Phóng to

Rostropovich - Ảnh: Itar-Tass

Sinh ngày 27-3-1927, cuộc đời Rostropovich nhiều thăng trầm về mặt chính trị, từ năm 1974 phần lớn thời gian ông sống ở nước ngoài do bất đồng chính kiến với ban lãnh đạo Liên Xô lúc bấy giờ. Năm 1977-1994 ông lãnh đạo dàn nhạc giao hưởng quốc gia Washington, là chủ tịch nhiều liên hoan âm nhạc quốc tế lớn trên thế giới, trong đó có cuộc thi piano quốc tế Tchaikovsky lần thứ 13 sẽ diễn ra ngày 13 đến 30-6 tới.

Rostropovich được gần 60 nhà soạn nhạc sáng tác cho riêng ông biểu diễn, trong đó có các nhạc sĩ nổi tiếng thế giới như Alfred Schnittke, Leonard Bernstein. Ông đã từng là người đầu tiên công diễn 117 bản nhạc viết cho cello, biểu diễn khai trương 40 buổi hòa nhạc lớn.

Rostropovich là viện sĩ sáu viện hàn lâm trên thế giới, tiến sĩ âm nhạc, triết học và văn học, tiến sĩ danh dự của hơn 50 trường đại học khắp năm châu, tên ông có trong danh sách “40 người bất tử” - viện sĩ danh dự Viện Hàn lâm Nghệ thuật nước Pháp. Là nghệ sĩ nhân dân Liên Xô, nhận giải thưởng Lênin và Stalin, giải thưởng nhà nước, có tên trong bách khoa toàn thư Những tên tuổi xuất sắc của nước Nga, mới đây nhất, trước lễ thượng thọ 80 tuổi vào tháng 3-2007, ông được trao tặng huân chương “Công trạng đối với Tổ quốc” hạng nhất của nhà nước liên bang Nga. Tạp chí Times từng tôn vinh ông là “nhạc sĩ vĩ đại nhất trong số những người đang sống”.

Gần 10 năm trước, khán giả VN may mắn được thưởng thức tài nghệ của ông khi ông tới biểu diễn theo chương trình hòa nhạc Hennessy. Khán phòng Nhà hát lớn Hà Nội hôm ấy lặng phắc, rồi bùng lên những tràng vỗ tay như vũ bão sau mỗi bản đàn của người nghệ sĩ vĩ đại. Trên mắt nhiều khán giả thấy cả những giọt lệ long lanh vì hạnh phúc. Chắc chắn giờ đây cũng sẽ có những giọt nước mắt của các học trò VN tiếc thương ông. Lễ an táng ông diễn ra vào chủ nhật, 29-4, tại nghĩa trang danh nhân Novodevichy ở thủ đô Matxcơva.