Phóng to

Catherine Karnow trong lần theo chụp ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp trở lại Điện Biên Phủ năm 1994 - Ảnh: Trọng Thanh

Catherine Karnow xúc động kể lại: “Năm 1994, tôi được tướng Giáp mời và là nhà báo phương Tây duy nhất theo ông lên Điện Biên Phủ. Trước đó vài ngày tôi có đến nhà ông chụp hình. Khi ăn tối, ông ghé vai thì thầm mời tôi, nói tôi đừng kể cho ai.

Trước đó, giới báo chí và phóng viên ảnh đã tụ tập nhiều ngày ở Hà Nội tự hỏi liệu tướng Giáp có về thăm Điện Biên Phủ nhân kỷ niệm 40 năm. Giờ thì ông mời tôi đi cùng lên đó ngay tuần kỷ niệm ngày 7-5.

Ngày 1-5-1994. Tôi hồi hộp khi bay từ Hà Nội tới Điện Biên. Tướng Giáp không chỉ thăm chiến trường xưa, khu nghĩa trang liệt sĩ mà lần đầu tiên ông còn trở lại Mường Phăng, nơi đồn trú bí mật trong rừng ông từng sống trong những tháng chuẩn bị cho chiến dịch. Từ hầm trú này, ông vạch ra chiến lược nổi tiếng của Điện Biên Phủ...

Ở Điện Biên Phủ, hàng trăm người tụ tập ở trận địa để đón vị Đại tướng hạ cánh từ máy bay. Khi đợi Đại tướng hạ cánh, tôi chuẩn bị để đảm bảo máy ảnh của mình có đầy đủ phim và bản thân ở vị trí tốt để chụp hình. Từng phút trôi qua. Rồi một tiếng và một tiếng nữa mà tôi chẳng có gì để ăn. Chỉ có thứ nước soda cam suông để uống. Trời thì nóng không tưởng, ánh nắng gay gắt. Nếu tôi chạy vào rừng tránh nắng thì có thể lỡ mất khoảnh khắc Đại tướng hạ cánh.

Rồi thật ngớ ngẩn, tôi không đem nhiều phim nên cũng không dám chụp cảnh người dân địa phương khi đó. Thật là tệ vì hình ảnh mọi người ở đó rất tuyệt. Có rất nhiều người Tày, cộng đồng dân tộc ở vùng cao trên này. Có những em bé mặc trang phục với khăn quàng đỏ đeo cổ, tay cầm biển hiệu chào mừng.

Cuối cùng thì có tiếng phành phạch trên trời, chúng tôi nhìn lên và con chim sắt khổng lồ từ từ đáp xuống. Mọi người lao đến chiếc trực thăng sau khi nó hạ cánh. Vị Đại tướng bước ra và vẫy tay chào đám đông. Chúng tôi bắt đầu hành trình dài đi bộ lên núi để thăm địa điểm đồn trú bí mật xưa. Chúng tôi bước trên tấm ván gỗ mỏng để vượt qua suối... Ở tuổi 83, Đại tướng vẫn rất khỏe mạnh. Khi chúng tôi đến gần đồn trú mà ông từng sống trong chiến dịch, người dân hò reo mừng rỡ đón ông. Nhiều người đã 40 năm rồi ông mới gặp lại.

Trong chốc lát, chúng tôi vào cái lán nhỏ, nơi ông từng vạch ra chiến lược của cả chiến dịch. Trên tường là bản sao của bản đồ mà ông và các vị tư lệnh đã dùng cách đây 40 năm. Ông nhớ lại những ký ức sống trong lán. Ông nói: Điều tiếc duy nhất của tôi là những vị tư lệnh cùng với tôi ngày đó giờ không còn nên không thể có mặt ở đây”.

____________

Tin bài liên quan: