã quá hạn hoặc có hiện tượng váng dầu (hôi dầu) để đảm bảo sức khỏe - BS Yến Phi Khuyến cáo.