Bộ Tài chính cho rằng đánh thuế đối với nhà sẽ hạn chế được tình trạng biệt thự bỏ hoang. Trong ảnh: Một khu biệt thự nhiều năm chưa có người mua ở Bắc Ninh - Ảnh: VIỆT DŨNG

Theo ông Thi, Bộ Tài chính đề xuất hai phương án đánh thuế đối với nhà.

Phương án một là nhà ở; nhà và công trình thương mại, dịch vụ. Phương án 2 là nhà ở. Diện tích tính thuế nhà là toàn bộ diện tích sử dụng.

Nhà có giá trị trên 700 triệu đồng phải nộp thuế

Về thuế suất đánh thuế đối với nhà, Bộ Tài chính cho biết sẽ đánh thuế theo giá trị căn nhà. Có hai phương án được đưa ra là sẽ đánh thuế phần giá trị nhà vượt 700 triệu đồng trở lên hoặc trên 1 tỉ đồng.

Căn cứ đưa ra ngưỡng này, ông Thi cho biết theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đã được Thủ tướng phê duyệt thì diện tích nhà ở bình quân 25m²/người.

Như vậy, gia đình có 4 người thì diện tích bình quân cho một hộ gia đình khoảng 100m² nên diện tích dưới 100m² sẽ không phải nộp thuế, còn trên 100m² sẽ phải nộp thuế.

Tuy nhiên, tích theo nguyên tắc này, nhiều nhà ở nông thôn có thu nhập thấp sẽ phải nộp thuế. Do đó, Bộ Tài chính xác định tính thuế nhà theo giá trị để không tác động đến người ở khu vực nông thôn và có thu nhập thấp.

Căn cứ vào giá xây dựng thì suất vốn đầu tư xây dựng nhà ở bình quân khoảng 7,3 triệu đồng/m². Như vậy, giá xây dựng mới của căn nhà 100m² bình quân khoảng 730 triệu đồng.

"Bộ Tài chính đưa ra hai phương án tính thuế trên giá trị nhà từ 700 triệu đồng hoặc trên 1 tỉ đồng, song chúng tôi nghiêng về phương án đánh trên thuế nhà từ giá trị từ 700 triệu đồng trở lên mới phải chịu thuế. Như nhà có giá trị xây dựng 1,2 tỉ đồng thì chỉ phải tính thuế 500 triệu đồng.

Theo ước tính ban đầu của ban soạn thảo, phần lớn nhà ở nông thôn sẽ không phải nộp thuế" - ông Thi khẳng định.

Những căn biệt thự xây dựng đã lâu nhưng chưa có người ở tại một khu đô thị ở quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội - Ảnh: DANH TRỌNG

Thuế suất 0,3 - 0,4%

Với thuế suất tính thuế nhà, Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án, phương án 1 0,3% và phương án 2 0,4%.

Ông Thi giải thích, theo kinh nghiệm quốc tế, mức thuế suất thấp nhất 0,2%. Tuy nhiên, đa số các nước áp dụng mức thuế suất thuế tài sản cao, trong đó có một số nước trong khu vực như Indonesia 0,5%, Philippines 1% và 2%.

Cũng theo đại diện Bộ Tài chính, nhiều quốc gia đã đánh thuế nhà, trong đó có nhà sử dụng cho mục đích kinh doanh vì cho rằng người được hưởng lợi từ việc sử dụng kết cấu hạ tầng giao thông, phúc lợi xã hội thì sẽ phải có nghĩa vụ đối với nhà nước.

Bên cạnh đó, một số quốc gia còn đánh thuế đối với nhà sử dụng cho mục đích kinh doanh, như Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore…

"Ở Việt Nam, việc đánh thuế nhà đối với nhà và công trình thương mại, dịch vụ sẽ tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, dự kiến năm 2020 sẽ đưa dự thảo ra trình Quốc hội thảo luận và cho ý kiến" - ông Thi cho hay.

TTO - Sáng 20-11, thảo luận tại Quốc hội, tất cả ý kiến đại biểu đều đồng tình với việc cần có cơ chế chính sách riêng cho TP.HCM phát triển.