Nhiều chuyên gia đã khuyến cáo như vậy khi trao đổi về việc triển khai chỉ thị 19 về tăng cường công tác PCCC đối với nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất kinh doanh. 

Theo các chuyên gia, có thể thấy nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất kinh doanh, cho thuê trọ trên địa bàn là nguồn "nguy cơ cháy nổ" cao và được ưu tiêu tập trung giải quyết, điều chỉnh.

Phức tạp nhà ở thành nhà trọ

Một chủ nhà trọ trên địa bàn TP Thủ Đức (TP.HCM) cho biết dãy trọ của mình đã lắp đặt đầy đủ các trang thiết bị về PCCC như hệ thống chữa cháy, bình chữa cháy mini, tiêu lệnh… Tuy nhiên, dãy trọ của chị chưa được nghiệm thu PCCC.

Sau khi nghe thông tin nhiều căn hộ, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất kinh doanh phải lắp đặt hoàn thành phương án PCCC trước 30-3-2025 nếu không sẽ bị đình chỉ hoạt động, chủ nhà trọ này rất lo lắng.

"Tôi không rõ trường hợp nhà mình vậy đã đảm bảo phương án PCCC theo yêu cầu mới chưa, nếu chưa đủ thì phải làm gì tiếp theo, thủ tục như thế nào? Tôi mong muốn các cơ quan chức năng sớm có hướng dẫn để áp dụng", chị chủ nhà này nói.

Theo số liệu khảo sát của Sở Xây dựng TP, năm 2022 TP có hơn 60.460 công trình được sử dụng cho thuê với tổng cộng gần 600.000 phòng do người dân xây dựng cho công nhân và người lao động thuê để ở tại nhiều quận, huyện, TP Thủ Đức.

Trong đó có 34.800 công trình là dãy phòng cho thuê độc lập, còn lại là nhà ở riêng lẻ ngăn chia từng phòng để cho thuê. Đồng thời kết quả kiểm tra của Sở Xây dựng trong năm 2022 cho thấy trong số các công trình có vi phạm phần nhiều là nhà ở riêng lẻ.

Theo ghi nhận gần đây, tình trạng nhà ở riêng lẻ biến thành nhà cho thuê trọ phần nhiều xây sai phép, cơi nới, khó bảo đảm an toàn PCCC, thoát nạn. Lực lượng chức năng của TP Thủ Đức đã kiểm tra, yêu cầu chủ đầu tư tại các công trình phường An Khánh phải tháo dỡ diện tích vi phạm, hoàn thiện giải pháp phòng cháy, thoát nạn. Báo cáo UBND TP gần đây, Sở Xây dựng chỉ ra thực trạng nhà ở xã hội, nhà lưu trú, nhà trọ… nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu về nhà ở cho người dân.

Điều này dẫn đến tình trạng các nhà ở sau khi cấp giấy chứng nhận xong thì tự cải tạo, ngăn phòng, ngăn vách bên trong nhà và chuyển đổi công năng từ nhà ở riêng lẻ thành nhà trọ, nhà ở cho công nhân thuê.

Hướng dẫn cho dân nâng cấp PCCC

Theo Sở Xây dựng, quy mô, tính chất và mức độ vi phạm đối với các công trình nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ, UBND quận, huyện, TP Thủ Đức đã nắm rất rõ, chi tiết từng công trình. Vì vậy, các địa phương cần kiểm tra, xử lý nhà ở biến tướng.

Đối với các công trình đã đưa vào sử dụng, biến tướng thành các dạng công trình cho thuê (khách sạn, nhà khách, nhà nghỉ, nhà trọ, ký túc xá, nhà ở tập thể…và các cơ sở lưu trú khác có đặc điểm sử dụng tương tự), căn cứ các quy định để yêu cầu phải thực hiện các giải pháp về PCCC.

Sở Xây dựng cũng đã kiến nghị UBND TP chỉ đạo các sở, ngành, UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức tập trung các giải pháp xử lý nhóm công trình hiện hữu trên địa bàn TP theo hai nhóm gồm: vi phạm về trật tự xây dựng và vi phạm về PCCC.

Trong đó, các công trình vi phạm về PCCC, môi trường thì kiên quyết xử lý nghiêm, đình chỉ hoạt động. Từ đề xuất trên, mới đây UBND TPHCM chỉ đạo các sở ngành, đơn vị, quận huyện chủ động kiểm tra, ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng.

Đồng thời đề ra những giải pháp khả thi nhằm khắc phục các tồn tại, hạn chế đối với nhà ở nhiều căn hộ của hộ gia đình, cá nhân, cơ sở dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao, đảm bảo các điều kiện về an toàn PCCC và cứu nạn cứu hộ.

Đình chỉ hoạt động ngay đối với các cơ sở không đủ điều kiện an toàn PCCC và cứu nạn cứu hộ có nguy cơ cháy nổ, gây ảnh hưởng đến an toàn tính mạng, sức khỏe và tài sản của người dân.

Theo một cán bộ PCCC và cứu nạn cứu hộ (PC07) Công an TP.HCM, để các nhà ở riêng lẻ kết hợp cho thuê phòng trọ đảm bảo phương án PCCC, tốt nhất chủ đầu tư nên thuê một đơn vị uy tín, được cấp phép và chức năng thi công trong lĩnh vực về PCCC để lắp đặt hệ thống chữa cháy và các thiết bị nhằm đảm bảo an toàn và kiểm tra định kỳ xem các thiết bị này có hoạt động tốt hay không.

"Bên cạnh đó phải đảm bảo rằng hệ thống điện trong phòng trọ được lắp đặt, sử dụng an toàn và thường xuyên kiểm tra thay thế, khắc phục những nguy cơ mất an toàn về điện có thể gây cháy nổ.

Quy định chặt chẽ việc nấu nướng, thờ cúng, đốt vàng mã, sạc điện đối với xe đạp và xe máy điện, thiết bị tiêu thụ điện, đặc biệt là tại tầng hầm, khu vực để xe… Nghiêm cấm sử dụng bình gas mini đã qua sử dụng nhiều lần không đảm bảo an toàn PCCC", vị này nói.

Nhiều nhà ở sai phép tại Thủ Đức biến thành chung cư, nhà trọ

Một số nhà ở riêng lẻ tại phường An Khánh (TP Thủ Đức) xây dựng sai phép nhiều năm, với diện tích lớn đã biến thành chung cư, nhà trọ.