Nhà thơ Ocean Vương - Ảnh: John D. & Catherine T. MacArthur Foundation

Ocean Vương - nhà thơ người Mỹ gốc Việt - là một trong 26 nhà khoa học, nhà nghiên cứu, văn nghệ sĩ được vinh danh. Ở độ tuổi 30, Ocean Vương cũng chính là một trong hai người trẻ nhất trong danh sách nhân tài của nước Mỹ năm nay.

Tiểu thuyết đầu tay của Ocean Vương (On Earth We're Briefly Gorgeous) hiện đang càn quét danh sách những quyển sách được yêu thích nhất.

Vừa được xuất bản vào tháng 6 năm nay, tiểu thuyết lập tức lọt vào danh sách bán chạy nhất của tờ New York Times và vừa lọt vào vòng đề cử giải thưởng sách quốc gia Mỹ. Quyển tiểu thuyết đầy chất thơ này được viết dưới dạng một bức thư của một người con trai gửi cho mẹ mình.

Điều đặc biệt là người mẹ đó không biết chữ. Quyển sách tái hiện một cách sinh động và đau đớn những ám ảnh về chiến tranh và nỗi thương nhớ cố hương mà những người Việt di cư và con cháu họ thường phải đem theo suốt cuộc đời mình.

Một đoạn của tiểu thuyết viết: "Con đã luôn tự nhủ rằng chúng ta đã được sinh ra từ chiến tranh, nhưng con đã sai. Chúng ta được sinh ra từ vẻ đẹp. Đừng để ai nhầm lẫn chúng ta với hoa trái của bạo lực - nhưng bạo lực đó, sau khi xuyên qua hoa trái ấy, không thể nào làm cho nó hư hỏng".

Quỹ MacArthur cho biết họ trao giải thưởng cho Ocean Vương vì anh "kết hợp truyền thống dân gian với những thử nghiệm ngôn ngữ trong các tác phẩm".

Sang Mỹ từ lúc 2 tuổi và nói tiếng Việt thông thạo, Ocean Vương là một trong những nhà văn gốc Việt luôn bảo tồn ngôn ngữ và văn hóa Việt trong các tác phẩm viết bằng tiếng Anh của mình.

Trong tập thơ Night Sky with Exit Wounds của anh, bài thơ Headfirst đã được in cùng với hai câu thành ngữ: "Không có gì bằng cơm với cá/ Không có gì bằng má với con".

Bài thơ My Father Writes from Prison được bắt đầu với sự thiêng liêng của tiếng Việt: "Lan ơi, em khỏe không? Giờ em đang ở đâu? Anh nhớ em và con quá...".

Tiếng Việt luôn xuất hiện trong tập thơ và các tác phẩm khác của Ocean Vương với đầy đủ dấu. Night Sky with Exit Wounds đã trở thành một trong những tập thơ bán chạy nhất trong thời gian gần đây, được vinh danh với những giải thưởng danh giá nhất như giải thưởng thơ Whiting, giải thưởng thơ Forward Prize, giải thưởng T. S. Eliot...

Ở Việt Nam, tập thơ này đã được nhà thơ Hoàng Hưng chuyển ngữ, Phanbook và NXB Hội Nhà Văn ấn hành với nhan đề Trời đêm những vết thương xuyên thấu.

Giải thưởng Nhân tài mà Ocean Vương vừa nhận được chắc hẳn là nguồn động viên to lớn với mẹ anh, người đang phải điều trị căn bệnh ung thư giai đoạn 4.

Đó là một người mẹ vĩ đại, bởi bà đã quần quật làm việc ở tiệm sơn sửa móng tay để nuôi Ocean Vương khôn lớn nên người. Một lần, khi đến dự buổi ra mắt sách của Ocean Vương, mẹ anh đã khóc và nói với anh rằng: "Má không bao giờ nghĩ mình sẽ sống để nhìn thấy những người da trắng lớn tuổi vỗ tay tán thưởng cho con trai của má".

Ocean Vương và hành trình thi ca

TTCT - Sang Mỹ định cư từ khi mới lên 2, những tác phẩm thơ ca của Ocean Vương (Vinh Quốc Vương) mới đây đã khiến tờ The New Yorker gọi anh là “người sửa lại ngôn ngữ tiếng Anh”.